17.Он дара етістік жазыңдар. Біріншісі-бір, екіншісі-екі, үшіншісі-үш т.с.с оныншысы он әріптен, барлығы да «Е» әрпінен басталатын әр формадағы етістік болсын.
18.Мақалдарды түсініп оқып, болымсыз етістіктерді тап.
Өсер жастың алдын кеспе,
Өсер ағаштың басын кеспе.
19.Шақпақ санына қарай әр түрлі буынды сөзді тауып, төмендегі баспалдақты толтыр. Әр буында екі ғана дыбыстың болуын ескер.
2.4. Сөйлем
Сөйлем бірнеше сөздерден құралады. Сөйлем аяқталған ойды білдіреді. Айтылу сазына қарай үш түрі болады. Сөйлемнен соң не нүкте (.), не сұрау белгісі (?), не леп белгісі (!) қойылады.
1. Берілген сызба бойынша сөйлем құра.
________ __________ __________ .
__________ __________ __________ ?
__________ __________ __________!
2.Берілген сөйлемді сұраулы сөйлемге айналдыр.
1. Біз баққа бардық. 2. Сәуле үшінші сыныпта оқиды. 3. М.Әуезов 1897 жылы туған. 4. Абай – ұлы ақын. 5. Ыбырай Алтынсарин балаларға арнап оқулық жазды.
_____________________________________________
_____________________________________________
_____________________________________________
_____________________________________________
3.Берілген екі сурет бойынша екі бөлек әңгіме құра. Құраған әңгімелеріңде қандай ұқсастық және қандай айырмашылық болды, ол неге байланысты?
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
4.Жай сөйлемдерді жайылма сөйлемге айналдыр.
Оқушы келді. Жаңбыр жауды. Жел тұрды. Күн суытты.
5.Көп нүктенің орнына тиісті сөзді жазыңдар.
Мирас … .2. Анасы жұмысқа …3. Балалар… жүр екен. 4. Назира … келді.
Керекті сөздер: келді, кетті, ойнап, мектептен.
6.Берілген сөйлемдерді мазмұнына қарай топтап мәтін құрастыр.
-Алманы үзіп алдым.
-Мен ағаш суардым.
-Көшет салдым.
-Көшет үлкен ағаш болды.
-Күрекпен жер қаздым.
-Ағашта жеміс пайда болды.
7.Берілген сөздерден сөйлем құрап жаз. Мәтінге ат қой.
Балалар, жиналды, алаңға.
Топқа, екі, ойнады, бөлініп, доп.
Тобы, жеңді, жарастың.
Мұраттың, жеңді, тобы, соңынан.
Аяқталды, ойын, тең.
8. «С»-дан басталатын сегіз сөз. Шыққан сөздерді қатыстырып сөйлем құра.
Ол сөздер төмендегі заттардың атауы болсын:
1.Сұйық зат
2.Зат немесе құбылыс атауы
3.Дақыл атауы
4.Жеміс аты
5.Қарудың аты
6.Жоғары оқу орнының оқушысы
7.Өсімдік атауы
8.Студентке төленетін айлық
-
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
9.Жаңылтпашты оқы.
Ою ою ойым бар-ды,
Ойналмастан ойын қалды.
Орындалмай ойымдағы,
Ойылмады ою-дағы.
Орашолақ,
Олақпын ба,
Оя алмадым оюларды.
Жұмбақ шешейік.
Торпақта жоқ,
Қоянда бар,
Шортанда жоқ,
Шаянда бар.
(........................)
Қарамен жазылған сөздермен сөйлем құра.
____________________________________________
____________________________________________
10.Мақал- мәтелдің соңын тап.
1. Әрбір ғалым – хаким емес, әрбір хаким -……………................................
2.Досы жоқпен сырлас, досы көппен……………………................................
3. Шәкіртсіз ғалым-………………………………………...............................
4. Сақалын сатқан кәріден, еңбегін сатқан бала…………............................
Қорытынды
Қазіргі уақыттың негізгі талаптарының бірі – білімді әлемнің бүтіндей бейнесін қабылдай алатын, логикалық ойлауы дамыған жаңаша, тәуелсіз ойлай алатын шығармашыл адамға айналдыру.
Шығармашылық тапсырмалар оқушылардың жаңа бір нәрсені ашуы, яғни оқушы өзін белгілі бір жаңалықтардың авторы ретінде сезінеді. Бұл оған белгілі бір пән төңірегіндегі қызығушылығын жүзеге асыруға мүмкіндік береді. Яғни, оқушыны өзіне тарта, баули түседі. Демек, логикалық тапсырмалар арқылы жүргізілген жұмыстардың нәтижесін оқушыларымыздың алған жетістігі мен басылым беттеріндегі жарық көрген жұмыстарынан көрінері анық.
Р/с
|
Оқушының аты-жөні
|
Мазмұны
|
Жетістігі
|
Уақыты
|
1
|
Кубаев Алихан
|
«Келді күзім далама»
|
Бастауыш мектеп
|
№1,2015ж
|
2
|
Джумашева Асма
|
Бозторғай мен қарға
|
Бастауыш мектеп
|
№1,2015ж
|
3
|
Сағындық Ботагөз
|
«Алғашқы ұстазым»
|
Бастауыш мектеп
|
№1,2015ж
|
4
|
Телегенова Аружан
|
«Бозторғай - дала сәні»
|
Бастауыш мектеп
|
№1,2015ж
|
5
|
Сағындық Ботагөз
|
«Менің сүйікті қалам!»
|
Самал газеті
|
№1,2015ж
|
6
|
Закиров Ердәулет
|
«Күн көрікті қала»
|
Самал газеті
|
№1,2015ж
|
7
|
Хапез Айназ
|
Олимпиада қазақ тілі пәнінен
|
Қалалық диплом
ІІІ орын
|
2015 ж
|
8
|
Рысқали Мақсат
|
Қалалық «Тәуелсіздік тірегім-Қазақстан жүрегім» эссе байқауы
|
Мадақтама
|
2016 жыл
|
9
|
Кайсенов Азамат
|
45 минут республикалық «Біздің сынып» эссе
|
Диплом
І орын
|
2016 жыл
|
10
|
Мақсот Муслим
|
45 минут республикалық «Отбасым –тірегім» эссе
|
Диплом
І орын
|
2016 жыл
|
11
|
Рысқали Мақсат
|
Қалалық «Тәуелсіздік тірегім- Қазақстан
жүрегім» эссе байқауы
|
Мадақтама
|
2016 жыл
|
12
|
Кайсенов Азамат
|
«Біздің сынып»
эссе
|
Республикалық
45 минут
|
2016 жыл
|
13
|
Ерлан Қуаныш
|
Республикалық
«Бастауыш мектеп» оқушылар шығармашылығы
|
Алғыс хат
|
2016 жыл
|
14
|
Халил Айсана
|
Республикалық
«Бастауыш мектеп» оқушылар шығармашылығы
|
Алғыс хат
|
2016 жыл
|
15
|
Жумагалиева Нұрсая
|
Республикалық
«Бастауыш мектеп» оқушылар шығармашылығы
|
Алғыс хат
|
2016 жыл
|
16
|
Меңдібай Дильназ
|
Республикалық
«Бастауыш мектеп» оқушылар шығармашылығы
|
Алғыс хат
|
2016 жыл
|
Сонымен қоса, игерген мәліметтерін білім үрдісінде пайдаланып қана қоймай, өзге сыныптартармен бөлісуде білік, білім дағдыларын жетілдіру жұмысымен сөзжұмбақ, проблемалық сұрақтар мен жауаптарды, логикалық жұмбақтарды, дидактикалық ойындарды үзіліс уақытында бір-біріне жасырып, ой ұшқырлықтарын арттырып отыруына көмегі тиді.
Былтырғы 2014 – 2015 оқу жылында сыныптың қазақ тілінен білім сапасы 70,6 % болса, 2015 – 2016 оқу жылының қорытындысында 73% көрсетіп отыр.
Өзіміздің ойымызды қорыта келіп, мынадай түйін түюге болады.
Оқушылардың сабаққа қызығушылығы артады;
Оқушылардың танымдық белсенділіктері артады;
Осы шығармашылық тапсырмаларды пәндерге бейімдеп қолданудан, оқушылардың оқушылардың пәнге деген қызығушылығы молаяды;
Оқушылардың логикалық ойлауы, шығармашылық іс-әрекетке қабілеті артады;
Оқушылардың білім сапасы көтеріледі.
ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР:
Б.Сайлаубаева. Қазақ тілінен оқу дидактикалық құрал.
Г.Х. Сейсекенова. «Қазақ тілінен әдістемелік құрал» 2007 жыл
Ж. Кәрімқызы «Қазақ тілінен дидактикалық жаттығулар» Алматы. «Өлке» 2001 жыл.
М.Шәбжантайқызы. Ана тілім–азығым, адастырмас қазығым. Көкшетау. 2002 жыл.
«Айгөлек» журналы №3. 2009 жыл
“Қазақ тілі дидактикалық материалдар”. Алматы. Атамұра.1999 жыл
«Менің алғашқы әліппем» Алматы. 2006 жыл
Достарыңызбен бөлісу: |