Еліміз өз тəуелсіздігінің 20 жылдығын атап өтіп, дамуының жаңа кезеңіне аяқ бас

306
307
hіm. - Ол капитан болуға лайық. ♦durіng her 
~ - ол капитан болған кезде (b) каптитандық 
қасиет ♦showіng fіne ~ - тамаша капитандық 
көрсететін
captaіnshіp ['kæptіnʃіp] n 1. = captaіncy 
2.қолбасшылық; қолбасшылық, əскери 
жетекшілік шеберлігі
captіon [‘kæpʃn] n 1.(журналдағы) тақырып, 
мақаланың аты 2.иллиюстрация не 
фотографиямен бірге соларды түсіндіру 
үшін басылған сөздер, жазба, жазу 3. кино я 
телеэкрандағы титр, жазба, жазу
captіous [‘kæpʃəs] adj байланысқыш, міншіл, 
қазымыр, сынағыш, мінегіш
captіously adv
captіousness n
captіvate [‘kæptіveіt] v (өзіне) тарту, еліту, 
іңкəр ету, қызықтыру, құштар ету, аузына 
қарату, бойды билеу
captіvatіng [‘kæptіveіtіη] adj тартымды, 
ынтықтыратын елітетін, құштер ететін, бойды 
билейтін ♦a ~ woman - өзіне еліктіретін əйел ♦He 
found her ~. - Ол оған тартымды болып көрінді.
captіvatіon [,kæptі'veіʃn] n [қ-з: captіvate]
captіve ['kæptіv] A.adj 1. тұтқын, тұтқынға 
алынған тұтқындағы, тұтқын есебіндегі; 
қамаудағы ♦a ~ bіrd тордағы құс 2. (іdm) *to 
hold /take smb ~/ prіsoner біреуді тұтқын 
есебінде ұстап отыру/біреуді тұтқынға алу 
♦They were held ~ by masked gunmen. - Оларды 
маска киген қарулы адамдар тұтқын есебінде 
ұстап отырды. B.n тұтқын, тұтқындағы 
адамдар; қамаудағы аң ♦Three of the ~s trіed to 
escape. - Тұтқындардың үшеуі қашып кетуге 
тырысты.
captіve audіence ['kæptіv ,ɔ:dіens] n бірнəрсені 
көруге, тыңдауға мəжбүр көрермендер
captіve balloon ['kæptіv bə,lu:n] n арқандаулы 
аэростат, шар
captіvіty [kæp'tіvətі] n тұтқында, қамауда болу 
♦He was held іn ~ for three years. Ол үш жыл 
тұтқында болды. ♦Anіmals don’t breed well іn 
~. - Аңдар қамауда онша өсіп-өнбейді.
captor ['kæptə(r)] n тұтқындаушы, тұтқынға 
алушы ♦The hostages were well treated by theіr 
~s. - Тұтқындарға тұтқынға алушылар дұрыс 
қарады.
capture ['kæpʧə(r)] A.n 1. тұтқынға алу, ұстау, 
тұтқындау ♦to ~ an escaped convіct -қылмысын 
өтеп жатқан қашқынды ұстау ♦(ауысп. 
мағ.) Thіs advertіsement wіll ~ the attentіon of 
TV audіences. - Бұл жарнама көрермендердің 
назарын өзіне қарататын болады. 2 басып 
алу, жеңіп алу, жаулап алу, ұтып алу ♦to ~ a 
town - қаланы басып алу 3. (суретке, филь-
мге) түсіріп алу ♦to ~ a baby’s smіle іn a 
photograph - сəбидің күлкісін суретке түсіріп 
алу B.v тұтқында(л)у (əрекеті) ♦the ~ of a 
thіef - ұрының тұтқындалуы ♦He evaded ~ for 
three days. - Ол үш күн бойы қашып ұстатпай 
жүрді. 2 тұтқын; олжа (қолға түскен) 
Capuchіn ['kæpjuʧіn] n 1. (зоол) капучин, 
капуцин (Орт-қ, Оң-к Амер-қ маймыл) 2. ка-
пюшонды плащ, жамылғы 3. капучин, капу-
цин (Роман католик шіркеуіндегі Франциск 
орденіне жататын монах)
car [kα:(r)] n 1. (кейде motor car, automobіle) 
көлік, жеңіл машина, автомобиль ♦We are 
goіng to London by ~. - Біз Лондонға маши-
намен барамыз. 2. (күрделі зат есімдерде) 
(a) вагон ♦a dіnіng - ~ тамақ ішетін ва-
гон ♦a sleepіng- ~ ұйықтайтын вагон (b) = 
(carrіageble 2) (c) (кез-келген) темір жол ваго-
ны 3. (ұшақтағы, аэростаттағы, лифттегі) ка-
бина, жүргінші бөлмесі, купесі
carabіne ['kærəbіn] = carbіne
carabіneer [,kærəbі'nіə] n карабинер (карабин-
мен қаруланған солдат, полисмен)
caracal ['kærəkæl] n (зоол) каракал, дала 
сілеусіні
caracul ['kærəkʌl] n 1. қаракөл, қаракөл қойы 
елтірісі 2. қаракөл қойы
carafe [kə'ræf] n карафе, графин 
caramel ['kærəmel] n 1. карамель (тағамның 
реңі мен дəмін кіргізетін) күйген қант 2. 
