Ақша массасының "ісінуінің" негізгі себебі әскери шығындардың өсуі болып табылады, бұл кезде экономика қару-жарақтың едәуір шығындарына назар аударады және осы себепті мемлекет тауарлық ресурстармен қамтамасыз етілмеген ақшаны эмиссия арқылы жабылатын бюджет тапшылығын арттырады.
Артық ақша массасының жинақталуының бастапқы кезеңінде өндіріс пен сатуды ұлғайту, жұмыссыздықты, бағаны төмендету және нәтижесінде тепе - теңдікті орнату ынталандырылады. Сондықтан минималды мөлшерде инфляция тіпті пайдалы деген қорытынды жасалады, өйткені ол артық өндіріс дағдарысы мен жұмыспен қамтудың төмендеуіне кепілдік береді. Кейіннен, толық жұмыспен қамту экономиканың барлық салаларына тараған кезде және олар қосымша өнім ұсынысымен сұраныстың артуына жауап бере алмаса, бағаның өсуі байқалады. Содан кейін өндірістің құлдырауына, оның тиімділігінің төмендеуіне және инфляцияның өршуіне әкелетін факторлар әрекет ете бастайды.
Төлем айналымындағы сұраныс инфляциясы кезінде шектеулі ұсыныспен салыстырғанда артық ақша массасының белгілі бір "шатыры" бар, бұл бағаның өсуіне және ақшаның құнсыздануына әкеледі.
Инфляцияның түрлері және олардың ерекшеліктері
Инфляция – ақша ұстау құнының төмендеуі. Инфляция жұмыс пен қызмет құнын, сондай-ақ өмір сүрудің жалпы құнын арттырады. Басқаша айтқанда, уақыт өте келе бірдей ақшаға сіз аз тауар сатып ала аласыз. Сондай-ақ инфляцияның тағы бір анықтамасын азаматтардың сатып алу қабілетінің төмендеуі және ұлттық валютаның құнсыздануы деп атауға болады.
Инфляцияның бірден бірнеше түрі бар екенін барлық адамдар біле бермейді, олардың әрқайсысының өзіндік ерекшеліктері мен экономика үшін салдары бар. Олардың әрқайсысын түсінуге тырысайық.
1.1 ИНФЛЯЦИЯҒА ҚАРСЫ САЯСАТ
Инфляцияның жағымсыз әлеуметтік және экономикалық салдары әртүрлі елдердің үкіметтерін белгілі бір экономикалық саясат жүргізуге мәжбүр етеді. Инфляцияға қарсы саясатта ақша-несие, бюджеттік шаралар, салық іс-шаралары, тұрақтандыру бағдарламалары және кірістерді реттеу және бөлу жөніндегі іс-қимылдардың кең ауқымы бар. Инфляцияға қарсы саясаттың өте маңызды шарты Үкіметтің қысым топтарынан тәуелсіздігі болып табылады, сондықтан инфляцияға қарсы шараларды Қазақстан Республикасының Президенті өз мақаласында атап өткендей дәйекті және салмақты жүргізу қажет.
