Экологиялық картографиялау объектілері жəне олардың шоғырлануы

1.Картографиялық семиотика-шарттыбелгілердің бейнеленетін объектілер мен құбылыстарға сәйкестенуін зерттейтін пән. Картографиялық семиотика 3 бөлімнен тұрады:

Карталарда бейнеленетін барлық табиғи және жалпы көріністер картографиялық көзқарас тұрғысынан, алып жатырған ауданының сипатына байланысты 5 үлкен топқа бөлінеді:

• 
  пунктерде шектелген құбылыстар немесе көріністер (мысалы, сынама немесе үлгі алынатын жер, мониторинг постысы, ұсақмасшатабты карталардағы өнеркәсіп және қала) көрсетілетін объектілер үшін олардың нүктелі орнын кейде сандық және сапалық сиапттамасын береді.
  
• 
  сызықтарда шектелген құбылыстар немесе көріністер ( мысалы, жолдар, құбылыстар, әртүрлі шекаралар) көрсетілетін объектілер үшін нүктелі орнын кейде сандық және сапалық сиапттамасын береді.
  
• 
  аудандарда шектелген құбылыстар яғни картографияланатын территорияның бір бөлігінде бар, басқа бөлігінде жоқ (мысалы, ірімасштабты карталардағы өнеркәсіп, қала және оның бөлігі, ЕҚТТ), көрсетілетін объектілер үшін карталардағы аудандардың таралуы, кейде сандық және сапалық сиапттамасын береді.
  
• 
  жаппай таралған құбылыстар (мысалы, атмосфера және оның сипаты, тау жыныстар және олардың қасиеттері) көрсетілетін объектілер үшін олардың кеңістік бойынша сандық және сапалық өзгеруін береді.
  
• 
  шашыранды түрде таралған құбылыстар яғни жеке көрсетуге мүмкін емес көптеген ұсақ объектілерден тұрады (мысалы, биологиялық түрлер, ауылшаруашылық дақылдарының егілуі) көрсетілетін объектілер үшін мұнда да ең бастысы территория және таралу тығыздығы беріледі.
  

• Ғылыми-зерттеу жұмысы (табиғи ортаның компоненттері бойынша бөлімшелерімен, зерттеу әдістерімен, әртүрлі иерархиялық деңгейдегі немесе глобальды масштабтағы территориялық бірліктерімен); 

  
  

• Атмосфералық ауаны, жер асты және жер үсті суларды, топырақ пен жер қыртысын, өсімдік және жануарлар дүниесін, ландшафттарды (экожүйе) тұтастай қорғау барысындағы практикалық әрекеттер (заң, экономикалық, технологиялық, гигиеналық аспектілерін қоса; жергілікті, аймақтық, ұлттық және халықаралық масштабта); 

  
  

• Экологиялық білім мен тәрбие (экологиялық білімді беру мен насихаттау). 

  
  

• Жұмысты ұйымдастыру мәселелерін шешу үшін пайдаланылатын зерттеу құралы (бұл ретінде топоненгіз алға шығады); 

  
  

• Зерттеу пәні (шындығында бар құбылыстың жеңілдетілген моделі ретінде). Мұндай мақсатта ғылыми және қолданбалы мәселелерді шешу үшін өзінің мазмұны мен дәлдігі бойынша жарамды топографиялық та, тақырыптық та карталар пайдаланыла беріледі. 

  
  

• Тізімге алу-бағалау карталары (тұтастай ландшафт пен оның жекелеген компоненттері жағдайының бағасы мен көрсеткіштерден тұрады, әсер етуші факторлардың территориялық таралуының сипаттамасы); 

  
  

• Болжау карталары (болып жатқан тенденция сақталған кезде немесе белгілі бір сценари шегінде, болашақта кейбір даталардағы дамудың гипотезалақ нәтижелерден тұрады); 

  
  

• Ұсынылым карталары (экологиялық жағдаятты оңтайландыру мақсатында ұсынылған іс-шаралардың территориялық орналасуын көрсетеді); 

  
  

• Бақылау немесе мониторинг карталары (ұсынылған іс-шаралардың іске асу шамасы бойынша жағдаятты қадағалау үшін қолданылады).