Диссертация Қазіргі қазақ медиа-мәтінінің прагматикасы



Pdf көрінісі
бет14/53
Дата23.03.2023
өлшемі0,59 Mb.
#75784
түріДиссертация
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   53
Байланысты:
медиамәтін прагматикасы

Адам факторымен тығыз 
байланысты қарастыратын прагмалингвистиканы өзге антропоцентристік бағыттармен 
бірлікте, кешенді түрде қарастырудың маңызы зор. 
Бірінші тараудың үшінші тармағы 
«Медиа-мәтін – ғаламның ақпараттық бейнесін құраушы 
негізгі ұғым» деп аталады. Қазіргі кезде бүкіл адамзат электронды БАҚ-тың әсер ету 
объектісіне айналып отырғаны мәлім. БАҚ түрлерінің қай-қайсысында да қолданылатын 
әмбебап құрал ретінде медиа-мәтін әлеуметтік-реттеуші қызметін атқарады. Академик 
Р.Сыздық қазақтың ұлттық жазба әдеби тілінің даму барысында көркем әдебиет стилінің 
жетекші орын алатынын, яғни доминанта стиль екенін айта келіп былай дейді: “Сөз жоқ, бұл 
күнде тіл тәжірибесінде публицистиканың, көпшілік информация құралдары – баспасөздің, 
радио мен телевидениенің де рөлі күшейе түскенің мойындау қажет” [3,81]. Әртүрлі БАҚ-та 
медиа-мәтіннің өзіндік ерекшеліктері болатыны мәлім, дегенмен, оның әмбебаптық сипаты 
негізінен өзгеріссіз қалады. Ал біздің жұмысымызда оқырманға біршама қол жеткіліктілігімен 
ерекшеленетін мерзімді баспасөздегі, яғни жазбаша формадағы медиа-мәтін – оның 
адресанттың мақсатты түрде жүзеге асырған әрекетінің жемісі, нәтижесі және прагматикалық 
стратегиясын жүзеге асырушы, сәйкес формаға түсірілген, арнаулы өңдеуден өткізілетін 
нысан ретінде жан-жақты қарастырылды. Медиа-мәтін – әлеуметтік-сөзжұмсамдық құбылыс, 
жоғары деңгейдегі коммуникативтік бірлік, ол социум өмірінің барлық саласындағы ақпаратты 
қамтитын ауқымды дүние [4,175]. Сонымен жұмысымызда медиа-мәтінге қатысты мынадай 
тұжырымдар жасалды: 
Медиа-мәтін – БАҚ арқылы жүзеге асырылатын ақпараттық-коммуникативтік процестің 
маңызды элементі; 
Медиа-мәтін қарым-қатынастың өзге түрлерінің жүзеге асырылуы үшін қолданылатын 
сөзжұмсамдық әрекет формасы; 
Коммуникацияның аяқталған, тиянақты және тұтас бірлігі; 
Медиа-мәтін ақиқат болмыстың қандай да бір үзігінің репрезентациясы болып табылатын 
күрделі, құрастырылмалы моделі; 


Медиа-мәтін – оқиғаларды, құбылыстар мен процестерді интерпретациялаушы көп құралдың 
ішіндегі аса әлеуеттісі; 
Медиа-мәтін – мәтіндік интерпретациялаушы механизмдер әрекетінің жемісі; 
Медиа-мәтінде – әсер етудің прагматикалық стратегиялары жүзеге асырылады; 
Медиа-мәтін – әлеуметтік регуляцияда қолданылатын қуатты құрал; 
Медиа-мәтін – ғаламның медиа бейнесін қалыптастырушы негізгі фактор болып табылады. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   53




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет