АЛКЕНДЕР, ДИЕНДЕР. АЛКИНДЕР. 180. Дигалогеналкандарды дегалогендеу ........ әсерінен жүзеге асады.
+А) Магнийдің
В) Алюминийдің
С) Литийдің
D) Натрийдің
Е) Бериллийдің
181. Симметриялы емес алкендерге Марковников ережесі.... әсерінен іске асырылады.
А) Галогендердің
В) Металдардың
+С) Қышқыл ортадағы судың
D) Негіздердің
Е) Аминдердің
182. Алкендердің термодинамикалық тұрақтылығы анықталады:
+А) Еселік байланыстағы көміртегінің электрондонорлық орынбасушыларының санымен
В) Молекуланың геометриясымен
С) Молекуланың копланарлығымен
D) Молекуланың стереохимиясымен
Е) Электронакцептролық орынбасушылардың болуымен
183. Бутадиен-1,3-тің бромсутекпен төртхлорлы көміртекті ортасындағы реакциясы өтеді:
+А) Электрофильді қосып алу АE механизмі бойынша
В) Нуклеофильді қосып алу АN механизмі бойынша
С) Радикалды қосып алу АR механизмі бойынша
D) Нуклеофильді орын басу SN механизмі бойынша
Е) Радикалды орын басу SR механизмі бойынша
184. Алкендерді галогендеу реакциясы өтеді:
А) Нуклеофильді орын басу механизмі бойынша.
В) Радикалды орынбасу механизмі бойынша.
С) Элиминдеу механизмі бойынша.
D) Бөліну механизмі бойынша.
+Е) Электрофильді қосылудың иондық механизмі бойынша.
185. Спирттердің дегидратациясы бойынша алкендерді синтездеу..... қатысында жүзеге асады.
А) Металдық натрийдің
В) Хлорлы темірдің
С) Хлорлы алюминийдің
+D) Күкірт қышқылының
Е) Алюминий оксидінің
186. Алкандарды галогендеу реакциясының механизмі:
А) Нуклеофильді орынбасу
В) Нуклеофильді қосып алу
+С) Радикалды тізбекті реакция
D) Радикалды қосып алу
Е) Қайта топтасу
187. Алкендерге электрофильді қосылудың механизмінің екі кезеңдігінің дәлелі:
А) Изотопты эффектінің бар болуы
В) Реакцияның жылдамдығын өлшеу
С) Изотопты эффектінің болмауы
+D) Реакциялық ортаға басқа аниондарды ендіру
Е) Сольватация процесінің әсері
188. Алкендердің гидрлену жылуы көрсетеді:
А) Алкенннің химиялық қасиеттерін
В) Алкеннің конфигурациясын
+С) Алкеннің тұрақтылығын
D) Алкеннің физикалық қасиеттерін
Е) Алкеннің молекуласының геометриясын
189. Марковников ережесі алкендердің.... реакциясы үшін тән.
А) Альдегидтермен
В) Күрделі эфирлермен
С) Кетондармен
+D) Галогенсутектермен
Е) Нитрилдермен
190. Алкендерді тотықтыру жүзеге асады:
А) Хром оксидімен
В) Күкірт қышқылымен
+С) Бейтарап ортада калий перманганатымен
D) Азот қышқылымен
Е) Сутек пероксидімен
191. Алкендердің деструктивті тотықтыруын қолданады:
+А) Қос байланыстың орналасу жағдайын анықтау үшін
В) Реакцияның кинетикасын зерттеу үшін
С) Алкендердің химиялық қасиеттерін зерттеу үшін
D) Алкендердің физикалық қасиеттерін зерттеу үшін.
Е) Алкендердің оптикалық қасиеттерін зерттеу үшін
192. Алкендердің озонолизін қолданады:
А) Оксоқосылыстардың препараттық синтезінде
В) Реакцияның кинетикасын зерттеуде
С) Реакцияның механизмін зерттеуде
+D) Алкеннің құрылымын анықтауда
Е) Реакцияның термодинамикасын зерттеуде
193. Байер сынамасының негізі:
+А) Калий перманганатының түссізденуі
В) Йод ерітіндісінің түссізденуі
С) Оксоқосылыстардың түзілуі
D) Карбон қышқылдарының түзілуі
Е) Циклоалкандардың түзілуі
194. Марковников ережесіне қарсы бағытталған қосылу тән:
+А) Натрий пероксиді қатысында бромсутекке
В) Пероксидті қосылыстардың қатысында хлорсутекке
С) Хлорсутекке
D) Фторсутекке
Е) Йодсутекке
195. Аллильді хлорлау реакциясы жүзеге асады:
А) Төменгі температурада пропиленді ионды хлорлағанда
В) Төменгі температурада радикалды орынбасу жүрсе
+С) Жоғары температурада пропиленді радикалды хлорлағанда
D) Жоғары температурада пропиленді ионды хлорлағанда
Е) Қысым қатысында ионды хлорлау
196. Алкендерге келесі қосылыс жатады:
А) Метилацетилен.
В) Пропан.
+С) Изобутилен.
D) Ацетон.
Е) Ацетальдегид.
