8-9 –дәріс. Электродинамика есептерін шығару әдістемесі. (5 сағат)
Бақылау сұрақтары:
Электростатилық өріс: кернеу және потенциал.
Кулон заңы?
Өткізгіштердің электростатикалық өріске әсері?
Диэлектриктердің электростатикалық өріске әсері?
Электр тогы
Металдар мен жартылай өткізгіштер бірінші текті өткізгіштер
электролиттер екінші текті өткізгіштер
Магнит өрісінің бағыты
Магнит өрісінің күш сызықтары
Ампер күшінің бағыты
Лоренц күшінің бағыты
Біртекті магнит өрісіндегі контур
Механикада электромагниттік индукцияға ұқсас құбылыс?
Индукциялық ток бағыты?
Тербелмелі контурдағы механикалық тербеліске ұқсас құбылыстар?
11-есеп . Кернеулігі 1 кВ/м біртекті өрісте 25 нКл заряд 2 см күш сызықтарының бағытында орналастырылды. Өрістегі потенциал энергияның өзгерісін, орын ауыстырудың бастапқы және соңғынүктелеріндегі кернеулігін, өрістің жұмысын табыңдар.
Өріс біртекті болғандықтан оны бір күш сызықтарының бойына орналастыруға болады.
Өріс біртекті болса, демек зарядқа әсер ететін күш , не . (1)
Консервативті өрісте күш, не
. (2)
,
Бұдан, . (3)
; ; .
Электростатикалық өріс кернеулігі барлық кезде потенциалдың кему бағытына қарай бағытталады. Демек , не ; заряд теріс, «плюстен» «минусқа» бағытталып, оны өріспен орналастырады. Өріс жұмысы , мен қатынасы механикадан белгілі.
Жауап: ; ; .
Электростатикалық өрістегі өткізгіш пен диэлектриктерге орай сапалық есептер кез – келген есептер жинағында кездеседі.
12- Есеп. Пластиналар арасындағы кеңістікке қатты диэлектриктің ауа конденсаторын енгізуде 400 ден 50 В дейін өзгереді. Диэлектриктің диэлектриктік өтімділігі қандай?
Диэлектрик кернеуі азайғандықтан, конденсатор ток көзінен өшірілді, немесе , екені белгілі.
; ,
Бұдан, . Жазық конденсатордың электр сыйымдылық формуласы қолданылады.
- диэлектриктік,
- ауа,
- пластиналар ауданы,
-олардың арақашықтығы.
Екінші әдіс.
екені белгілі, мұндағы
- конденсатор өріс кернеулігі (ол біртекті); , т.е. , бұдан .
Жауап .
13-Есеп . Массасы 11 т троллейбус 36 км/сағ жылдамдықпен бірқалыпты қозғалып келеді. Егер кернеу 550 В және ПӘК80%, ал қозғалысқа кедергі коэффициенті 0,02 болса, онда двигатель аймағындағы ток күшін анықтаңдар.
Троллейбустың бірқалыпты қозғалысында тарту күші кедергі күшімен теңеледі.
. (1)
Троллейбустың пайдалы қуаты:
. (2)
Двигателдің жұмсалған қуаты:
. (3)
Джоуль-Ленц заңы бойынша: ,
немесе . (5)
Өлшем бірліктерін тексерсек:
.
Жауап: .
14-Есеп. Бірдей жолмен алюминий мен мысты алу үшін жұмсалатын электрэнергиясының шығынын салыстырыңдар, норма бойынша ваннадағы кернеу алюминий алуда мысты рафинадтауға қарағанда 14 есе көп жұмсалады.
Электролизге арналған Фарадейдің I заңы бойынша:
, (1)
Джоуль-Ленц заңы бойынша; , (2)
Al үшін: . (3)
Cu үшін: . (4)
(3) пен (4) теңестірсек,
Бұдан, . (5)
.
Жауап: .
Достарыңызбен бөлісу: |