№1 дәріс: Әдебиет пен эстетика. Сөз өнері жайлы ұғым. Қарастырылатын сұрақтар


Осы дәріске ағымдық, аралық, қорытынды бақылау бойынша



Pdf көрінісі
бет17/24
Дата23.12.2023
өлшемі261,19 Kb.
#143066
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   24
Осы дәріске ағымдық, аралық, қорытынды бақылау бойынша 
тест тапсырмалары және сұрақтар
Тест
1. Ағаштар үнсіз қалғып тұр
Киіп ап қардың қолғабын (Т.Медетбек).
А) Кейіптеу
В) Метафора
С) Аллегория
D) Символ
Е) Метонимия
2. Бірсыпыра бастар бүгіліп, төмен салбырады. Бірсыпыра 
бастар «осы жер астынан шықты ма?» дегендей боп бір-біріне 
қарасты. 
Алмастырудың (троп) қай түрі қолданылған?
А) Ирония
В) Синекдоха
С) Метонимия
D) Символ
Е) Кейіптеу
3. Тауып бер өз қолыма жазалыны
Таныдым - Әлімқұлдың шолжақ ұлы.
Қыл мойнын өз қолыммен қиып алам
Бітеді соныменен таза құны! (І.Жансүгіров)
4. Шумақтағы асты сызылған сөздер, сөз тіркесі қолданылуы 
тұрғысынан поэтикалық фигураның қай түріне жатады?
А) Инверсия
В) Дамыту
С) Шендестіру
D) Анафора
Е) Эллипсис
5. Тоқсанда атаң Тоқтарбай,
Жан көке, кімге тапсырдың?
Алпыста анаң Аналық,
Ақ көке, кімге тапсырдың?
Арнаудың қай түрі?
ФКазНПУ 0703-03-18(1) Пәннің оқу-әдістемелік кешені. Екінші басылым


А) Жарлай арнау
В) Зарлай арнау
С) Шешендік арнау
D) Сұрай арнау
Е) Еспе қайталау
Сұрақтар:
1. Поэтикалық тіл дегенді қалай түсінесіз?
2. Образдық тіл дегеніміз не?
№ 10
дәріс
№10 дәріс: Әдебиеттің көркемдеуші тәсілдері.
 Құбылту (троп) пен
айшықтаудың (фигура) түрлері, көркемдік қызметі
.
Қарастырылатын сұрақтар (дәріс жоспары):
1. Құбылту (троп) пен айшықтаудың (фигура) түрлері, көркемдік
қызметі
2. Әдеби тілдің әсемдігі мен әсерлілігін күшейтетін айшықтаудың
(фигураның) түрлері
Дәрістің қысқаша мазмұны:
Әдеби тілдің әсерлілігі мен әдемілігі үшін қызмет
ететін тәсілдердің бірі – құбылту, яғни троп (грекше –
иін, иірім)- сөздерді тура мағынасында емес, бұрма
мағынасында қолдану, шындықты бейнелеп, перделеп
таныту, ойды өзгертіп, кейде тіпті өңін айналдырып
айту. Құбылту да суреткердің идеялық, эстетикалық
мақсатына сай жасалады.
1.Метафора –
ауыстыру – (грекше – көшіру) –
суреттеліп отырған затты не құбылысты айқындай,
ажарландыра түсу үшін оларды өздеріне ұқсас өзге
затқа не құбылысқа балау, солай суреттеліп отырған
заттың не құбылыстың мағынасын үстеу. Мысалы,
Арулар - тіршілікке күре тамыр, Өмірді бір-біріне
жалғап тұрар (Мұқағали). Мен – тауда ойнаған қарт
марал (Махамбет).
Көңіл құсы құйқылжыр шартарапқа,
Адам ойы түрленіп ауған шақта (Абай).
2. Кейіптеу
- жансыз табиғат құбылысын тірі адам
кейпіне көшіру, яғни табиғат құбылысын, жансыз
нәрселерді адам кейпінде жан бітіре суреттеу.
Кәрі Каспий қара көк көзін ашты,
Жылы жүзбен Терекке амандасты...
Кейіптеу - ертегі, аңыздарда жиі қолданылатын тәсіл. 
3. Мысал өлеңдердегі құбылту, көбінесе,


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   24




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет