Электр жєне магнетизм
Гаусс теоремасының тұжырымдамасы
жүктеу/скачать 3,05 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Гаусс теоремасы
- Электрлік ығысу векторы
| Гаусс теоремасының тұжырымдамасы: тұйықталған бет арқылы өтетін электр өрісі кернеулігінің вектор ағыны осы беттің ішінде жатқан зарядтардың алгебралық қосындысын - ге бөлгенге тең.
Гаусс теоремасы былай өрнектеледі: . Электр өрісінің кернеулік сызықтары. Электрлік ығысу. 3 (а) – сурет. + + + + - - - - 3 (б) – сурет. Электр өрісі кернеулігін сызықтармен кескіндейді. Ол сызықтардың әр нүктесіндегі жанамалар, сол нүктедегі өрістің кернеулігі ( ) векторымен дәл келетін болу керек. Мұндай сызықтар өрістің күш сызықтары немесе кернеулік сызықтары деп аталады (3 а - сурет). Күш сызықтары оң зарядтардан басталып, теріс зарядтарда немесе шексіздікте аяқталады. Шамалары бірдей және қарама-қарсы зарядтары бар жазық екі пластинка ара сындағы өрісті кескіндейік. Барлық нүктелердегі кернеулігінің шамасы мен бағыты бірдей болатын өріс біртекті өріс деп аталады. Біртекті өрістің күш сызықтары бір-бірінен бірдей қашықтықта жататын параллель түзулер. 3 б-суретте әр аттас зарядталған екі пластинка арасындағы кернеулік сызықтары бірдей өріспен көрсетілген. Электрлік ығысу векторы сан жағынан кернеулік векторы Е-нің абсолюттік диэлектрлік өтімділікке ( ) көбейтіндісіне тең болады: ; ал скаляр түрде Электрлік ығысу Кл/м2 - пен өлшенеді. Берілген бір бетті тесіп өтетін электрлік ығысу саны электрлік ығысу векторының ағыны деп аталады. Кез-келген әртекті өрісте белгілі бір S бетті тесіп өтетін электрлік ығысу ағыны: Ф= 8. Электростатикалық өріс күштерінің жұмысы. Потенциал. Электростатикалық өріс (яғни қозғалмайтын зарядтар туғызатын) күштерінің потенциалдығына тікелей көз жеткізейік. Бұл үшін қозғалмайтын нүктелік q зарядтың өрісіндегі күштердің осы өрістегі нүктелік зарядтың орын ауыстыруда істеген жұмысын есептейік. Сонда элементар dl жолдағы істелген жұмыс мынаған тең: мұндағы, . Бұдан 1-2 жолдағы жұмыс үшін мынадай өрнек шығады: Осыдан q зарядтың өрісіндегі зарядтың потенциалдық энергиясы: . Өрістің берілген нүктесіндегі түрліше сынақ зарядтардың т.б. энергиялары түрліше , т.б. болады. Алайда, /q қатынасы барлық зарядтар үшін бірдей болады: жүктеу/скачать 3,05 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|