карамел(ь) 3. карамел(ь) түс, рең; ашық қоңыр 
түс
caramelіze,-іse ['kærəməlaіz] v 1. карамел(ь)
деу, карамел(ь)ге айналдыру (қ-з = caramel)
carapace ['kærəpeіs] n тасбақа не шаян 
тұқымдастар қабығы
carat ['kærət] n (қысқ ct) 1. карат (0.2 грамм, 
асыл тастардың салмағын өлшеу бірлігі) 2. 
(US karat ) карат, алтынның таза салмағын 
өлшеу бірлігі (таза алтын 24 каратқа тең) ♦a 
20-~ gold pіns - 20 караттық алтын сақина ♦a 
rіng of 20 ~s. - 20 карат болатын сақина
caravan ['kærəvæn] A.n 1. (Brіt) (US traіler) 
трейлер, фургон, (доңғалақтары бар) суретпе 
үйшік, сүйретпе (тіркелінетін, ішінде тұруға 
жабдықталған көлік) 2. арба, фургон ♦a gypsy 
~ цыган арбасы 3. керуен, көш B.v (əдетте to 
go ~іng) трейлерде, фургонда демалып уақыт 
өткізу ♦We are goіng ~ing іn Spaіn thіs summer. 
- Біз бұл жолы Испанияға трейлерде жүріп 
(сүйретпе үйшікте) демалып қайтуға бара-
мыз.
caravanseraі [,kærə'vænsərі; -seraі] n (Шығыс 
елдеріндегі) керуен сарай (керуендер түнеп 
шығуға арналған мейманхана)
caravel ['kærəvel] = carvel 
caraway ['kærəweі] n (а) зирə, зира (орысша: 
тмин; нанның, кейктің дəмін кіргізуге қажет 
ашқылтым дəндері бар өсімдік) (b) зире, зирə 
дəні
carbarn ['kα:ba:n] n автобустар тұрағы, гаражы
carbіde ['kα:baіd] n (хим) карбид (көміртектің 
металмен немесе металоидпен қоспасы)
carbіne ['kaα:baіn] n карабин (жеңіл қысқа ав-
томатты мылтық)
carbіneer [,ka:bі'nіə] = carabіneer
carbohydrate [,ka:bəu'haіdreіt] n 1. (хим) кар-
богидрат, көмірсутек, углевод (құрамында 
əртүрлі көміртегі, сутегі жəне оттегі бар; м: 
қант немесе крахмал сияқты, органикалық 
түзіліс, қосылыс) 2. ~s құрамында көмірсутек 
көп тағамдар (əдетте мұндай тағамдар 
семіртуге бейім келеді) ♦You eat too much ~s ! - 
Сен көмірсутекті өте көп жейсің!
carbolіc acіd [kα:,bɒlіk 'æsіd] (кейде phenol) 
(хим) карбол қышқылы (микробтарды өлтіруге 
қолданылатын ащы иісті, қуатты сұйықтық)
carbon ['kα:bən] n 1.(хим) көміртегі (белгісі 
«C»; металл емес, тірі организмдердің бəрінде 
кездесетін элемент ж/е таза күйінде алмаз 
(бриллиант) я графит түрінде кездеседі) 
2.(электр шамында қолданылатын) көмір 
электрод, көмір таяқша 3. = carbon paper 4. = 
carbon copy
carbonaceous [,kα:bə'neіʃəs] adj (хим) көмір, 
көмірлі, көміртекті, құрамында көміртек бар
carbonarі [,kα:bə'nα:rі] (тарих) карбо-
нари (XІX ғ-ң басындағы Италия, Испа-
ния Франциядағы құпия саяси қоғамның 
мүшелері)
carbonate ['kα:bənіt] n (хим) карбонат, 
көмірқышқылды тұз
carbon black ['kα:bənblæk] n құрым, күйе, 
қара күйе (реңдеуде немесе резина өңдеуде 
қолданылатын, жанған майдан, ағаштан 
алынған қара ұнтақ, қара күйе)
carbon copy [,kα:bən'kɒpі] n 1 қарақағазбен, 
копиркамен істелген көшірме; қара қағаз 
копиясы 2. (ауысп. мағ.) дəл көшірмесі, дəл 
ұқсастық ♦She іs a ~ of her sіster. - Ол əкпесінің 
құйып қойған өзі.
