Дислексия мен дисграфияға шалдыққан баланың жазбаша сөйлеу тіліндегі ерекшеліктері

1) Буын және әріп деңгеіндегі қателер:

• әріпті, буындытастап кету;

- алмастыру;

- шатастыру;

- қосыпжазу.

2) Сөз деңгейіндегі қателер:

• сөзді бөліп жазу;

- сөздерді бірге жазу;

• контаминация

3) Сөйлем деңгейіндегі қателер

• сөйлем шегін айырмау;

- аграмматизм (сөйлемдегісөздердің байланысының бұзылуы)

Баланың сөйлеу қатынасын дамытуға арналған жағдайлар

• Жақын адамдармен эмоциональді қарым-қатынасын дамыту. Ерте жаста, әсіресе, анасымен эмоциональді қарым-қатынасының жетілмеуі баланың психикалық, сөйлеу тілнің дамуын кешеуілдетеді.
• Баланың «уілдеуін», «былдырлауын» белсендіру, дамыту. Неғұрлым бала көп «былдырласа» солғұрлым артикуляциялық аппараттың дыбыс артикуляциясын меңгеруге дайындығы жақсарады.
• Жарты жастан бастап сөз түсінігін дамыту. Алдымен ыммен, сосын сөзбен нұсқауларды орындау (бер, ал, отыр, т.б.).
• Жалпы сөйлеу тілінің дамыуын және дыбыс айтуын дұрыс меңгеру үшін қоршаған адамдардың дұрыс сөйлеу үлгісі қажет.
• Баланың сөйлеу тілі дами бастаған кезеңде (бір жаста) жанұяда бір тілде сөйлеу қажет. Өйткені екі тілде сөйлеу баланың сөйлеу тілінің дамуын кешеуілдетуі немесе бұзуы мүмкін.
• Керек жағдайда баланың дұрыс айтпаған сөздерін дұрыс айтып, қайталау керек.
• Сөйлеген кезде баланы сөйлеген адамның бетіне қаратуға үйрету керек, ол дыбыс артикуляциясын дұрыс меңгеруге ықпал етеді.
• Бала тіліне бейімдеп сөйлеуді мүлдем қолданбау, өйткені ол дыбыс айтуын кешеуілдетеді немесе бұзады.