197. Қосарланған диендерге тән реакциялар:
А) Радикалды орынбасу
В) Нуклеофильді қосып алу
+С) Электрофильді қосып алу
D) Нуклеофильді орынбасу
Е) Аллильді қосылу
198. Циклоқосылу реакциялары байланысты:
А) Реакция жылдамдығына
В) Полярлы емес еріткіштерге
+С) Орбитальдардың симметриясына
D) Катализаторларға
Е) Полярлы еріткіштерге
199. Бутен-1 мен бутен-2 айырмашылығы:
A. +Көміртегі атомдарының саны
B. Қос байланыстың орналасқан жері әртүрлі
C. Шамалы молекулалық масса
D. Көміртегі тізбегінің тармақталған жері
E. Сутегі атомдарының саны
200. Қай реакцияның нәтижесінде бромсутек қанықпаған қосылысқа Марковников ережесіне қарсы барып қосылады:
A. CH3 –CH=CH-CH3 + HBr
B. CH2CI-CH=CHCI + HBr
C. CH3 - CH2 – CH=CH2+ HBr
D. ҺCHF2 – CH=CH2 + HBr
E. CH3 – CH=CH2 + HBr
201. Алкадиендердің гомологтық қатарына сәйкес келетін жалпы формула:
A. CnH2n B. +CnH2n-2 C. CnH2n+2 D. CnH2n-1 E. CnH2n+1 202. Молекуласында π- байланысы бар алкенге тән реакция:
A. Ыдырау
B. Алмасу
C. +Қосылу
D. Орынбасу
E. Крекинг
203. Пентен-1 мен пентен-2 арасындағы айырмашылық:
A. Көміртегі атомының саны
B. +Қос байланыстың орналасқан жері
C. Әртүрлі молекулалық масса
D. Көміртегі тізбегінің тармақталған жері
E. Орынбасушының орналасуы
204. Қай спирттен этиленді алуға болады:
A. C4H9OH
B. CH3OH
C. C3H7OH
D. ҺC2H5OH
E. C5H11OH
205. Қай алкенді озонирлеу нәтижиесінде ацетальдегид пен формальдегид түзіледі:
A. Бутен-2
B. Бутен-1
C. ҺПропен-1
D. Пентен-2
E. Пентен-1
206. Жүйелік номенклатура бойынша мына алкеннің атауы:
(CH3)3C-CH=C(CH3)2 :
A. 2,3-диметилпентен-2
B. 3,4-диметилпентан
C. 2-метил-3-этилбутен-1
D. Һ2,4,4- триметилпентен-2
E. 2,2,4-триметилпентин-2
207. Пентен-1 мен бром сутектің әрекеттесу реакциясы(H2O2 қатысында) қай механизм арқылы жүзеге асады:
A. Бос радикалды
B. Электрофильді қосылу
C. Ионды
D. Донорлы-акцепторлы
E. Нуклеофильді қосылу
208. Жүйелік номенклаура бойынша метилэтилэтиленнің атауы:
A. Пентен-1
B. +Пентен-2
C. Пентен-3
D. Бутен-2
E. Пентин-1
209. Полиэтиленнің мономері:
+A)С2Н4 B)С2Н6 C)С2Н2 D)[-СН2–СН2-]n E)C4H6 210. Реакция мына сызбанұсқа бойынша жүреді:
Х затының формуласы:
+ A)С2Н4 B)С2Н6 C)С2Н2 D)С4Н8 E)C4H10 211. Мына алкеннің халықаралық атауы:
+A) 3-метилбутен-1
B) 3,3-диметилпропен
C) 3,4-диметилпропен
D) 2-метилбутен-3
E) пентен-1
212. 1,3-бутадиен мен этиленнің цикло қосылу реакциясының нәтижесінде түзіледі:
A)Циклогексадиен.
+B)Циклогексен.
C)Бензол.
D)Толуол.
E)Циклогептадиен.
213. Қышқыл қатысында гидратация реакциясына қатысу қабілетінің артуы бойынша орналастырыңыз:
+A) Этилен, 1-бутен, 2-бутен, изобутилен.
B) 1-Бутен, этилен, 2-бутен, изобутилен.
C)2-Бутен. этилен, 1-бутен, изобутилен
D)Этилен, 2-бутен, изобутилен, 1-бутен.
E)Изобутилен, этилен, 1-бутен, 2-бутен.
214. Сілтінің спирттегі ерітіндісінің 2-бром-2,4-диметилпентанға әсер
етуі нәтижесінде түзілетін көмірсутек:
A) 2,4-Диметил-1-пентен.
+B) 2,4-Диметил-2-пентен.
C) 3,4-Диметил-1-пентен.
D) 3,4-Диметил-2-пентен.
E) 3,3-Диметил-1-пентен.
215. Мына жұптардағы кай алкен бромсутекті қосып алу реакциясы кезінде белсендірек: а) этилен немесе пропилен, б) пропилен немесе 1-бутен, в) 1-бутен немесе изобутилен, г) 2-пентен немесе 2-метил-2-бутен.
A) Этилен, пропилен, 1-бутен, 2-пентен.
+B) Пропилен, 1-бутен, изобутилен, 2-метил-2-бутен.
C) Пропилен, пропилен, изобутилен, 2-пентен.
D) Этилен, пропилен, изобутилен, 2-метил-2-бутен.
E) Пропилен, 1-бутен, 1-бутен, 2-пентен.
216. Қосарланған диендердің термодинамикалық тұрақтылығы анықталады:
А) Еселенген байланыс кезіндегі электрондонорлық орынбасушылардың мөлшерімен.
В) Молекула геометриясымен.
+С) Электрон бұлтының делокализациясымен.
D) Молекула стереохимиясымен.
Е) Диполь моментінің шамасымен.
217.
Мына қосылыстарды
1. Этилен
2. Фторэтен
3. Пропилен
электрофильді қосып алу реакцияларындағы реакциялық қабілеттіктерінің өсуіне қарай қатарға орналастырыңыз:
A) 2-3-1.
B) 3-2-1.
C) 1-2-3.
+D) 2-1-3.
E) 1-3-2.
218.
Тексерілетін қосылыстың қанықпағандығын дәлелдеу үшін қандай сапалық реакция қолданылады:
+A) Вагнер реакциясы.
B) Вюрц реакциясы.
C) Коновалов реакциясы.
D) Зинин реакциясы.
E) Кучеров реакциясы.
219.
Бензолды қандай қанықпаған көмірсутектерден синтездеуге болады:
A) 2 моль пропин-1.
