1. Біздің заманымызға дейінгі жазу- сызулар мен аңыз- жырлар


« Жетімдерге жем бердім ,  Жесірлерге жер бердім .  Ақырында дүние – ай ,  Сол ерліктен не көрдім ?! » -



Pdf көрінісі
бет65/242
Дата26.10.2022
өлшемі1,81 Mb.
#45395
1   ...   61   62   63   64   65   66   67   68   ...   242
 « Жетімдерге жем бердім , 
Жесірлерге жер бердім . 
Ақырында дүние – ай , 
Сол ерліктен не көрдім ?! » - деген үзінді Махамбеттің қай өлеңінен алынған : (« Әй ,Махамбет , жолдасым » 
Махамбеттің Исатай өкінішін суреттеген өлеңі: (« Әй ,Махамбет , жолдасым ») 
Махамбеттің Исатай Тайманұлының сом тұлғасын жасаған өлеңі: 
 ( « Тарланым » ) 
Үзінді авторы : 
Кермиығым , кербезім ! 
Керіскедей шандозым ! 
Құландай ащы дауыстым! 
Құлжадай айбар мүйіздім ! ( М.Өтемісұлы « Тарланым » ) 
 
 
ХІХ ғасырдың екінші жартысындағы қазақ ідебиеті 
Қашаған Күржіманұлы (1841-1929) 
Туған жері: Түркіменстанның Ташауыз қаласының маңы, 1929 жылы Маңғыстауда дүние салған.
30 шақты өлеңі: "Қонақкәде", Тойбстар", "Аралбайды жұбату", "Ерғали сұпыға айтқаны", "Байларға", "Оразалыға", 
"Көптілеу байға", "Қарашұбар ала ешкі", "Бұл дүниеде не жетім?", "Осы күн жолдас болдым сексенменен", "Қартайған 
шағында айтқаны" т.б. 
5 айтысы: Нұрыммен, Ізіммен, Жаскелең, Берекет, Күлзипа, Ізбас... 
Дастандары: "Адай тегі", "Атамекен", "Топан", "Әзіретқали" 
Қашаған көңілайту, беташар, тойбастар, қонақкәде, тілек-бата, сияқты ауыз әдебиетіндегі тұрмыс-салт жырларын дамытып 
өз жанынан шығарып айтқан. Сондай жырларының бірі - "Қонақкәде". Ал "Аралбайды жұбату" жырында жалғыз ұлынан 
айрылып, жапа шегуші Аралбайды сөйлетеді. "Есқали сұпыға айтқаны" өлеңінде ағашты мақтай отырып, домбыраны 
қастерлейтін халық мінезін жанамалап айтуды шебер қолданған.
• 
"Атамекен" дастаны тарихи оқиғаға негізделген. "Топан" - Каспий теңізінің тасқынына ұшыраған халық мұңын 
шыншылдықпен бейнелеген, опатимистік рухы жоғары дастан. "Адай тегі" дастанында Адай елінің түпкі тегінен бергі таралу 
шежіресін аңыз негізінде баян етеді.
• 
"Аралбайды жұбату" кімнің жыры (Қашаған Күржіманұлы) 
• 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   61   62   63   64   65   66   67   68   ...   242




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет