Тамырлардын жіктелуі және жалпы сипаттамасы

394
13-Тарау. Жүрек-қан тамырлар жүйесі
13.1-сурет. 17-күндік адам үрығында алғашқы қан тамырларының дамуы (урық 
«Крым»), Микросурет (Н. П. Барсуков бойынша): 1 — амниондық көпіршіктің қуысы; 
2 — сарыуыз қапшығының қуысы; 3 — урықтан тыс мезенхима; 4 — алғашқы қан 
тамырлары
көктамырлардың арасындағы байланыс 
микроайналым арнасының
тамырлары 
аркылы жүзеге асырылады.
Артериялар бойынша кан жүректен мүшелерге карай ағады. Венозды кан 
тасымалдайтын өкпе артериясынан баскасында, бұл кан оттегіне канык бо- 
лады. Көктамырлар бойынша кан жүрекке келеді және өкпе көктамырынан 
баскаларындағы канда оттегі аз болады. Гемокылтамырлар артериалык 
және венозды тамырлар жүйесін байланыстырады, тек ғажайып торды 
(rete
mirabile)
кұрайтын гемокылтамырлар ғана аттас тамырлардьщ арасында орна- 
ласады (мысалы, бүйректе артериялар арасындағы тамырлы шумак). Барлык 
артериялардың, сондай-ак көктамырлардың да, кабырғалары 3 кабыкшадан 
тұрады: ішкі (
tunika intima
немесе 
interna),
ортаңғы 
(tunika media)
және сырткы 
(tunika adventitia
немесе 
externa).
Олардын калыңдығы, тіндік кұрамы мен 
кызметтік ерекшеліктері әр түрлі тамырларда әркилы болады.
13.1.1. Артериялар
Жіктелуі. 
Қабырғаларының кұрылысының ерекшеліктеріне байланыс- 
ты артериялардың 3 түрін ажыратады: 
эластикалық, буліиық етті және

13.1. Қан тамырлары
395
аралас (булшық етті-эластикалық).
Жіктелуі артериялардын ортаңғы 
кабыкшасындағы бұлшык ет жасушалары мен эластикалык элементтердің 
мөлшерінін ара-катынасына негізделген.

жүктеу/скачать 74,38 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: