Домбырадағы штрих түрлері



Дата17.10.2023
өлшемі10,18 Mb.
#117534

Домбырадағы штрих түрлері


Домбырада қолданылатын қандай қағыстың түрі болмасын, бәрі дерлік дыбыс
шығарудың тәсілдері болып есептелінеді. Домбырадағы қағыстардың өзіндік
атаулары бар.
Мысалы: төмен және жоғары қағылатын қағыс «алма кезек» (немесе «қара
қағыс») қағыс,тұтып
ойнайтын қағыс «тұтпа қағыс» деп аталады.
Домбырада
қолданы
латын
негізгі
қағыстар
дың
түрлері

Домбырада күрделі шығармаларды орындауға байланысты классикалық аспаптардан алынған қағыс түрлері қолданылады. Олар жалпы «штрихтар» деп аталынып, бірнеше түрге бөлінеді.

Музыкалық образды, шығарма кейіпкерінің мазмұнын анықтау үшін әннің, күйдің, күйдің, бидің, т.б. мәнерлі дыбысқа жету үшін түстерді таңдап алу қажет. Ол үшін бізге «штрих» ұғымы керек.

Музыкалық образды, шығарма кейіпкерінің мазмұнын анықтау үшін әннің, күйдің, күйдің, бидің, т.б. мәнерлі дыбысқа жету үшін түстерді таңдап алу қажет. Ол үшін бізге «штрих» ұғымы керек.

Домбыра тәжірибесінде штрихтардың үш түрі кең таралған: пицикато, тремоло, қос тремоло т.с.с

Дара ішекте сұқ саусақпен төмен-жоғары бағытта немесе бас бармақпен төмен

Қағылатын әдісті «пицикато» деп атайды.

өте жиі алынған түрін «тремоло» деп атайды, ол ноталарды үзбей,

жалғастырып орындау үшін қолданылады. Бұл әдіс білезік буынның көмегімен қос ішекте де орындалады.

Шығармадағы әр нотаны бөліп-бөліп қысқа тремоломен орындалуы – деташе штрихы деп атайды.

Домбырада қолданылатын әдістердің ішінде акцент, глиссандо, стаккато,портаменто сияқты штрихтар бар.

Акценткөрсетілген дыбысты жеке, бөліп (салмақ түсіре) орындаудыберілсе,

Глиссандо –екі нотаның арасын тремоло арқылы жалғастыра, домбыра

сабымен жылжыта ойнауды

көрсетеді.

Стаккато – дыбысты өте қысқа, бөліп-бөліп орындауды көрсетеді

Портаменто дыбыстардың арасын үзбей, сол қолды көтермей орындау екрек екенін білдіреді.


Домбырашының оң қол шеберлігі осы әдістерді меңгеруге байланысты болады.
Оңай қағыстан күрделі қағыстарға қарай біртіндеп жаттығу керек. Оң қол
шеберлігін арттыру үшін арнайы жаттығу, этюдтер қолданған жөн.
Домбыра үнінің сапасы, дыбыс көркемдігі тікелей
оң қол шеберлігіне де байланысты, сондықтан оқушы бұл әдістерге мұқият
дайындалуы керек.

Назар ларыңызға рахмет!



Достарыңызбен бөлісу:




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет