Есеп 2 - Ұңғыма түбін термоқышқылды өңдеудің негізгі көрсекіштерін номограмма бойынша анықтау есебі
Термоқышқылды өңдеу ұңғыма түбіндегі қатты шөгінділердің (парафин шөгінділері, шайырлар) еруі арқылы қабаттан өнім ағысының жақсаруы үшін жасалады. Өңдеу екі кезеңнен тұрады: бірінші кезеңде термиялық өңдеу. Бұл кезде ұңғыма түбіндегі температура парафин шөгінділерін балқытуға жеткілікті температурадан да жоғары болады. Екінші кезеңде әдеттегі тұз қышқылымен өңдеу.
Термоқышқылды өңдеу магний мен тұз қышқылы арасындағы экзотермиялық реакцияға негізделген. Мәселен 18,61л 15%-тік тұз қышқылының ерітіндісі 1кг магниймен әрекеттескенде 18987 кДж жылу бөлінеді. Және де қышқыл толығымен бейтарапталады. Бейтарапталған қышқылдың максималды көтерілу температурасы 2430С.
Сурет 2.5-дегі номограммадан 15%-тік тұз қышқылы ерітіндісінің көтерілу температурасын tp және оның 1кг магниймен реакциясы барысында берілген қалдық (хр’) крнцентрациясын анықтауға болады. Көп жағдайларда 1 м қабатты өңдеуге қышқыл ерітіндісінің жоғарылыу температурасының шығымы 0,8 м3.
Есеп. 7,8 м қабатты термохимиялық өңдеу үшін қажетті магний мөлшерін анықтау қажет. 15%-тік тұз қышқылы ерітіндісін қолдана отырып, өңдеу интервалындағы температураны 70 0С-ге жеткізу керек.
Қышқыл ерітіндісінің көлмін анықтаймыз:
(2.14)
Номограммаға берілген 70 0С температура мәнін қойып 1ші сызықпен қиылысқанға дейін горизонталь сызығын жүрзіземіз (А нүктесі). А нүктесінен 2ші сызықпен қиылысқанға дейін жүргізіп Б нүктесін табамыз. Оң жақтағы шкала арқылы 1кг магнийге 15%-тік тұз қышқылы ерітіндісінің шығымын анықтаймыз. -берілген жағдайда =0,087 м3/кг.
Сурет 2.5. Қышқыл ерітіндісінің көтерілу температурасын анықтайтын номограмма
Қышқылдың жалпы мөлшері мен шығым нормасын біліп Qм магнийдің қажетті мөлшерін анықтаймыз.
(2.15)
Магнийдің қажетті мөлшері 71,4 кг.
Достарыңызбен бөлісу: | 
