1-билет Гормондар, түсінік. Химиялық табиғаты бойынша жіктелуі

1-билет
1.Гормондар, түсінік. Химиялық табиғаты бойынша жіктелуі.
Гормондар - ішкі секреция бездерінен бөлінетін ұлпалар мен мүшелерге әсер ететін биологиялык белсенді заттар. Гормондардың барлығы ағзалық заттар.Гормондар ішкі секреция бездерінен бөлініп, қан, лимфа, ұлпа сұйықтығы арқылы басқа мүшелерге жеткізіледі. . Қызметі - Зат алмасу қарқындылығын өзертеді; Ағзаның тіршілік ету ортасына бейімделушілігі арттырады Өсу мен көбеюді реттейді Физиологиялық үдерістерді күшейтеді .Химиялық табиғаты бойынша барлық гормондар 3 топқа бөлінеді.I. Белок-пептидті гормондар:
1) Гормондар – қарапайым белоктар - инсулин, өсу гормоны.
2) Гормондар күрделі белоктар
3) Гормондар – полипептидтер глюкагон, вазопрессин, окситоцин.
Прекурсорлар - прогормондар инсулин және глюкагон.
II. Гормондар – аминқышқылдарының туындылары қалқанша безінің гормондары ,катехоламиндер – андренолин және норадреналин.
III. Стероидты гормондар - кортикостероидтар, жыныстық гормондар.
Осы негізгі топтардан басқа гормонға ұқсас заттар - май қышқылдарының туындылары және жергілікті гормондар, серотонин, гистамин.
2 Кетон денелерін тізімдеңіз. Денеде кетон денелерін қолдану. Кетон денелерінің организм үшін маңызы.
Кетон денелері ‒ суда еритін қосылыстар сондықтан ішкі митохондриялық мембрана арқылы, сондай-ақ гематоэнцефалдық бөгет пен жасуша мембраналары арқылы оңай тасымалданады. Осыған байланысты оларды әртүрлі ұлпалар энергия көзі ретінде пайдалана алады.
1. Ацетон
2. β-гидрокси май қышқылы
3. Ацетосірке қышқылы
Түзілуінің маңызы Кетон денелері – кетон денелері май қышқылдарының тотығуы нәтижесінде бауырда түзілетін ацетил-КоА-ның тасымалдануының ерекше түрі. Ацетил-КоА мембранасы өткізбейді. КТ синтездеу арқылы бауыр басқа тіндерді қосымша энергия көзімен қамтамасыз етеді (ацетил КоА)
Қуат көзі ретінде қолданылады: бұлшықеттер, бүйрек, миокард


3. Пробиркаға шамамен 3 мл қан сарысуын құйыңыз, аммоний сульфатының қаныққан ерітіндісіне тең мөлшерде қосыңыз және араластырыңыз. Аммоний сульфатының жартылай қаныққан ерітіндісі шығады. Ақуыз тұнбасы – глобулин
Жаңа бөлінген қан тез ұйиды, формалық элементтер тұнбаға түседі ал тұнбаның үстінде сарысу деп аталатын мөлдір сарғыш түсті сұйықтық пайда болады. Сондықтан қан сарысуы құрамында фибриногені жоқ плазма деп те аталады.
Қан сарысуында альбуминдер мен глобулиндер болады. Егер барлық қан сарысуының белоктарын 100% деп есептесек, оның ішінде альбуминдер 60%, ал глобулиндер - 40% болады.
Альбуминдер мен глобулиндер теріс зарядталған, бірақ бұл белоктардың заряд мөлшері мен молекулалық массасы әртүрлі болғандықтан , оларды электрофорез әдісімен өте жеңіл жеке фракцияларға бөліп алуға болады.
Қан сарысуының негізгі фракциялары:
Альбуминдер 50-60%
Альфа1-глобулиндер 0-5%
Альфа-2-глобулиндер 5-10%
Бета-глобулиндер 10-15%
Гамма-глобулиндер 15-20%
Глобулиндер фракцияларындағы белоктардың жеке өкілдері:
Альфа-глобулиндер - антитрипсин, альфа-2 макроглобулин, гаптоглобин, альфа-липопротеин және т.б.
Бета-глобулиндер- бета-липопротеин, трансферрин және т.б.
Гамма-глобулиндер- иммуноглобулиндер, С-реактивті белок және т.б.