Экзотические атомы
жүктеу/скачать 294 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- METHODOLOGY OF CALCULATION OF CHARACTERISTICS OF EXOTIC ATOMS ABSTRACT.
- ЭКЗОТИКАЛЫҚ АТОМДАРДЫҢ СИПАТТАМАЛАРЫН ЕСЕПТЕУ ӘДІСНАМАСЫ ТҮЙІН.
- Түйін сөздер
| Литература
А.Н. Матвеев, Атомная физика, М.: Высшая школа, 1989. 439 с. 2. М.А. Жусупов, А.В. Юшков. Физика атомных ядер. Том 3. Алматы 2007. 736 с. References А.N. Matveyev, Atomnaya fizika, М.: Vysshaya shkola, 1989. 439 s. 2. М.А. Zhusupov, А.V. Yushkov. Fiziks atomnyh yader. Tom 3. Almaty 2007. 736 s. METHODOLOGY OF CALCULATION OF CHARACTERISTICS OF EXOTIC ATOMS ABSTRACT. In the present article the methodology of calculation of characteristics of exotic atoms is considered, it will be of use for young teachers and researchers in the field of theoretical nuclear physics. The hydrogen-like systems are considered, the main formulas for calculation of characteristics of such systems are given. The examples of calculation of characteristics of such systems as mesoatoms, positronium, muonium, protonium and pionium are shown. In such systems the dominating role is for the Coulomb interaction since the nuclear forces are short-range ones and the maximum of nuclear forces’ action is for a distance of order of several fermi but the Bohr radii are considerably larger. At these distances the nuclear forces are weaker and the protonium and pionium are essentially Coulomb systems. For the mentioned systems there is a detailed calculation of energy of ionization and the Bohr radius using the conversion constant and the fine structure constant. The theoretical calculation for the protonium and pionium using the formulas for the Coulomb systems is in good agreement with the experimental data. The brief description of the method of determination of the mass of deuteron and triton is given, using the isotopic shift of the spectral lines of hydrogen isotopes – deuterium and tritium. Key words: exotic atoms, hydrogen-like systems, mesoatoms, positronium, muonium, protonium, pionium, ionization energy, Bohr radius. ЭКЗОТИКАЛЫҚ АТОМДАРДЫҢ СИПАТТАМАЛАРЫН ЕСЕПТЕУ ӘДІСНАМАСЫ ТҮЙІН. Бұл мақалада экзотикалық атомдардың сипаттамаларын есептеу әдіснамасы қарастырылған, теориялық ядролық физикасының жас оқытушыларына және зерттеушілеріне аса пайдалы болады. Сутегі тәрізді жүйелер қарастырылады, сондай жүйелердің сипаттамаларын есептеудің негізгі формулалары келтірілген. Мезоатомдар, позитроний, мюоний, протоний және пионий сиякты жүйелердің сипаттамаларын есептеу мысалдары берілген. Мұндай жүйелерде кулондық әсерлесу доминантты болып табылады себебі ядролық күштер қысқа әсерлі және ядролық күштердің әсер ету максимумы бір неше ферми ретімен орындалса, сәйкесті бор радиустары аса ғұрлым үлкенірек. Бұл қашықтықта ядролық күштер кіші болады және де протоний мен пионий шын мәнінде таза кулондық жүйелер болып табылады. Айтылған жүйелер үшін конверсия тұрақтысын және жіңішке құрылым тұрақтысын қолданып иондау энергиясы және бор радиусының мәндері есептелді. Кулондық жүйелердің формулаларын қолданып протоний және пионий үшін жасалған сипаттамалардың теориялық есептеуі эксперименттік мәндермен жақсы келісімде. Сутегі изотоптары дейтерий және тритийдің спектралдық сызықтарының изотоптық шөгуін қолданып дейтронның және тритонның массаларын анықтау әдісі туралы қысқаша сипаттама берілген. Түйін сөздер: экзотикалық атомдар, сутегі тәрізді жүйелер, мезоатомдар, позитроний, мюоний, протоний, пионий, иондау энергиясы, бор радиусы. жүктеу/скачать 294 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|