Әліппе оқыту әдістемесі

1. 
   Сәлемдесу.
   
2. 
   «Өз есіміңді буындап айт және сәйкес ұяшықты тап» ойынын ойнату.
   

«1», «2», «3», «4» санды ұяшықтарды таңдайды. Мысалы, Райхан есімді қыз «2» санды ұяшықты атайды. Дұрыс атаған оқушылар жеңімпаз

атанады.

Сабақ мақсатын хабарлау:

1. Оқушылар берілген дыбыс сызбасына сәйкес орны ауысып кеткен суретті табады: 1-сызба – өрік суреті, 2-сызба – жүзім суреті,

3-сызба – алмұрт суреті.

2. Осы сөздерді буындап оқиды.

буындап «оқиды».

Суреттер

Суретке сәйкес сызбаны дыбыстармен толықтырып «оқу».

Бала қолының ұсақ бұлшықеттерін дамыту үшін төменде берілген жазуға даярлау жұмыстарын басшылыққа алу:

• 
  жазу дәптері бетіндегі кеңістікті бағдарлау;
  
• 
  әртүрлі (түзу, қисық, сынық) сызықтар сызу;
  
• 
  үзік сызықтарды бастырып жүргізу;
  
• 
  әріп элементтерін бастырып жазу.
  

1. 
   Оқушылар суретке сәйкес сызбаны дауысты, дауыссыз дыбыстармен толықтырады.
   
2. 
   1-сурет бойынша дыбыстарды және екінші, үшінші суреттер бойынша буындарды қосып, сөз «оқиды».
   

1. 
   Оқушы партада дұрыс отырады, қаламды дұрыс ұстайды.
   
2. 
   Жазу дәптері бетіндегі кеңістікті бағдарлайды.
   
3. 
   Оқушылар мұғалімнің көмегімен заттарды сызықтар арқылы қосады.
   
4. 
   Дәптер бетіндегі суреттерді бояйды.
   
5. 
   Үзік сызықтарды бастырып жүргізеді.
   
6. 
   Әріп элементтерін бастырып жазады.
   

сызады.

№1 жазу дәптері

1. 
   «Суреттердің алғашқы дыбыстарынан қандай сөз шығаруға болады?» тапсырмасымен жұмыс.
   
2. 
   «Сөз тану» айдары бойынша берілген «Кітап – білім бұлағы» мақалының мәнін ашу. Ол үшін:
   

1. 
   Топтық жұмыста суреттердің алғашқы дыбыстарынан «кітап» сөзін шығарады.
   
2. 
   «Кітап – білім бұлағы» мақалын QR немесе үнтаспадан тыңдайды.
   

«табыс баспалдағынан» өз

• 
  Мақалды QR немесе үнтаспадан тыңдату.
  
• 
  Оқушыларға саралау тапсырмаларын орындату:
  

1. 
   деңгей: «Кітап» сөзін буынға бөліп айт. Бірінші буындағы дыбыстарды ата.
   
2. 
   деңгей: «Кітап» сөзімен сөйлем құра.
   
3. 
   деңгей: «Кітап – білім бұлағы» дегендегі
   

1. 
   Сәлемдесу.
   
2. 
   Оқушыларды түгендеу.
   

– Балалар, бір-біріміздің қолымыздан ұстап,

алақан арқылы жүректің жылуын сезініп үйренген қандай тамаша, қандай қуаныш!

Өсемiз бiз күлiп-ойнап, Он саусақтың саласындай. Өсемiз бiз күлiп-ойнап,

Бiр адамның баласындай.

– Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. «А» дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер. Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.

«А а» дыбысының таңбасы – оның әрпімен танысасыңдар.

«А а» әрпін көркем жазып үйренесіңдер. (МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.

а) Сұрақ қою және оқушылар жауабының дұрыс және толық болуын қадағалау:

• 
  Бөшкедегі балды не жеді?
  