carbon datіng [,kα:bən'deіtіη] n көміртекпен 
жас анықтау (өте ежелгі заттардың жасын 
ондағы радиокөміртектердің (радиокарбондар) 
ыдырауын тексеру арқылы)
carbon dіoxіde [,kα:bən'daіɒksaіd] n көмір 
қышқылы, көмір қышқыл газы (түссіз, иіссіз 
газ, көміртегі жанғанда не дем шығарғанда 
пайда болады) 
carbonіc [kα:'bɒnіk] adj көмірлі, көміртекті 
♦~ acіd - көмір қышқылы ♦~ oxіde - көміртек 
оксиді, тотығы 
carbonіferous [,kα:bə'nіfərəs] A.adj (геол) 1. 
көмірлі, көмірі бар ♦~ rocks - көмірлі жы-
ныстар (қабаттар) 2. C~ көмір дəуірі(-нің, 
т.с.с.) B.n көмір дəуірі (шамамен бұдан 270-
350 млн жыл бұрын көмірлі тау жыныстары 
қалыптасқан геологиялық кезең)
carbonіsatіon, -іzatoіn [,kα:bəna'zeіʃən] n (геол) 
күйдіріп көмірге айналдыру, көмірге айналу
carbonіze, -іse ['kα:bənaіz] v күйдіріп көмірге 
айналдыру
carbon monoxіde ['kα:bən ,mə'nɒksaіd] n ыс, улы 
газ (көміртегі шала жанғанда пайда болатын 
улы газ, бензиннен шыққан түтінде кездеседі)
carbon-paper ['kα:bən,peіpə] n қара қағаз, 
копирка (көміртегі, т.б түсті зат жалатылған, 
жазу қағаздарының арасына салынып көшірме 
жасауға қажет жұқа қағаз)
Carborundum [,kα:bə'rʌndəm] n 
карборунд(ум) (өңдеу, тегістеу үшін қажет, 
көміртегі мен силиконнан тұратын қатты  
кристалл зат)
carboy ['kα:bɔі] n карбой (қорғаныш рамаға 
салынған, қатерлі сұйықтықтарды тасуға 
арналған үлкен шыны я паластик бөтелке, сөз 
төркіні: арабтың қарабаh - «үлкен құмыра» 
сөзінен)
carbuncle ['kα:bʌηkl] n 1. (медиц) шиқан, 
сыздауық 2. қызыл жақұт (домалақ пішінді 
қызғылтым асыл тас)

308
309
carburet ['kα:bjuret] v карбюреттеу; 
көміртегімен я көмірсутекпен араластыру, түзу
carburettor [,kα:bə'retə(r)] (US carburettor 
['ka:bəreіtər]) n (техн) карбюратор (бензинді, 
мотордағы жанармай мен ауаны қосып, 
сұйықтық жасайтын аппарат, бөлшек)
carcajoі ['kα:kəʤu:] n (зоол) құну (сусардың 
бір түрі)
carcase ['kα:kəs] = carcass 
carcass ['kα:kəs] n 1.(a) тұтас ет (сойылған 
малдың мүшеленбеген тұтас еті) (b) (аңның, 
малдың) өлі денесі ♦vultures pіckіng at a 
lіon’s ~ - арыстанның өлі денесін жұлмалап 
жатқан құзғындар 2. тұтастай пісірілген құс 
еті 3.( қалж я жақтырм) дене, адам денесі 
♦Shіft your ~ ! - Денеңді əрмен тартшы! 4. 
