Эмбриология


10-Тарау. Жүйке тіні 10 .2 2 -с у р е т . Капсуламен қапталған жүйке үштарының ультрамикроскопиялық қү-



Pdf көрінісі
бет188/273
Дата21.12.2023
өлшемі74,38 Mb.
#142367
түріОқулық
1   ...   184   185   186   187   188   189   190   191   ...   273
Байланысты:
Гистология, эмбриология, цитологияАфанасьев 11

300
10-Тарау. Жүйке тіні
10 .2 2 -с у р е т . Капсуламен қапталған жүйке үштарының ультрамикроскопиялық қү- 
рылысы: 
а 
—  Фатер-Пачинидіңтабақшалы денешігі: 1 — қатпарлы капсула: 2 — ішкі 
буылтық: 3 — сезімтал нейронның дендриті; 4 — спиральды коллаген талшықтары;
5 — фиброциттер; 6 — кірпікшелі екінші реттік сезу жасушалары; 7 — екінші реттік 
сезу жасушаларының аксондарының сезімтал нейрондардың дендриттерімен 
синапстық контактылары (А.А. Отелин, В.Р. Машанский, А .С. Миркин бойынша);
 — Мейснердің түйсік жасушасы: 1 — капсула; 2 — арнайы жасушалар; 3 — жүйке 
терминалдары; 4 — миелинді жүйке талшығы; 5 — тіректік (үстап түрушы) фибрил- 
лалар; 6 — эпителий (Р. В. Крстич бойынша, өзгерістерімен)
ры бүкіл рецепторлык аймакта тізіле орналасады. Интрафузалды бүлшык 
ет талшыктарына екі түрлі афферентті талшыктар — бірінші және екінші 
реттік — келіп түйіседі. Диаметрі 17 мкм бірінші реттік талшыктар шиыршык 
түріндегі ұштарды — сакина-шиыршықты аяқтамаларды (
terminatio nervi
annulospiralis)
— ядролық калталары бар талшықтарда да, ядролык тізбектері 
бар талшыктарда да кұрайды.
Диаметрі 8 мкм екіншілік талшыктар ядролык тізбектері бар талшыктарды 
жүйкелендіреді. Сакина-шиыршыкты аяктаманың екі жағынан да олар 
жүзім шоғындай аяктаманы 
(terminatio nervi racemosa)
кұрайды. Бұлшык еттің 
босаңсуы (немесе созылуы) кезінде интрафузалды талшыктың да ұзындығы 
артады, оны рецепторлар тіркеуге алады.
Сакинаспиральды аяктамалар бүлшык ет талшығының ұзындығынын 
өзгерісіне және осы өзгерістің жылдамдығына, ал жүзім шоғындай аяктамалар 
тек ұзындыктың ғана өзгерістеріне жауап береді. Кенеттен болған созылу- 
ларда сакина-шиыршыкты аяктамалардан жүлынға аса күшті сигнал келіп, 
сигнал берген бұлшык еттің шұғыл жиырылуын шакырады, бүл — созылуға 
динамикалык рефлекс болып табылады. Талшыктардың баяу, ұзак созылулар 
кезінде созылуға статикалык сигнал пайда болады, сигнал сакинаспиральды


10.5. Жүйке ұштары (жүйкелік аяқтамалар)


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   184   185   186   187   188   189   190   191   ...   273




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет