Э. К. Идрисова бас редактордың орынбасары, ету оқу және ғылыми қызмет
Еуразия технологиялық университетінің Хабаршысы. 2021. №2
жүктеу/скачать 1,36 Mb. Pdf көрінісі
|
Вестник-№2-2021
| Еуразия технологиялық университетінің Хабаршысы. 2021. №2
43 материалдық мәдениеттің әртүрлі құбылыстарымен өзара әрекеттесуін талдауды қажет етеді. Ғылым философиясының функцияларын бөлудің негізгі критерийлері ретінде ғалымдардың негізгі қызмет түрлерін, олардың міндеттері мен міндеттерін, сондай- ақ ғылыми білімді қолдану мен тұтыну салаларын алу қажет. Төменде кейбір негізгі функциялар келтірілген: 1. танымдық функция – бұл ғылымның мәні болып табылады, оның басты мақсаты - табиғатты, қоғамды және адамды тану, әлемді ұтымды және теориялық түсіну, оның заңдары мен заңдылықтарын ашу, әртүрлі құбылыстар мен процестерді түсіндіру, болжау қызметін жүзеге асыру, яғни жаңа ғылыми білім шығару; 2. дүниетанымдық функция, әрине, ол біріншісімен тығыз байланысты, оның басты мақсаты-ғылыми дүниетаным мен әлемнің ғылыми бейнесін жасау, адамның әлемге қатынасының рационалистік аспектілерін зерттеу, ғылыми дүниетанымды негіздеу: ғалымдар дүниетанымдық әмбебаптар мен құндылық бағдарларын дамытуға шақырылады, дегенмен, әрине, философия жетекші рөл атқарады; 3. Өндірістік, техникалық және технологиялық функция өндіріске инновацияларды, жаңа технологияларды, ұйымдастыру формаларын және т. б. енгізуге арналған, зерттеушілер ғылымның қоғамның тікелей өндірістік күшіне айналуы туралы, ғылым өндірістің ерекше "цехы" ретінде, ғалымдарды өнімді жұмысшыларға жатқызу туралы айтады және жазады. және мұның бәрі ғылымның осы функциясын сипаттайды; 4. Мәдени, білім беру функциясы негізінен ғылым мәдениеттің феномені, адамдар мен білімнің мәдени дамуының маңызды факторы болып табылады. Оның идеялары мен ұсыныстарының жетістіктері бүкіл оқу процесіне, жоспар бағдарламаларының мазмұнына, оқулықтарға, технологияға, оқытудың формалары мен әдістеріне айтарлықтай әсер етеді. [3] Бүгінгі таңда ғылым философиясында тағы бір функция айқын байқалады – ол әлеуметтік даму және басқару процестеріне тікелей қосылып, әлеуметтік күш ретінде әрекет ете бастайды. Бұл функция ғылым әдістері мен оның деректері әлеуметтік-экономикалық дамудың ауқымды жоспарлары мен бағдарламаларын жасау үшін қолданылатын жағдайларда айқын көрінеді. Қорытынды. Мен өз ғылыми баяндамамда «Ғылым философиясының қазіргі қоғамдағы рөлі» маңызды тақырыпты қарастырдым. Тақырыпты аша отырып, мен ғылым философиясының ежелгі уақытта өзекті болғанын, бүгінгі күні де өзекті екенін көрсеттім. Ғылым философиясы болашақта да өзекті болатыны сөзсіз. Егер Бах болмаса, әлем ешқашан музыканы естімейтін еді дейді. Бірақ егер Эйнштейн туылмаса, салыстырмалылық теориясын ерте ме, кеш пе басқа бір ғалымдар ашқан болар еді. Ф. Бэконның әйгілі афоризмі: «Білім – күш» бүгінде бұрынғыдан да өзекті. Сонымен қатар, егер жақын болашақта адамзат ақпараттық қоғам деп аталатын жағдайда өмір сүрсе, онда әлеуметтік дамудың негізгі факторы білім, ғылыми- техникалық және басқа да ақпаратты өндіру мен пайдалану болады. Қоғам |