+B) 3 моль ацетилен.
C) 3 моль этилен.
D) 1 моль гексадиен-1,5.
E) 2 моль пропилен.
220.
Ацетиленді гидратациялау реакциясы қалай аталады:
A) Вагнер реакциясы.
B) Вюрц реакциясы.
+C) Кучеров реакциясы.
D) Перкин реакциясы.
E) Коновалов реакциясы.
221.
Изопропен (2-метилбутадиен-1,3) 1 моль Br2әрекеттескенде қандай өнімнің түзілу ықтималдығы жоғары:
А) 1,2-дибром-2-метилбутен-3.
+B) 1,4-дибром-2-метилбутен-2.
C) 2-метил-3,4-дибромбутен-2.
D) 1,3-дибром-2-метилбутен-2.
E) 1,4-дибром-2-метилбутен-3.
222.
Симметриясы жоқ алкендерде гидрогалогендеу және гидратациялау реакциялары былайша жүреді:
A) Зайцев ережесіне сәйкес .
+B) Марковников ережесі бойынша.
C) Зайцев ережесіне қайшы.
D) Марковников ережесіне қайшы.
E) Хюккель ережесі бойынша.
223. Алкендердің жалпы формуласы:
А) СnН2n+2.
+В) СnН2n.
С) СnН2n -2.
D) СnН2n-6.
Е) СnН2n-1.
224. КМnО4 сулы ерітіндісі әсерінен алкендерден түзіледі:
+А) Диолдар.
В) Біратомдық спирттер.
С) Альдегидтер.
D) Кетондар.
Е) Диендер.
225. Алкендерге судың қосылуы (гидратация реакциясы) нәтижесінде алынады:
А) Алкан.
+В) Спирт.
С) Қышқыл.
D) Алкин.
Е) Альдегид.
226. Пропенге йодты сутек қышқылы Марковников ережесіне сай қосылғанда алынады:
+А) 2-йодпропан.
В) 1-йодпропан.
С) 1-йодбутан.
D) 1-йодпропин.
Е) 1-йодбутин.
227. 2-метилпропеннің гидратация реакциясы ңәтижесінде алынады:
А) Пропанол.
+В) 2-метилпропанол-2.
С) Этанол.
D) Бутанол-1.
Е) Метанол.
228. Құрылым изомерлері:
А) Бутен-2 және пентен-2.
В) 2-метилбутан және 2-метилбутен-1.
+С) Бутен-1 және бутен-2.
D) Пропен және бутен-1.
Е) Бутен-1 және пентен-1.
229. Этиленді бромдау нәтижесінде түзіледі:
А) 1,2 – дибромэтен.
В) 1,1 – дибромэтен.
С) 1,1 – дибромэтан
+D) 1,2 – дибромэтан
Е) Бомэтан
230. Бутен – 1, бутен – 2 және 2 – метилпропен бұлар:
А) Гомологтар.
В) Радикалдар.
С) Карбкатиондар.
+D) Изомерлер.
Е) Эпимерлер.
231. Термодинамикалық тұрақты диен:
+А) Бутадиен – 1,3.
В) Бутадиен – 1,2.
С) Пентадиен – 1,2.
D) Пентадиен – 1,4
Е) Гексадиен – 1,2.
232. Алкиндерге тән реакция:
А) Нуклеофильді орынбасу
В) Нуклеофильді қосылу
+С) Электрофильді қосылу
D) Электрофильді орынбасу
Е) Қайта топтасу
233. Алкиндердің гидратациясы жүреді:
А) Қышқыл ортада судың әсерінен
В) Негіздік ортада судың әсерінен
С) Бейтарап ортада судың әсерінен
+D) Сынап сульфатының қатысында қышқыл ортада судың әсерінен
Е) Сынап сульфатының қатысында негіздік ортада судың әсерінен
234. Кучеров бойынша ацетиленнің гидратациясы кезінде түзіледі:
А) Диэтилкетон.
В) Ацетон.
+С) Ацетальдегид.
D) Дипропилкетон.
Е) Этилпропилкетон.
235. Алкиндерге келесі қосылыс жатады:
А) Изобутилен.
В) Пропилен.
С) 2-Бутен.
D) Бутилен.
+Е) Пропин.
236. Ацетиленидтер терминалдық алкинмен.... әрекеттескенде түзіледі.
+А) Мыстың аммиакаты
В) Сұйық аммиак
С) Хлорлы мырыш
D) Хлорлы алюминий
Е) Калий перманганаты
237. Алкилкарбинолды..... реакциясы нәтижесінде алады.
А) Спирттердің алкиндермен
+В) Альдегидтердің алкиндермен
С) Карбон қышқылдарының алкиндермен
D) Амидтердің алкиндермен
Е) Күрделі эфирлердің алкиндермен
238. Фаворскийдің реакциясы алкиндердің..... әрекеттесуімен жүзеге асады.
+А) Кетондар және альдегидтермен
В) Аминдермен
С) Нитрилдермен
D) Амидтермен
Е) Оксимдермен
239. Метилэтилацетиленнің халықаралық атауы:
A)Пентин-1
+B)Пентин-2
C)Пентен-2
D)Пентен-1
E)Пентан
240. 4-метилпентин-2 рационалды номенклатура бойынша атауы:
+A)Метилизопропилацетилен
B)Метилизобутилацетилен
C)Метилпропилацетилен
D)Изобутилацетилен
E)Гексин-2
241. Қандай галогеналкан мен ацетиленнің көмегімен ацетиленид түзілу арқылы бутин-1 алуға болады:
A)2СН3Сl
+B)С2Н5Сl
C)н-С3Н7Сl
D)изо-С3Н7Сl
E)C4H9CI
242. Алкиндердің қышқылдық қасиеті байланысты:
A)Байланыс ұзындығына.
B)Байланыс энергиясына.
