Дәрістің мақсаты

жүктеу/скачать 77,03 Kb.

бет	2/2
Дата	20.12.2023
өлшемі	77,03 Kb.
	#141800

1 2

Адсорбция изотермалары
Кеуек жүйесі. Кеуектердің өлшемдері IUPAC классификациясы бойынша микрокеуек, мезокеуек және макрокеуек болып жіктеледі. Кеуек өлшемі Бақылау сұрақтары

Химиялық адсорбция. Қатты және газ (немесе сұйық) арасындағы жағдайларға байланысты өзара әрекеттесу басқа сипатта болуы мүмкін. Немесе нағыз гетерогенді реакция (топохимиялық реакция) жүреді, соның нәтижесінде байланыс күші қатты денедегі байланыс күшінен үлкен жаңа химиялық қосылыс пайда болады. Немесе қатты денедегі байланыстар үзілмей қалуы мүмкін және тек оның беткі бөлшектері жоғарыда аталған себептерге байланысты газ фазасымен химиялық әрекеттесуге түседі. Газдың қатты денемен мұндай әрекеттесуі кезінде жаңа фаза түзілмейді, бетінде химиялық байланысқан атомдар немесе молекулалардың бір ғана қабаты болады. Бұл құбылыс химиялық адсорбция деп аталады.

Физикалық және химиялық адсорбцияның негізгі айырмашылықтары.

физикалық адсорбция	химиялық адсорбция
Адсорбция жылуы ~ 10 ÷30 кДж/моль	Адсорбция жылуы ~ 100 ÷300 кДж/моль
Адсорбция жылдамдығы W ~ a - қабырғаға соққылар саны	W = a⋅exp(-E/RT), где Е>80÷120 кДж/моль
Жылдамдықтың температураға тәуелділігі W ~ a ~ √T	W ~ exp(-E/RT) - жылдамдық температураға қарай күрт артады
Адсорбция спецификалық емес және адсорбциялық қатары кез келген адсорбентте сақталады.	Адсорбция ерекше. Берілген газ бір адсорбентпен әрекеттесе алады, бірақ басқасымен әрекеттесе алмайды.

Адсорбция изотермалары

Әдебиеттерде көптеген адсорбция изотермалары бар, қатты заттардың алуан түрлілігі үшін алынған. Дегенмен, Физикалық адсорбциялық изотермалардың көпшілігін С.Брунауэр, Л.Деминг, В.Деминг және Э.Теллер (BDDT) ұсынған классификацияға сәйкес I-ден V-ге дейінгі бес түрдің біріне жатқызуға болады. Изотермалардың бұл түрлері төмендегі суретте көрсетілген.

IV және V типті изотермаларда гистерезис контуры болады, оның төменгі тармағы адсорбцияны жүйеге газды дәйекті қосу арқылы өлшеу арқылы алынады, ал жоғарғы тармақ оның ретті төмендеуімен (десорбция) алынады.

Кеуек жүйесі.
Кеуектердің өлшемдері IUPAC классификациясы бойынша микрокеуек, мезокеуек және макрокеуек болып жіктеледі.

Кеуек өлшемі

Бақылау сұрақтары:

Физикалық және химиялық адсорбцияның негізгі айырмашылықтары қандай?
IUPAC классификациясы бойынша кеуек системасын атаңыз.
Физикалық адсорбцияның ерекшеліктерін атаңыз.
химиялық адсорбцияның ерекшеліктерін атаңыз.

Әдебиеттер:

Макаревич Н. А., Богданович Н. И. Теоретические основы адсорбции. – 2015. 365 с.
Товбин Ю. Молекулярная теория адсорбции в пористых телах. – Litres, 2022. 463с.

жүктеу/скачать 77,03 Kb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 2