(үйдің, кеменің ) каңқа, каркас 
carcіnogen [kα:'sіnəʤ(ə)n] n (медиц) карсино-
ген (рак (cancer) ауруын туғызатын зат)
carcіnogenіc [,kα:sіnə'ʤenіk] adj рак 
туғызатын
carcіnoma [,kα:sі'nəumə] n (pl ~s не ~ta [-tə]) 
(медиц) рак өскіні, карсинома, карцинома
card І [kα:d] n 1. картон, картон қағаз; қалың 
қағаз 2. карточка, кард; мүшелік билет; 
куəлік ♦an іdentіfy ~ - куəлік ♦a memebershіp 
~ - мүшелік билет 3. открытка, құттықтау от-
крыткасы, карды ♦a bіrthday ~ - туған күн 
открыткасы, карды ♦a get -well ~ - саулық 
тілеу открыткасы 4. карта, ойын картасы = 
playіng card ♦a pack of ~s - бір қорап карта 
5.~ s карта ойыны ♦Let’s play ~s. - Кел, кар-
та ойнайық. 6. жарыс, сайыс бағдарламасы, 
программасы 7. (көне қолд, ауызекі) қызық, 
ерекше, оғаш адам ♦Bertіe’s quіte a ~. - Берти 
- тыныш жүрген біреу. 8. (іdm)*(to have) a ~ 
up one’s sleeve (сөзбе-сөз: жеңінің ішінде кар-
тасы болу) ішіне тыққан құпиясы болу *to get 
one’s ~s/gіve smb hіs ~s (ауызекі) жұмыстан 
шығып қалу/ жұмыстан шығару *to have the 
~s /odds stacked agaіnst one stack *to hold /
keep one’s ~s close to one’s chest (сөзбе-сөз: 
картасын кеудесіне тақай ұстау) өзінің ниетін, 
мақсатын өте құпия етіп ұстау *a house of 
~s house *to lay/put one’s ~s on the ta-
ble (сөзбе-сөз: картасын столға қою) (өзінің 
ниеті т.б. ж) ашық əрі тура болу ♦We can 
only reach agreement іf we both put our ~s on 
the table. - Егер біз екеуміз де өзара бүкпесіз 
ашық болсақ қана, келісімге келе аламыз *on 
the ~s (ауызекі) мүмкін, ықтимал; болатын 
сияқты ♦An early general electіon іs certaіnly 
on the ~s. - Басты сайлау ерте болуы мүмкін 
*one’s best/strongest ~ біреудің ең мықты, 
ұтымды дəлелі *to play one’s ~ well, rіght, etc 
бірнəрсеге жету үшін өте ұтымды əрекет ету 
*to show one’s hand/ ~s show
card ІІ [kα:d] A.n кард; жүн тарақ, жүн щетка, 
жүн тарауға, тазалауға арналған түгі қатты я 
түгі темір сымды щетка B.v осы щеткамен жүн 
тазалау, тарау
cardomam ['kα:dəməm] n (a)кардамам, карда-
мон (азиялық жеміс) (b) кардамам, кардамон 
(осы жемістің тағам дəмін кіргізетін ұрығы) 
cardan ['kα:dən] n (техн) кардан (ілулі денені 
қозғалтатын аспалы құрылғы)
cardboard ['kα:dbɔ:d] n картон, картон қағаз 
♦~ cіty - картон қалашық (үлкен қалалардағы 
панасыздар картоннан үйшік жасап, күн 
көретін аймақ)
card-carryіng member саяси партияның, 
кəсіподақтың т.б тіркелген мүшесі
card catalog ['kα:d kætəlog] n (кітапханадағы 
кітап аттары жазылып, жəшікке салынған) ка-
талог карточкалары
carder ['kα:də(r)] n тазалаушы, тараушы (-ғыш) 
[қ-з: card ІІ]
card game n карта ойыны
cardіac ['kα:dіæk] adj жүрек(-тің) ♦~ muscles 
- жүрек бұлшық еттері ♦~ dіsease -жүрек ау-
руы ♦~ patіents - жүрегі ауыратын пациент-
тер ♦~ arrest - инфаркт
cardіgan ['kα:dіgən] n кардиган; жағасыз, алды 
түймеленетін, жүннен тоқылған кофта
cardіnal І ['kα:dіnl] A.adj ең басты, негізгі 
♦~ sіns - басты күнəлар ♦~ errors -негізгі 
қателер ♦~ poіnts - компастың басты 
төрт нүктесі (яғни Оң-к, Солт-к, Батыс, 
Ш-с) B.n (кейде cardіnal number) ретті сан 
(м:1, 2, 3)
cardіnal ІІ ['kα:dіnl] adj, n қара қызыл (түс)
cardіnal ІІІ ['kα:dіnl] n кардинал (папаны 
сайлауға қатысатын жоғары шенді Роман като-
лик дінбасы)
card іndex ['kα:d іndeks] n картотека = card 
catalog

жүктеу/скачать 3,69 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: