Мақта/ gossypium/ мақта өсімдігінің талшықтары. Емдік мақсатта оның екі түрі қолданылады: компрессті және гигроскопиялық /майсыздандырылған/. Компресстісін шеткері орган иммобилизациясы жылу компресстері т.б. кездері қолданады. «Чепец»
2. Гигроскопиялық мақта көп мөлшерде ылғал сініргіштігімен, талшықтылығымен мақта ширағын /шарик/ суға салу арқылы тексереді: 1 г. құрғақ мақтаны торға салып, суға сініреді де өлшейді, 18-21 грамм болуы керек. Ол жара беткейімен тікелей жанаспауы керек, сол үшін түрлі мақтаөдәке тампондары жасалады.
Алигнин /alignum/жалған аты лигнин жұпөжұқа сарғыш дәнекерлі қағаз жапырақшалары. Сініргіш қасиеті бар /суға сіңген 1 г. алигнин, 5 минут бойы суы ағылғаннан соң 14 грамм болуы керек/. Кемшілігіөтез ұнтақталып қылұында. Бұны да дәкеге орап тампон түрінде қолданады.
Пакляө зығыр, есірткі сабақтарының алғашқы өңдеудерінен соңғы қалдықтары , тұяққа таңу салғанда төсеніш материалы қызметін атқырады.
Целлофан /сылдыр қағаз/ ө қалыңдығы қ,қә мм. Целлюлозадан жасалатын материал. Оны ылғал өткізбеуі үшін компресс, жараны қорғау кездері қолданады.
Таңғыш материал пішіндері . Тампон мақта шиыршығың көлемі 10х10 см. дәкеге орайды. Егер оны конверт түрінде жасаса, шығып тұрған жіп шеттері жараға тиммейтіндей етіп орындалуы керек.
Салфетка /сүлгіме/, лонгет, орамал түрлі пішіндегі /квадрат, сопақша, ұшбұрышты/ дәке қиқымдары.
Праща -сопақша шеттері кесілген дәке қиқымы.
Бинт көбіне дәке, сирек жағдайларда фланель, трикотаж маталарынан жасалынатың десмургияда жиі қолданылатын таңғыш материал. Стандартты жиі тараған бинт түрі - ұзындығы 7 метр, ені - 10 см. Онда денесін /бұктелген бөлігі/, бос шеттері мен арқасын /сыртқы беткейін/ және бүиірін /ішкі беткейін/ айырады.
Таңуды келесі түрде жіктеуге болады: сініретің, қысатын компрессті, бинтті, арнайы.
Крестообразная повязка на затылочную область
Повязка на один
и два глаза
Суық компресс кезінде қандай да бір мата қиқымын /фланель, трикотаж/ суық суға малып, зақымдалған жерге салады да оны бинт не өзге таңғыш материалымен бекітеді. Әрбір 10-15 минут сайын сулап отырады. Жылытатын компресс кезінде алғашқы қабатын су, спирт не антисептикалық ерітіндіге малады да сығып зақымдалған жерге салады. Оның бетіне клеенка, целлофан, сосын мақтаны бірөбірінен асып тұратындай етіп саладыда бинт, орамал т.б. материалмен бекітеді. Компрессті 4-6 сағатта алмастырады.
Қымтап орау таңғыш материалды суық суға малып, сығады да зақымдалған жерге салады. Оның беткейін жылу ұстанғыш қабатпен қымтап орайды / майсызданған мақта, жұн, фланель т.б./.
Компрессті таңулар.
Бинтті таңуларды көбіне шеткері органдар мен ыңғайлы дене бөліктеріне салады. Басқа да таңулар тәрізді оларға да келесі талаптар қойылады: қан мен лимфа айналымына кедергі болмауы қажет, біркелкі жетуі, қозғалып кетпеуі керек. Бинтті қолданғанда оның денесін оң қолда ұстайды да бос шетін сол қолмен арқасын дене беткейіне келтіріп салады. Кез келген бинтті таңуда бинт ұшын бірінші айналымда басатындай етіп, салады да әрі қарай қажеті бағытта жалғастырады. Болған соң ұшын ортасынан екіге бөле қиып шеттерін зақымдалған жерге келмейтіндей етіп байлайды.
Бинтті таңулар.
Повязки на кисть
Повязки на нижнюю конечность
Повязки на верхнюю конечность и туловище
Повязки на грудную клетку