Екіжақтылық заңы:
Егер F және F1 формулалары мәндес болса, онда оларға екіжақты F* және F*1 формулалары да мәндес болады.
(2) FF1 F* F*1 F*(X1,…,Xn) *(1,…, n).
Мысал: F=A B F* =AB (1,…, n)=
AB
FF1 F(1,…, n )F1(1,…, n )
(1)
X (YZ) (XY) (XZ)
(2)
X (YZ) (XY) (XZ)
Егер F формуласына (1) дистрибутивті заңды қолдану арқылы F1 формуласын алсақ, онда F*екіжақты формуладан F* 1 екіжақты формулаға өту де (2) дистрибутивті заң арқылы жүзеге асады (дистрибутивті түрлендірулер).
F* формуласынан F* 1 формуласына өтетін түрлендірулер, F формуласынан F1 формуласына өтетін түрлендірулерге екіжақты деп аталады.
FF1 F* F* 1
Тавтологиялар
Тавтологиялар оны құрайтын пікірлердің мазмұнына және ақиқат немесе жалған екеніне тәуелсіз, ақиқат пікірлерді құру үлгісін көрсетеді. Тавталогиялардың негізгі мәні: олардың кейбіреуі дұрыс ой-тұжырымдар жасауға мүмкіндік береді. Ақиқат алғышарттар әрдайым ақиқат қорытындыға келеді.
Теорема. Келесі пікірлер алгебрасының фрмулалары тавталогиялар болып табылады:
1.1. Үшіншіні жоққа шығару заңы
|= Х V Х
1.2. Қарама-қайшылықты терістеу заңы
|= Х Λ Х
1.3. Екі рет терістеу заңы
Х Х
1.4. Теңбе-тең заңы
Х → Х
1.5. Контрапозиция заңы
(Х → У) (У → Х)
1.6. Силлогизм заңы
((Х →У) Λ (У → Z)) → (Х → Z)
1.7. Қарама-қарсылық заңы
(Х У) (Х У)
1.8. Антецедентті қосу заңы («истина из чего угодно»)
Х → (У → Х)
1.9. «из ложного что угодно» ережесі
Х → (Х → У)
1.10. «modus ponens» ережесі
(X Λ (Х → У)) → У
1.11 «modus tollens» ережесі
((Х → У) Λ У) → Х
1.12. Алғышарттарды орынауыстыру ережесі
(Х → (У → Z)) (У → (Х → Z))
1.13. Алғышарттарды біріктіру (және айыру) ережесі
(Х → (У → Z)) ((Х Λ У) → Z)
1.14. Оқиғаларды сараптау ережесі
((Х → Z) Λ (У → Z) ((Х V У) → Z
1.15. Жоққа келтіру ережесі
((Х → У) Λ (Х → У) → Х
(Х → (У Λ У)) → Х
Келесі тавталогиялар логикалық амалдардың қасиеттерін көрсетеді.
Достарыңызбен бөлісу: |