Эмбрионалдық қан жасау.Қанның тін ретінде дамуы.Қан жасаушы тіндер

Эмбриондарда қан бастапқы кезде сарыуыз қапшығының қабырғасында түзіледі, кейін бауырда, сүйек майында және лимфа түзуші органдарда (тимус, көк бауыр, лимфалық бездерде) жасалады. Қанның барлық клеткалары мезенхиманың клеткаларынан пайда болады. Эмбриондык қан жасалу кезінде қанның түзілуімен бірге тамырлар жүйесінің қалыптасуы жүреді. Бұл процесс жүретін жерде мезенхиманың клеткалары топтанып пішінін өзгертіп жүмырланып қан аралшықтарына, қан тамырының тамыр қанының бастамасына айналады.

Адамның қан жасау мүшелеріне сүйектің қызыл кемігі,тимус,лимфа түйіндері,көкбауыр,асқорыту,тыныс алу мүшелерінің шырышты қабаты,лимфоидты тіндер жатады

Миелоидты тінде қантүзуге қатысатын жасушалар мен ретикулалы ұлпа бірігіп жасайды. Миелоидты ұлпадағы қантүзу процесін миелопоэз деп атайды. Миелопоэз — бірнеше бағытта жүріп (эритроцитопоэз, гранулоцитопоэз, моноцитопоэз, тромбоцитопоэз), әртүрлі қан жасушаларының дамуын қамтамасыз етеді. Миелоидты ұлпаны қойнауша (синусоидты) қан қылтамырлары (капиллярлары) қоректендіреді.

Лимфоидты тін (анат.lymha лат. – таза су,ылғал+грек.-eides ұқсас) лимфоциттермин макрофагтардың комплексі,клеткалық ретикулярлық строма даорналасқан, функциялық паренхималық лимфоидты ағзаны құрайды.. Бұллимфоидты тін кілегейлі қабаққа микроорганизмдердің енуінекедергі(барьерлік) жасайды.Ішекте жиналатын лимфоидтыңжәне миндалинанаң кызметі: Тануқызметі-миндалиннің балалардағыжалпы көлемі өте үлкен(200 см2).Бұл көлемде әрқашанантигендер мен иммундық жүйеқарым-қатынас жасайды.Дәл осыжердің бөгде агенттер туралымағлұматтар орталық иммундықжүйеге жеткізіледі:тимус пен сүвеккемігі. Қорғау қызметі-кілегейліқабақта миндалин,ішекті пейертабақшасы,аппендикстаорналасқан.Т- лимфоцит термин Влимфоцит тер,лизоцим және т.б.заттар қорғаныш қызметіменқамтамасыз етеді.

Миелоидты тін грек тілінен myelos-қызыл сүйек кемігі және eidos-түрҚан жасаушы тін дегенді білдіреді.Қан жасаушы орган-қызыл сүйеккемігі.Оларға жалпы бір фукцияға бірігетін, ретикулярлы стромалық жәнегемопоэтикалық элементтер тән. Арнайы Т және В зоналарда Т және Влимфоциттер мен плазмоциттердің дифференцировкасы өтуіүшін,лимфатикалық түйіндер мен көкбауырда арнайы ретикулярлы жасушалармикроқоршауды жасайды.