+C)Гибридизация кезінде S-орбиталь бөлігінің артуына.
D)Байланыс полярлығына.
E)Байланыстың поляризациялануына.
243. Келтірілген ацетилен көмірсутектерінің қайсысы тотығу нәтижесінде сірке және изовалериан қышқылын түзеді:
A)5-Метил-2-гексин.
B)1-Гексин.
C)2-Гексин.
D)3-Гексин.
E)2-Метил-2-пентин.
244. Сілтінің спирттегі ерітіндісінің артық мөлшерінің 2,2-дибромгексанға әсер етуі нәтижесінде қандай алкин түзіледі:
A) 4-Метил-2-пентин.
B) 1-Гексин.
+C) 2-Гексин.
D) 3-Гексин.
E) 4-Метил-1-пентин.
245. Қай ацетиленді көмірсутегі тотыққанда сірке және изомай қышқылдарын түзеді:
A) 5-Метил-2-гексин.
B) 1-Гексин.
C) 2-Гексин.
D) 3-Гексин.
+E) 4-Метил-2-пентин.
246. Алкиндердің жалпы формуласы:
А) CnH2n+2.
+В) CnH2n-2.
С) CnH2n.
D) CnH2n-6.
Е) C-2nH2n+2.
247. Радикал НС ≡ С –
А) Этил.
В) Винил.
+С) Этинил.
D) Пропаргил.
Е) Аллил.
248. Н3С – С ≡ СН + 2НСl
реакция нәтижесінде түзіледі:
А) 1,2 – дихлорпропан.
В) 1,1 – дихлорпропан.
С) 2 – хлорпропен.
+D) 2,2 – дихлорпропан.
Е) 1 – хлорпропен.
249. Бутен-2 –ні озондау және түзілген озонидті гидролиздеу нәтижесінде түзіледі:
А) Үш атомды спирт.
В) Екі атомды спирт.
С) Карбон қышқылының 2 молекуласы.
+D) Альдегидтің 2 молекуласы.
Е) Спирттің 2 молекуласы.
250. 2-бромбутанның дегидрогалогендеу өнімі:
А) Бутен-1.
В) Бутан.
С) Этилэтилен.
+D) Сим-диметилэтилен.
Е) Триметилэтилен.
251. Бутен-1 қышқылдық ортада гидраттағанда түзіледі:
А) Бутанол-1.
+В) Бутанол-2.
С) 2-метилпропанол-2.
D) 2-метилпропанол-1.
Е) Бутаналь
252. 3-Метилбутанол-2 ішкімолекулалық дегидраттағанда түзілетін алкен:
А) Изопропилэтилен.
В) Метилэтилэтилен.
+С) 3-метилбутен-1.
D) 2-метилбутен-1.
Е) Триметилэтилен.
253. КМпО4 сұйытылған ерітіндісімен өңдегенде (Вагнер реакциясы) бутандиол-2,3 береді:
А) Пропен.
В) 2-метилпропен.
С) Бутен-1.
+D) Бутен-2.
Е) Этилэтилен.
254. Хлорсутектің қосылуы Марковников ережесі бойынша жүрмейтін зат:
А) СН2 = СН – СН3 В) СН2 = СН – СI
+С) СН2 = СН – СНО
D) СН3 – СН = СН – СН3 Е) СН3 – СН = СН – СНО
255. Этиленді ацетиленнен ажырату үшін пайдаланатын химиялық реакция:
А) Этиленнің бромды сумен әрекеттесуі.
В) Ацетиленнің бромды сумен әрекеттесуі.
+С) Ацетиленнің мыс (1) хлоридімен әрекеттесуі.
D) Этиленнің сумен әрекеттесуі.
Е) Этиленнің калий перманганатымен әрекеттесуі.
256. Табиғи каучуктың мономері:
А) Метилакрилат.
В) Бутадиен-1,3.
С) Хлоропрен.
D) Изобутилен.
+Е) Изопрен.
257. Иетилпропенді қышқылдық ортада гидраттағанда түзілетін спирт:
А) Бутанол-1.
В) Бутанол-2.
+С) 2-метилпропанол-2.
D) 2-метилпропанол-1.
Е) Пропанол-2.
258. 1 моль хлорсутегімен реакцияға түсе алады:
A) Бензол.
+B) Пропен.
C) Пропан.
D) Циклопентан.
E) Бутан.
259. Этиленді ацетиленнен ажырату үшін қолданылады:
A) Бром суы.
B) Калий перманганатының ерітіндісі.
+C) Күміс гидроксидінің аммиактағы ерітіндісі.
D) Сутегі.
E) HCl
260. Пропиннің 2 моль бромсутекпен әрекеттесу өнімі:
A) 1, 2-дибромпропан.
B) 1, 1-дибромпропан.
+C) 2, 2-дибромпропан.
D) 2-бромпропен.
E) 1-бромпропен.
АРЕНДЕР 261. Хюккель ережесі бойынша ароматты жүйеде бар болуы қажет:
A. +4n+2 пи-электрондарының
B. Бициклдық жүйенің
C. Көлемді құрылымның
D. Қосарланбаған жүйенің
E. Сызықты құрылымның
262. Бензолдың гомологы:
A. Пиридин
B. +Толуол
C. Нафталин
D. Антрацен
E. Фенантрен
263. Таскөмірлі шәйірден алынады:
A. Анилин
B. +Бензол
C. Бензиламин
D. Бензальдегид
E. Бензой қышқылы
264. Конденсацияланған ароматты жүйе:
A. Бензол
B. Толуол
C. +Нафталин
D. Ксилол
E. Этилбензол
265. Моноорынбасқан бензолда орынбасудың бағыты қалай анықталады:
A. Катализатордың табиғатымен
B. ҺТоптың бар болуымен
C. Еріткіштің табиғатымен
D. Реакция жылдамдығымен
E. Кенңістіктік факторлармен
266. Бензолды алкилдеу реакциясы ненің қатысында жүреді:
A. +Алкилгалогенидтердің
B. Қышқылдардың
C. Альдегидтердің
D. Кетондардың
E. Циклоалкандардың
267. Бензой қышқылын нитрлеу реакциясын жүргізуге болады:
A. Сұйытылған азот қышқылымен
B. +Конц.азот және конц.күкірт қышқылдарының қоспасымен
C. Конц.азот және сұйыт.күкірт қышқылдарының қоспасымен
D. Сұйыт.азот және конц.күкірт қышқылдарының қоспасымен
E. Сұйыт.азот және сұйыт.күкірт қышқылдарының қоспасымен
268. Қай қосылысты сульфурлегенде көп мета-изомерлер пайда болады:
A. Бензол
B. Толуол
C. Фенол
D. Анилин
E. +Нитробензол
269. Бензолдың ацилдеу реакциясын жүргізуге болады:
A. Амидтермен
B. +Галогенангидридтермен
C. Оксоқосылыстармен
D. Күрделі эфирлермен
E. Спирттермен
270. Аминдер мен фенолдардың галогендеу реакциясына оңай түсуі түсіндіріледі:
A. + Бөлінбеген электрон жұбының бензол сақинасына делокализациялауымен
B. Бензол сақинасының дезактивтенуімен
C. М орынбасушысының әсерінен эффект есесінен бензол сақинасының дезактивтенуімен
D. Аминотоптың J-эффектісімен
E. Гидроксиль тобының J-эффектісімен
271. Ароматты қатардағы екі кезеңді электрофильді орынбасудың дәлелі:
A. +Аралық ареноний иондардың түзілуі
B. Реакция жылдамдығының артуы
C. Реакция жылдамдығының кемуі
D. Катализатор табиғатының әсері
E. Изотопты эффектің бар болуы
272. Арилгалогенидтерде екі кезеңді нуклеофильді орынбасудың дәлелі:
A. +Аралық анионды сигма-комплекстердің түзілуі
B. Еріткіш табиғатының әсері
C. Электронодонорлы орынбасушылардың әсері
D. Катализатор табиғатының әсері
E. Электроноакцепторлы орынбасушылардың әсері
273. Нуклеофильді орынбасудың ариндік механизмі жүзеге асады:
A. Реакция жылдамдығы артқанда
B. +Күшті негіздің әсерінен
C. Электронодонорлы орынбасушылардың әсерінен
D. O-жағдайлар кетуші топқа орынбасушысының бар болуы
E. Электроноакцепторлы орынбасушылардың әсерінен
274. Дегидробензолдың (бензиннің) құрылысы дәлелденді:
A. +Дегидробензолдың Дильс-Альдер реакциясы бойынша әрекеттесуімен
B. Орынбасушылар табиғатының әсерімен
C. Донорлы орынбасушылардың әсерімен
D. Катализатор табиғатының әсерімен
E. Акцепторлы орынбасушылардың әсерімен
275. Ароматты қатардың қосылу реацияларына жатады:
A. Гидратация
B. +Жоғары температура мен қысымда гидрлеу
C. Альдегидтармен конденсациялау
D. Кетондармен конденсациялау
E. Формальдегидпен конденсациялау
276. Бензолды пропиленмен алкилдегенде түзілетін қосылыс:
A. Этилбензол
B. +Изопропилбензол
C. Метилбензол
D. Бутилбензол
E. Толуол
277.1,2-диметилбензолды калий перманганатымен тотықтырғанда түзілетін қосылыс:
A. +Фталий қышқылы
B. Бензой қышқылы
C. Толуил қышқылы
D. Нафтой қышқылы
E. Антранил қышқылы
278. Амино топ:
A. +1-текті бағыттаушы
B. 2-текті бағыттаушы
C. Шамалы активтендіру топ
D. Әлсіз активтендірілетін топ
E. Дезактивтендіретін топ
279. Гидроксильді топтар:
A. +1-текті бағыттаушы
B. 2-текті бағыттаушы
C. Шамалы дезактивтен топ
D. Әлсіз активтендіретін топ
E. Дезактивтендіретін топ
280. Алкильді топтар:
A. Әлсіз дезактивтендіретін топтар
B. 2-текті бағыттаушылар
C. Шамалы дезактивтендіретін топ
D. +1-текті бағыттаушылар
E. Дезактивтендіретін топтар
281. Диорынбасылған бензолдың изомер саны:
A. Бір
B. Алты
C. +Үш
D. Екі
E. Төрт
282. 1,4-диметилбензолды калий перманганатымен тотықтырғанда түзілетін қосылыс:
A. Фталь қышқылы
B. Бензой қышқылы
C. +Терефталь қышқылы
D. Нафтой қышқылы
E. Антранил қышқылы
283. Бензол молекуласындағы көміртегі атомы гибридтенудің қандай түрінде және C-C байланысының ұзындығы?
A. SP, 0,120 нм
B. SP2, 0,134 нм
C. +SP2 , 0,140 нм
D. SP3, 0,154 нм
E. SP3 ,0,120 нм
284. Фридел-Крафтс реакциясы бойынша бензол гомологтарын алу реакциясы:
A. Ацилдеу
B. +Алкилдеу
C. Тотығу
D. Изомерлеу
E. Гидрлеу
285. Фиттиг-Вюрц реакциясы бойынша толуол алынды. Реакцияға түскен бастапқы галогентуындыларын көрсетіңіз:
A. C6H6 + CH3CI Naà
B. C6H6 + CH3CI AlCI3à
C. C6H5CI + C2H5CI Naà
D. +C6H5CI + CH3CI Naà
E. C6H6 + C2H5CIAlCI3à
286. 2 текті орынбасарларға жататын, атомдар тобы:
A. –CI, -OH
B. –OH, -NH2 C. –NO2, - NH2 D. +–COOH, - SO3H
E. –CH3, -SO3H
287. Катализатор қатысында бензолды тотықтырғанда карбон қышқылдары түзіледі:
A. +Малеин және қымыздық қышқылдары
B. Терефтал қышқылы
C. Малеин және сірке қышқылдары
D. Қымыздық және янтарь қышқылдары
E. Бензой және сірке қышқылдары
288. Бензолды озондау кезіндегі ең соңғы өнім:
A)Қымыздық қышқыл.
+B)Глиоксаль.
C)Гликокол.
D)Глицерин.
E)Бензой қышқылы.
289. Электрондонорлық орынбасарлар бензол сақынасындағы электрофильді орынбасу реакцияларын жеңілдетеді және мына орындарға бағыттайды:
+A)Орто- және пара-жағдай.
B)Орто- және мета-жағдай.
C)Мета- және орто-жағдай.
D)Пара - жағдай.
E)Мета- және пара–жағдай.
290. Бензол мен оның гомологтарының электрофильді орынбасу реакциясына түсу қабілеттілігі былай түсіндіріледі:
+A)Бензол сақинасының ароматтық сипатымен.
B)Бензол сақинасының қанықпаған сипатымен.
C)Сақинаның кеңістіктік құрылысымен.
D)Циклдік құрылысымен.
E)Циклдің қаныққан сипатымен.
291. Жалынды шоқ үстінде үш молекула ацетилен әрекеттескенде қандай зат алынады:
A)Фенол.
B)Толуол.
+C)Бензол.
D)Стирол.
E)Циклогексан.
292. Толуолдың катализатор қатысында хлорлану реакциясы мына механизм бойынша жүреді:
A)Радикалды орынбасу.
B)Нуклеофильді орынбасу.
+C)Электрофильді орынбасу.
D)Радикалды қосылу.
E)Нуклеофильді қосылу.
293. Бензол гомологының формуласы:
A)С9Н14 B)С9Н10 C)С9Н18 +D)С9Н12 E)C9H20 294. Бензол сақинасы кеңістікте мына формаға ие:
A)Көлемді сақина.
B)Ванна фомасына.
C)Кресло формасына.
+D)Жазық сақина.
E)Конверт.
295. Толуолдың бензилхлорид түзе жүретін галогендену реакциясының жүру шарты:
A)Қысым қатысында.
B)Суықта.
+C)Жарықта,қыздырғанда .
D)Катализатор қатысында.
E)Суытқанда.
296. Мына схема бойынша жүретін бензолдың нитрлену реакциясының механизмі:
+A)Электрофильді орынбасу.
B)Электрофильді қосылу.
C)Нуклеофильді орынбасу.
D)Нуклеофильді қосылу.
E)Радикалды орынбасу.
297. Электронакцепторлы орынбасушылар электрофильді орынбасу реакциясын қиындатып, келесі орынбасушыны мына жағдайға бағыттайды:
+ A)Мета-жағдай.
B)Орто-жағдай.
C)Орто- және пара- жағдай.
D)Пара- жағдай.
E)Орто- және мета- жағдай.
298.Бензолдың құрылымдық формуласын ашқан ғалым:
А) Дьюар.
В) Тиле.
С) Байер.
D) Бутлеров.
+Е) Кекуле.
299.Бензол сақинасындағы орынбасушылар келесі жолмен бөлінеді:
А) қышқылдық қасиеті орынбасарлар.
В) негізгдік қасиеті бар орынбасарлар.
+С) Мета жағдайды дезактивтендіріп орто пара жағдайды активтендіретін орынбасарлар.
D) бүйір радикалын активтендіретін орынбасушы.
Е) тек бір жағдайды активтендіретін орынбасушы
300.Электрофильді орынбасу кезіндегі бензолдың туындыларының реакциялық қабілеті тәуелді:
А)Орынбасарлардың электрондарды беру және өзіне тарту қабілеті
+В) Орынбасушының ішкі молекулааралық байланыстарды тузу қабілеті.
С)Үүрдістің температурасы.
D)Қолданылатын ертінділердің табиғаты.
Е)Қолданылатын катализатордың табиғаты.
301. Бірінші текті орынбасушыға жатады:
А) – OH, –СООR, – СНО.
В) – СОOН, – NH2, – NHСОR.
С)–СОR, – NH2, – NHR.
D) –СОR, – NHR, – NHСОR.
+Е) – OH, –ОСОR , – NH2, – NHR, – NHСОR.
302.Ароматты қатардағы екі сатылы электрофильді орынбасушыға дәлел болады:
А) Кернердің әдісі.
В) Фишердің әдісі.
+С) Меландердің әдісі.(изотропты зффект)
D) Прелогтың әдісі.
Е)Аномерлі эффект әдісі.
302.Этилбензол мен бром жарықта әрекеттескенде түзіледі:
A) C6H5 – CH2 – CH2 – Br
B) C6H5 – CH2 – CHBr2 C) C6H5 – CHBr – CH2Br
D) C6H5 – CH2 – CBr3 +E)C6H5 – CHBr – CH3 304. 1 моль бром АlBr3 катализатор қатысында изопропилбензолмен әрекеттескенде түзіледі:
+A) орто- және -пара- Бромизопропилбензол.
B) Диметилбензилбромид.
C) орто- , пара-бромизопропилбензолдың қопасы және диметилбензилбромид.
D) Дибромизопропилбензол.
E)Трибромизопропилбензол.
305. Бром изопропилбензолмен әрекеттескенде түзіледі:
A) орто- и пара- Бромизопропилбензол.
+B) Диметилбензилбромид.
C) орто- , пара- и мета-бромизопропилбензолдың қоспасы
D) Дибромизопропилбензол.
E)Трибромизопропилбензол.
306. Фенил-пара-нитробензил эфирінің формуласы:
A) C6H5 – СООC6H4 –NО2 –п.
+B) C6H5 –О– CH2 – C6H4 – NО2 –п.
C) C6H5 – СООC6H4 – NН2 –п.
D) C6H5 –О– CH – C6H4 – NО2 –п.
E)C6H5 –О– CО – C6H4 – NО2 –п.
307. Нафталиннің электрофильди орынбасу кезіндегі бағытын анықтайтын фактор
А) Нафталиннің құрылымы.
В) Электрофильді табиғаты
С) Реакцияның температурасы.
D) Қолданылатын ертіндінің табиғаты.
+Е) Нафталиндегі орынбасушының табиғатыі
308. Ароматты қатарда электрофильди орынбасу кезіндегі реакцияның бағытын анықтайтын фактор
А) Субстраттық құрылымы.
В) Электрофильді қасиет
С) Температуралық процесс.
D) Қолданылатын ертінділер қасиеті.
Е) Субстраттық орынбасушылар табиғаты
309.Бензолды туындыларын нитрлеу, сульфирлеу, алкилдеу, ацильдеу реакциясының механизмі қандай:
А) Нуклеофильді орынбасу.
В) Нуклеофильді қосылу
+С) Электрофильді орынбасу.
D) Электрофильді қосылу
Е) Радикальді қосылу.
310. Сульфанил қышқылының формуласы:
A) C6H5 –SО3Н.
B) СН3 – C6H4 – SО3Н.
C) СН3О –C6H4 –SО3Н.
D) NН2 –C6H4 –SО3Н.
+E)+NН3–C6H4 –SО3–. 311. Бензолсульфо қышқылының сульфо-топшасын мына гидроксил тобына ауыстыруға болады:
A)Оттегінің әсерімен.
+B)жоғары температурада NаОНпен балқыту.
C) NаОН қоспасы мен спирт.
D)Жоғары температурада судың әрекетімен.
E) Бензолсульфон қышқылының термиялық айырылу жолы.
312. Күкірт қышқылының нафталинге 160о әсерінде пайда болады:
A)α–Нафталинсульфон қышқылы.
+B)β –Нафталинсульфонқышқылы.
C) α –және β –нафталинсульфон қышқылының қоспасы.
D)α– , β –нафталиндисульфо қышқылы.
E)1,4–нафталиндисульфо қышқылы.
313. Күкірт қышқылының нафталинге 80о әсерінде пайда болады::
A)α–Нафталинсульфон қышқылы. .
B)β –Нафталинсульфон қышқылы.
C) α –и β –нафталинсульфон қышқылының қоспасы.
D)α– , β –нафталиндисульфон қышқылы.
E) 1,2–нафталиндисульфон қышқылы.
314. Нитробензолдан анилинді синтез жолымен алғаш алған ғалым:
А) Бутлеров А.М.
В) Арбузов А.Е.
С) Марковников Н.Н.
+D) Зинин И.Н.
Е) Фаворский А.Е.
315.
Төмендегі заттардың қайсысымен
1.Сутекпен Ni – катализаторы қатысында
2.Бром суымен
3.Концентрациялы азот қышқылымен
бензол электрофилді орын басу реакциясына түседі:
A) 1, 2.
B) 2, 3.
+C) 3.
D) 1.
E) 1, 2, 3.
316.
Бензолдың құрылысына қандай геометриялық пішін сәйкес келеді:
+A) Жазық .
B) Сызықтық.
C) Көлемдік.
D) Октаэдрлік.
E) Тетраэдрлік.
317.
Анилин молекуласының құрамындағы орынбасар – NH2 – тобы кіретін топты қай орынға бағыттайды::
A) Орто-.
B) Мета-.
C) Мета-, орто-.
+D) Орто-, пара-.
E) Мета-, пара-.
318.
Мына орынбасарлардың қайсысы ІІ ретті бағыттаушы болып табылады:
A) –NH2. +B) –NО2. C) –N(СH3)2 . D) –OН.
E) –Cl.
319.
Мына қосылыстарды
(1) бензол, (2) толуол, (3) бензой қышқылы
олардың электрофилді орын басу реакциясындағы активтіліктерінің төмендеуі бойынша қатарға орналастырыңдар::
A) 1-2-3.
B) 3-2-1.
C) 3-1-2 .
D) 2-3-1.
+E) 2-1-3.
320.
Келтірілген орынбасарлардың қайсысы І ретті бағыттаушы болып табылады:
A) –СОOН.
+B) –OН.
C) –SO3H.
D) –NО2. E) СНО-.
321.
Мына бөлшектердің қайсысы бензолды сульфирлеу реакциясында электрофил болып табылады:
A) SO42-.
B) SO32-.
+C) HSO3+.
D) H+.
E) HSO4-.
322.. Хюккель ережесі бойынша ароматты қосылыстардың π – жүйесіндегі электрондардың санын анықтайтын формула:
+А) 4n + 2.
В) 2n + 4.
С) n + 4.
D) 4n + 4.
Е) 2n + 6.
323. Нитробензолдың бромдалуы (FeBr3 қатысуымен) нәтижесінде түзілетін қосылысты атаңыз:
А) о – бромнитробензол.
В) п – бромнитробензол.
С) 2,4,6 - трибромнитробензол
D) 3,5 - дибромбензол
ҺЕ) м - бромнитробензол
324. Бензолдың жарықта хлорлануы нәтижесінде түзілетін қосылысты атаңыз:
А) Дихлорциклогексадиен.
В) Тетрахлорциклогексан.
С) Хлорбензол.
+D) Гексахлорцилогексан.
Е) Дихлорбензол.
325. Жеңіл сульфирленетін қосылыс:
А) Бензой қышқылы.
+В) Метоксибензол.
С) Бензальдегид.
D) Нитробензол.
Е) Бромбензол.
326. Нитрлену қоспасымен қиын нитрленетін қосылыс:
А) Бензол.
В) Этилбензол.
+С) Ацетофенон.
D) Этоксибензол.
Е) Изопропилбензол.
327. Электроноакцептор орынбасушылар ароматты сақинадағы электрофильді орын басу реакциясының жылдамдығына әсер етеді:
А) Бензол сақинасын активтендіреді.
+В) Бензол сақинасын дезактивтендіреді.
С) Активтендіреді, соңынан дезактивтендіреді.
D) Дезактивтендіреді, соңынан активтендіреді.
Е) Әсер етпейді.
328. Электронодонор орынбасушылар ароматты сақинадағы электрофильді орын басу реакциясының жылдамдығына әсер етеді:
+А) Бензол сақинасын активтендіреді.
В) Бензол сақинасын дезактивтендіреді.
С) Активтендіреді, соңынан дезактивтендіреді.
D) Дезактивтендіреді, соңынан активтендіреді.
Е) Әсер етпейді.
329. Бензой қышқылын нитрлегенде түзіледі:
А) о-нитробензой қышқылы.
+В) Мета-нитробензой қышқылы.
С) п-нитробензой қышқылы.
D) Орто және пара-нитробензой қышқылдары.
Е) п-аминобензой қышқылы.
330. Бензолды бромметанмен катализатордың қатысуымен алкилдеу өнімі:
А) Бромэтилбензол.
В) Бромбензол.
С) Этилбензол.
+D) Толуол.
Е) Стирол.
331. Көпядролы арен:
А) Ксилол.
В) Стирол.
С) Бензол.
+D) Нафталин.
Е) Фенол.
332. Бензолды галогендеу реакциясын жүргізу үшін қажет катализатор:
А) Рt.
+В) FeCl3.
С) Pd.
D) Ni.
Е)H2SO4.
333. Бензол сақинасында орынбасушыны орто –және пара – жағдайға бағыттаушы топтар:
+А) – ОН, – СН3, –NН2, –Cl.
В) – ОН, – ОСН3, NН2, – SO3Н.
С) – ОСОСН3, – NНR2, – NO2- СН2Cl.
D) – NНR2, – NНОСОСН3, – СН3, – С ≡ N.
Е) – SO3Н, – С = О, – NО2– СООС2Н5.
334. Бензол сақинасында орынбасушыны мета –жағдайға бағыттаушы топтар:
А) – ОН, – СН3, –NН2, –Cl.
В) – ОН, – ОСН3, NН2, – SO3Н.
С) – ОСОСН3, – NНR2, – NO2- СН2Cl.
D) – NНR2, – NНОСОСН3, – СН3, – С ≡ N.
+Е) – SO3Н, – С = О, – NО2, , – СООС2Н5.
335. УК – сәуленің қатысуымен бензолға хлордың қосылу реакциясының өнімі:
+А) Гексахлорциклогексан.
В) Хлорбензол.
С) Монохлорциклогексан.
D) 1,2 – дихлорбензол.
Е) Дихлорциклогексан.
336. Бензолды AlCl3 катализаторының қатысуымен этилбензолға дейін алкилдеу реакциясы бұл – синтезі:
А) Вюрц.
В) Вюрц – Фиттиг.
+С) Фридель – Крафтс.
D) Кольбе.
Е) Зинин
337. Циклді тримерлегенде бензол түзеді:
А) Гексин-1.
В) Пропин.
С) Гексин-2.
D) Этилен.
+Е) Этин.
338. Циклді тримерлегенде 1,3,5-триметилбензол түзеді:
А) Этин.
+В) Пропин.
С) Гексин-2.
D) Гептин.
Е) Октин-1.
339. Келісілген бағытталу бойынша SE реакциясына кіріседі:
А) 1,2-диметилбензол.
В) п-хлортолуол.
С) м-нитротолуол.
+D) п-нитрохлорбензол.
Е) м-толуил қышқылы.
340. Стиролды толық гидрлегенде түзіледі:
А) Этилбензол.
В) Этилциклогексан. +
С) Этинилциклогексан.
D) Винилциклогексан.
Е) Этинилбензол.
341. V2О5 қатысуында бензолды ауа оттегімен тотықтырғанда түзіледі:
А) Малеин қышқылы. +
В) Бензой қышқылы.
С) Бензальдегид.
D) Фталь қышқылы.
Е) Қымыздық қышқылы.
342. V2О5 қатысуында нафталинді ауа оттегімен тотықтырғанда түзіледі:
А) Малеин қышқылы.
В) Бензой қышқылы.
С) Нафтохинондар.
D) Фталь қышқылы. +
Е) Қымыздық қышқылы.
343. Метилдегенде п-толуидин түзіледі:
А) Анилинді. +
В) Нитробензолды.
С) Толуолды.
D) Ксилолды.
Е) Фенолды.
344. Бензол мен күкірт қышқылының әрекеттесуінен түзіледі:
A) Күрделі эфир.
B) Сульфон қышқылы. +
C) Жай эфир.
D) Ангидрид.
E) Тұз.
345. Ароматтық қосылысқа жатады:
A) Пергидрофенантрен.
B) Бутадиен – 1,3.
C) Циклогексан.
D) Фенантрен. +
E) Бутан.
346. AlCl3 катализатордың қатысуымен бензолдың ацетилхлоридпен реакциясының механизмі:
А) Электрофилдік орынбасу. +
В) Электрофилдік қосып алу.
С) Нуклеофилдік орынбасу.
D) Нуклеофилдік қосып алу.
Е) Радикалдық қосып алу.
347. Бром суын түссіздендіреді:
A) Винилбензол. +
B) м-диметилбензол.
C) n-диметилбензол.
D) Бензол.
E) Нитробензол.