Әдебиет туралы жалпы түсінік әдебиет – араб сөзі, ол «үлгілі сөз»

жүктеу/скачать 462,66 Kb.

бет	115/162
Дата	08.02.2023
өлшемі	462,66 Kb.
	#66249

1 ... 111 112 113 114 115 116 117 118 ... 162

Байланысты:
Әдебиет.Шың кітап

Қалижан (Қали-Мұхаммед) Бекхожин (1913–1990) Туған жері
Шығармашылығы

Шығармашылығы

1936	Алғашқы өлеңдер жинағы «Бақыт жыры» шықты. Оның алғысөзін І.Жансүгіров жазды.
1938	Екінші жинағы «Алтын таң» шықты.
1935	«Балықшы» поэмасы шықты.
1936	«Бақыт құшағында» поэмасы шықты.
1938	«Ырысбайдың әңгімесі» поэмасы шықты.
1939	Шегарашылар өміріне арналған «Досыма хат» поэмасы шықты.
1940	«Күләнда» поэмасы шықты.
1944	«Жорық жылдары» жинағы шықты.
1948	«Айғақ» таңдамалы өлеңдер жинағы шықты.
1950	«Алтай» поэмасы
1952	«Таңдамалы шығармалары»
1954	«Жылдар» жинағы
1957	«Самал» поэмасы
1959	«Таңдамалылар»
1961	«Жолда» повесі

Қалижан (Қали-Мұхаммед) Бекхожин
(1913–1990)
Туған жері: Баянауыл өлкесіндегі киелі Қызыл тау.
Қызметі: лирик, эпик, сыншы, әдебиетші, аудармашы, Халық жазушысы, Мемлекеттік сыйлықтың иегері.

	Бала кезінде жалдамалы молдадан арабша хат таныған. Бала кезінде қисса-жырларды көп оқып, әдебиетке ерте құмартады.
1924	Дін оқуынан кеңес мектебіне ауысқан.
1930	Осы жылдың басында Ертіс бойындағы Ақсу ауылында мұғалім болып істеген.
1932	19 жасында аудандық «Колхоз» газетінде әйелдер күніне арналған алғашқы өлеңі басылып шықты. Содан кейін осы газеттің жауапты хатшысы қызметіне жүмысқа шақырылады.
мавыр1934	Алматыға Қазақстан жазушыларының I съезіне Павлодардан делегат болған.
1934	ҚазПИ-ге оқуға түседі. Ағылшын ақыны Байронның «Чайльд Гарольд» поэмасының бірнеше тарауларын аударып, ол қазақ әдебиеті хрестоматиясында (8-сынып, 1937) жарияланады.
1938	Осы жылдан Жазушылар Одағының мүшесі болды.
1938-1939	«Партизан Балтабай» («Кек»), «Орман қызы», «Аксақ құлан» атты үш дастан жазған. «Орман қызы» Қазақстан Орталық комсомол комитеті жариялаған бәйгеде жүлде алған.
1939	Атақты Кенесары, Наурызбайды мадақтайтын «Батыр Науан» атты поэма жазған. Кейін 1950 ж.ж. осы поэмасы үшін қуғын көрген, кітаптарын шығаруға тыйым салынған.
1942	Қазақ Мемлекеттік Университетінің журналистика бөлімін тамамдайды.
	Ұлы Отан соғысына қатысқан. Соғыстан оралысымен, әуелі, Тіл әдебиет институтында, кейін Жазушылар одағында поэзия бөлімін басқарған.
1944	Алғашқы өлеңдер жинағы «Шеру» шықты.
1948	«Көктем» атты екінші өлеңдер жинағы жарық көрді.
1949	«Советский писатель» баспасынан «Под звездами Москвы» атты өлеңдер жинағы шықты.
1978	Қазақстан Мемлекеттік сыйлығының лауреаты.
1986	Халық жазушысы.
	Екі рет Еңбек Қызыл Ту (1959, 1973), Халықтар Достығы ордендерімен (1983), Қазақ КСР-нің Құрмет Грамотасымен және көптеген медальдармен марапатталған.

Шығармашылығы
40-тан астам өлеңдер мен поэмалар жинақтары шыққан. Олар:
Таңдамалы поэмалар мен өлеңдер 2 томдығы (1973, «Жазушы»)
Үш томдық шығармалар жинағы (1983, «Жазушы»)
Мариям Жагор қызы (1950, «Көркем әдебиет»)
Ақан Ақтаев (1957, «Көркем әдебиет»)
Жеті дастан (1966, «Жазушы»)
Дала комиссары (1960, «Жазушы»)
Бақытстан – байтағым (1968, «Жазушы»)
Мамырстан (1970, «Жазушы»)
Аппақ наме (1974, «Жазушы»)
Ұландарым (1979, «Жалын»)
Кешкі жаңғырық (1987, «Жалын»)
Мария дочь Егора (1956, «Советский писатель»)
Избранное. Стихотворения и поэмы (1980, «Художественная литература»)
С поэзией иду (1974, «Советский писатель»)
Вершины (1976, «Жазушы»)
Степной комиссар (1968, «Жазушы») т.б.

Соңғы еңбектері:
«Дәстүр және жаңашылдық» (1969)
«Өлең өткелдері» (1986, «Жазушы»).

20-ға тарта поэма жазған:
«Жусан»
«Мариям Жагор қызы»
«Ақан Ақтаев»
«Тұрлаулы тағдыр»
«Дала комиссары»
«Ақсақ құлан»
«Сұңқар туралы аңыз»
«Кремль сақшысы»
«Мамырстан»
«Әппақ-наме»
«Сері күйші» т.б.

Драматургия саласындағы туындылары:

«Егер жүрек шын берілсе» (1962, Қазақтың жастар мен балалар театрында қойылды);
«Ұлан асу» («Ақтабан шұбырынды», 1970, Қазақтың М.Әуезов атындағы драма театры мен Шымкент облыстық драма театрында қойылды);
«Нөсерден кейін», «Гималай сарыны» облыстық театрларда қойылды.

Пушкин, Лермонтов, Гете, Байрон, Некрасов, Горький, Науаи, Маяковский, Симонов, Вургун, Ғұламның, т.б. еңбектерін қазақ тіліне аударды.

Шығармалары орыс, украин, армян, әзербайжан, татар, өзбек, тәжік, түркімен, қырғыз, венгр, т.б. тілдеріне аударылды.

жүктеу/скачать 462,66 Kb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 111 112 113 114 115 116 117 118 ... 162