• 
  Бөшкедегі балды аю жеді.
  
• 
  Нелер оны шақты?
  
• 
  Аралар оны шақты.
  
• 
  Аю неғылды?
  

Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.

1. 
   Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: «Аю бөшкедегі балды жеді. Аралар оны шақты. Аю қашты».
   
2. 
   Әңгіме құрамындағы сөйлемдер санын анықтайды.
   
3. 
   «Аралар оны шақты» сөйлемінде неше сөз бар екенін анықтайды.
   
4. 
   Өтілетін жаңа дыбысы бар «ара» сөзіне дыбыстық талдау жасайды: алдымен «а-ра» деп буынға бөледі.
   
5. 
   «А-ра» сөзінің бірінші және екінші буынын айтып, қай дыбыс
   

Қолдау

ә) Сұраққа жауап болған сөйлемдерден әңгіме құрату: Аю бөшкедегі балды жеді.Аралар оны шақты. Аю қашты.

2. 
   Әңгіменің неше сөйлемнен тұратынын анықтау.
   
3. 
   Қажетті сөйлемді (Аралар оны шақты.) бөліп алып, оны сөздерге (аралар, оны, шақты) ажырату. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
   
4. 
   Өтілетін жаңа дыбысы бар «ара» сөзін бөліп алып, дыбыстық талдау жасау.
   
5. 
   Сөзді буынға бөліп, жаңа дыбыстың орнын анықтау.
   
6. 
   «А а» дыбысының айтылу ерекшелігімен танысу.
   
7. 
   «А а» дыбысының таңбасы – оның әрпімен танысу.
   
8. 
   Асықтардан «А а» әрпінің сұлбасын жасау.
   
9. 
   «Дыбысты естиміз, әріпті көреміз және жазамыз» қорытынды пікірін тәжірибе жүзінде меңгерту.
   

1. 
   Оқулықтың 16-бетінде берілген дыбыстық сызбадағы сөздерді мұғалімнің оқушылармен бірге буындап, тұтас оқуы.
   
2. 
   «А» дыбысының сөз алдында, ортасында, соңында келетін орнымен таныстыру, оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
   

6. 
   «А» дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады.
   
7. 
   Асықтардан «а» әрпінің сұлбасын жасайды.
   

1. 
   Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, «бір дыбыс» сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
   
2. 
   Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
   
3. 
   Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды. 4.«Менің алғашқы сөздігім» кітабынан «аю», «алма», «ара» сөздерінің түсіндірмесін
   

Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.

Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.

Қолдау көрсету

Сызба, оқулық

«Менің алғашқы сөздігім» көмекші құралы
Оқулық

1. 
   Оқулықтағы «А» әрпінің таңбалануына назар аудару.
   
2. 
   «А» әрпін тақтаға жазып көрсету.
   
3. 
   «А» әрпін ауада жазып көрсету.
   
4. 
   Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
   

1. 
   Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы А әрпінің бас және кіші әрпін жазады.
   
2. 
   Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды: «жасыл» түс –
   

«Жарайсың!», «қызыл» түс –

«Ойлан!».

Оқушыларға қолдау көрсету.

Мақтау, қолдау.

Жазу дәптері

Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:

1. 
   деңгей:
   

2. 
   деңгей:
   

3. 
   деңгей:
   

жауап алу. Сабақты «Ана сүті  бал» деген қорытынды пікірмен аяқтау.

1. 
   деңгейдегі оқушылар «алма»,
   

2. 
   деңгейдегі оқушылар А дыбысы сөздің қай жерінде (ортасында, алдында, соңында) келетінін анықтайды.
   
3. 
   деңгейдегі оқушылар «алма»,
   

1. 
   Оқушылар мақалды тыңдайды.
   
2. 
   Мақалдың беретін мағынасын өз ойларымен түсіндіруге тырысады.
   

Әліппе. Үнтаспа.