Абиотикалық ауысу, абиотикалық факторлардың экологияға әсерін түсіндіріңдер

• Климаттық-су, ауа, жел, күн, температура;

  
  

• эдафикалық-судың, топырақтың құрамы;

  
  

• топографиялық-рельеф және теңіз деңгейінен биіктік;

  
  

• гидрографиялық-су ресурстарының болуы және олардың сапасы;

  
  

• химиялық-атмосфералық құрамы және су құрамы.

  
  

Абиотикалық факторлардың келесі режимдері табиғатқа негізгі әсер етеді:

• температура;

  
  

• су;
  

• ылғалдылық;
  

• күн сәуле;

  
  

• радиация;

  
  

• ауа құрамы;

  
  

• жел;
  

• теңіз деңгейінен биіктік.
  

• атмосфералық қысым;

  
  

Температура-климатқа маңызды әсер етеді. Белгілі бір аумақта температура режимінің арқасында белгілі бір тірі организмдер мен өсімдіктердің өмірі дамиды. Флора мен фаунаның әртүрлі өкілдері өздерінің қолайлы өмір сүру жағдайларына ие, оларда температура режимі басым рөл атқарады. Бұл ереже жер үсті организмдеріне де, су организмдеріне де қатысты: су астында, әртүрлі тереңдікте судың температурасы әртүрлі, бұл оның тұрғындарына әсер етеді. Радиация-барлық тірі организмдер радиоактивті фонға өте тәуелді. Егер белгілі бір аумақта радиация деңгейі жоғарыласа, генетикалық деңгейде өзгерістер, мутациялар, қатерлі ісіктер пайда болады, бұл түрлердің дамуы мен өркендеуіне әсер етпейді. Ауа және оның құрамы ағзаларда әртүрлі метаболикалық процестердің өтуіне ықпал ететін негізгі факторлар болып табылады. Ауа құрамының арқасында біздің планетамызда тіршілік пайда болды: ауада көмірқышқыл газы мен оттегінің жоғарылауына байланысты жерде өсімдіктер мен жануарлар пайда болды. Атмосфералық қысым-белгілі бір климаттық жағдайлардың, ауа-райының қалыптасуына әсер етеді. Биіктік-топографияға байланысты басқа абиотикалық факторлар да өзгереді: теңіз деңгейі неғұрлым жоғары болса, Климаттық орта соғұрлым қолайлы және жануарлар мен өсімдіктер әлемі аз болады.