Қ. Жарықбаев о. СаңҒылбаев

нақты бір әдістеменің кім, қайда жә- 

не қандай уақытта қолданғанына қа- 

рамастан  сенімді  және  тұрақты  нә- 

тижелер беру мүмкіндіктерін көрсе- 

тетін  психодиагностикалық  әдісте- 

менің  сапасы  Ә.с.  –  психодиагнос- 

тикалық әдіснаманың сапасы мен оны 

іс  жүзінде  қолдану  мүмкіндіктерін 

анықтайтын  негізгі  қасиеттерінің 

бірі. Ә.с. – дегеніміз, осы әдіснамамен 

зерттеуге  алынған  психологиялық 

сапалылықты  бөліп  көрсету  және 

бағалау.

мазмұны бар ұғым. Ә-ә. адамдардың 

күнделікті  қарым-қатынасында  қал- 

жың,  күлкі,  мысқыл  түрінде  жиі 

қолданылады.  Олар  сықақ,  мысқыл, 

келеке, күлкі түрінде кездеседі. Адам- 

ның  сезімі  мен  осал  тұстары  ныса- 

наға алынады. Кейде бұларды күлкі- 

ге  айналдырып,  әзіл-оспақ  форма- 

сында айтатын кездері болады. Ә-ә-

да  адам  біріне-бірі  көңіл  күйлерін, 

ой-пікірлерін зілсіз сөздер, қалжың-

әзіл арқылы жеткізіп отырады. Тіпті 

олар  бір-бірін  қоштай,  қошеметтей 

отыра  мінездегі  міндерді,  ұнамсыз 

сипаттарды  әжуалайды,  адам  міне- 

зіндегі ағаттықтарды сықақ, мысқыл 

сөздермен  түйреп  отырады,  осы  ар- 

қылы кісінің іс-әрекетін, сөйлеген сө- 

зін, жүріс-тұрысын бақылап отырады. 

Ә-ә. етудің өзіндік әдептілік шегі мен 

нормалары  бар.  Орынсыз  айтылған 

әзіл-оспақ, мысқыл сөз адамның ашу- 

ызасын тудырып, мінезіне теріс ық- 

пал етуі де мүмкін. «Әзіл – әзіл түбі 

зіл»  дейтін  мәтелді  үнемі  есте  тұт- 

қан жөн.

ӘзІЛ-ОСПАҚ  –  бір  адамның  екін- 

ші  бір  адамды  ұялту,  сөзге  аралас- 

тыру  не  тоқтату  үшін  айтылатын 

ұрымтал да астарлы, көңілді де күлкі- 

лі, логикасы мықты сөз тіркесі. Бұл 

болмысқа, әр түрлі құбылыстарға, нақ- 

ты  оқиғаға  қатысты  өзіндік  көзқа- 

расты білдірудің, оған баға берудің бір 

түрі. Бұл жәйт адам психологиясын, 

оның тапқырлығы мен шешендігіне, 

кез келгеннің назарына түсе бермей-