Эмбриология


6.7-сурет. Көп қабатты жазық мүйізденетін эпителийдің (эпидермистің) қурылысы



Pdf көрінісі
бет77/273
Дата21.12.2023
өлшемі74,38 Mb.
#142367
түріОқулық
1   ...   73   74   75   76   77   78   79   80   ...   273
Байланысты:
Гистология, эмбриология, цитологияАфанасьев 11

137
6.7-сурет. Көп қабатты жазық мүйізденетін эпителийдің (эпидермистің) қурылысы 
және жасушалық-дифферондық құрамы (Е.Ф. Котовский бойынша): I — базаль- 
ды қабат; II — тікенекті қабат; III — түйіршікті қабат; IV, V — жарқырауық және 
мүйізденген қабыршақтар қабаттары. К — кератиноциттер; Р — корнеоциттер 
(мүйізденген қабыршақтар); М — макрофаг (Лангерганс жасушасы); Л — лимфо­
цит; О — Меркель жасушасы; П — меланоцит; С — бағаналы жасуша. 1 — митоз 
жолымен бөлінуші кератиноцит; 2 — кератиннің тонофиламенттері; 3 — десмо- 
сомалар; 4 — кератиносомалар; 5 — кератогиалин түйіршіктері; 6 — кератоли- 
нин қабаты; 7 — ядро; 8 — жасуша аралық зат
9, 10 — кератин фибриллалары; 
11 — цементтеуші жасуша аралық зат; 12 — бөлініп түсуші қабыршақ; 13 — пішіні 
теннистік ракетка тәрізді түйіршіктер; 14 — базальды мембрана; 15 — дерманың 
бүртікті қабат; 16 — гемоқылтамыр; 17 — жүйке талшығы
Мүиізденген қабыршақтар қабаты
саусак, алакан, табан терісінде өте 
қалың, ал терінің калған аймактарында жұка болып келеді. Ол кератолинин- 
нен тұратын калың кабыкшасы бар және кератиннің баска түрінен тұратын,


138
6-Тарау. Эпителий тіндері
аморфты матриксте орналаскан, кератин фибриллаларымен толтырылған
пішіні жазык көп бұрышты (тетрадекаэдр) мүйізденген кабыршактардан 
түрады. Бұл мезгілде филаггрин фибриллалардың кератинінің кұрамына 
кіретін амин кышкылдарға ыдырайды. Кабыршактардың арасында кера- 
тиносомалардың өнімі — цементтеуші зат орналасады, ол лигшдтерге (цера- 
мидтерге және т.б.) бай, сондыктан гидролиздеуші касиетке ие. Сыртында 
орналаскан мүйізденген кабыршактар арасында байланыстар үзіліп, эпи­
телий бетінен түлеп түсіп отырады. Олардын орнына төменде орналаскан 
кабаттардан жасушалардын көбеюі, дифференциялануы және орын ауысты- 
руы нәтижесінде — жанадан жасушалар келіп отырады. 
Физиологиялық реге-
нерацияны
қүрайтын бүл үдерістер аркылы, эпидермисте кератиноциттердін 
кұрамы 3—4 апта сайын толык жаңарып отырады. Эпидермистегі керати- 
низация үдерісінің маңызы калыптаскан мүйізденген кабыршактардың 
механикалык, химиялық әсерлерге түрактылығында, жылу өткізгіштігі томен 
және суды, суда еритін көптеген уытты заттарды өткізбейтігінде.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   73   74   75   76   77   78   79   80   ...   273




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет