Топырақтың ластану көздері және оны қорғау шаралары

• 
  Топырақты негізгі ластаушыларға пестицидтер ( улы химикаттар), минералды тыңайтқыштар, өндіріс қалдықтары, ластанған заттардың ауадағы газды-түтінді ұшқындары, мұнай және мұнай өнімдері, т.б. жатады.
  
• 
  Топырақтың ластануы дегеніміз – химиялық заттар, биологиялық организмдер (бактерия, вирус, қарапайымдылар, гельминттер) мен олардың тіршілік өнімдерінің шамадан тыс мөлшерде болуы.
  
• 
  Химиялық ластаушылар үлкен екі топқа бөлінеді: бірініші топқа пестицидтер, минералды тыңайтқыштар, өсімдіктіңөсуін реттегіштер және т.б. бұл препараттарды шамадан артықберсе топырақты ластаушылар болып шыға келеді. Ал, екініш топқа
  
• 
  мал шаруашылығы мен өнеркәсіптен, монша, емдеу-санитариялық және малдәрігерлік мекемелерден ағып шыққан сулар мен нәжіс және зәр араласқан қалдық суларды жатқызуға болады.
  
• 
  Топырақты санитариялық қорғау жұмыстарын іске асыру кешенді шараларды жүргізуді талап етеді:
  
• 
  - тиісті ауыспалы егіс жүйесімен бірге жерге орагникалық және минералдық тыңайтқыштар себудің маңызы бар;
  
• 
  - топырақ індеттері мен гельминтоздарының алдын алу үшін ондай қаупі бар өрістерде малды жаюды тоқтатады, ауруға тез шалдығатын малға вакцина егеді.
  
• 
  - мал фермалары қалдықтардан тазартылады, топырақты ластайтын көздері анықталады, көң сақталатын орындар жабдықталып, тағы да басқа жағдайлар жасалады;
  
• 
  - мал өнімдері, шикізаттары, тері зауыттары, мал зауыты,
  
• 
  мал сою алаңдары және т.б. нысаналарды салу кезінде ветеринариялық-санитариялық ережелерді қатаң сақтау керек;
  
• 
  - ауру мал өлексесі жатқан топырақты дезинфекциялайды? Дезинфекциялық ерітнді шығыны 10 л/м2, ал экспозиция 72 сағат.
  
• 
  - спора түзетін індетпен ластанған топырақты термикалық тәсілмен өңдеп 50 см тереңдікке дейін залалсыздандыру қажет.
  
• 
  Топыраққа санитариялық жағынан баға беру физикалық, химиялық,, бактериологиялық және гельминтологиялық зерттеулер деректері бойнша жүргізіледі. Зерртеудің сипаттамасы мен бағдарламасы топырақты бағалау мақсатында келіп саяды.
  

№ 6 дәріс