төсін басып, қатты дауыстап:
Ассалаумағалейкүм!.. - деп сәлем берді (М.Әуезов. Абай жолы/ Ер адамдар қос қолдап, төс қағыстырып амандасса, қыз балалар мен
әйелдер бір-бірімен құшақтасып, сүйісіп немесе қол алысып амандасуы мүмкін. Сондай-ақ қазақ халқының әдет-ғұрпында жас келіндердің ата-ене, қайын ағалары немесе жасы үлкен кісілермен тізесін сәл бүгіп, қолын айқастырып тізесінің үстіне қойып, басын иіп сәлемдесу дәстүрі
бар. Мысалы, Үшеуі де қабырғаласып өте берген Есенейдің пәуескесіне
беттерін бұрып, бір тізелеп сәлем етті (Ғ.Мүсірепов. ¥лпан.). Үлпан
үлкендерге бұрылып бір тізелеп сәлем етті. Шынар да соны істеді, ұяла-ұяла, бетін жаулығымен бүркемелеп сәлем етті (Сонда).
Көп уақыттан бері көріспеген жақын, туыс адамдардың бірі екіншісінің мойнынан құшақтап немесе мойнына асылып, сағынышы мен қуанышын білдіретіні белгілі. Мұндай қимылдар қыз бала не жас әйел тарапынан немесе жасы кіші бала мен оның шешесі, әкесі, атасы-әжесі арасында жиі кездеседі. Аталған ишарат түрі сондай-ақ жақын адамына еркелеу мәнін де білдіреді. Мысалы, Орысша киінген әйел таныған сайын келіншек
тесірейе қарап, дәл қасына келе бергенде:
Бауырым, жиен-ау, сені де көретін күн бар екен! - деп, ұшып
түрегеліп, мойнынан құшақтай алды (Ж.Аймауытов, Ақбілек). „ л
! <<Т™|кіп- А< г х нмвсрситс гі '|
17 і Қі \.\НА і
Салтанат сыңғырлай күліп, мойныма асыла құшақтады да, тостақты ерніме тақады (Д.Исабеков. Гауһартас).
Сыйлас құдағилар арасындағы сәлемдесу этикеті де ұлттық әдет-ғұрыпты танытатын бейвербалды амалдардан тұрады. Мысалы,
Құдағи! - деп жайраңдай күліп Жаниша келді. Қос құдағи әуелі
Достарыңызбен бөлісу: |
