1. Химиялық технологияның негізгі ұғымдары мен анықтамаларын сипаттап, мысалдар келтіріңіз. Технология, химиялық технология, шикізат, реагент, мақсатты өнім, жанама өнімдер, қосымша материалдар, қалдықтар. Технология



Pdf көрінісі
бет3/63
Дата09.03.2023
өлшемі1,56 Mb.
#72650
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   63
Байланысты:
1. Õèìèÿëû òåõíîëîãèÿíû íåã³çã³ ûìäàðû ìåí àíûòàìàëàðûí ñèï

Химиялық реакцияның молекулалығы 
Реакцияға түсетін молекулалар саны реакцияның молекулярлығын көрсетеді. 
Егер реакцияға бір молекула түсетін болса, ол бірмолекулярлы реакция деп аталады. 



мономолекулярлы: А 

В + С - реакции изомеризация реакциясы, термиялық ыдырау:

бутан 

изобутан 

бимолекулярлы: А + В 

С

ең кең таралған реакция типі 

Н2 + Вг2 = 2НВг 

тримолекулярлы: А + 2В 

С, 3А 

В

өте сирек кездеседі 
o NO + NO+ O2 = 2NO2 
Реакцияның тәртібі 
Реакцияның тәртібі реакцияның кинетикалық теңдеуімен анықталады жəне осы теңдеудегі 
концентрациялардағы көрсеткіштердің қосындысына тең. 
Реакциялар 1-ші, 2-ші, 3-ші, сонымен қатар бөлшек немесе нөлдік тəртіпте болуы мүмкін. 
Реакция 
Кинетикалық теңдеу түрі 
Реакция 
тәртібі 
А → В + Д 
υ = - dC/dt = КСА 

А +В → Д 
υ = - dC/dt = К·СА·СВ 

А +В + С → Д 
υ = - dC/dt = К·СА·СВ·СС 

Химиялық реакциялар қайтымды жəне қайтымсыз болып бөлінеді. Көптеген өнеркəсіптік химиялық 
реакциялар қайтымды. Бұл кезде химиялық өзгеру үдерісі екі бағытта жүреді. Бастапқы заттар арасында 
химиялық əрекеттесулермен қатар (тура реакция) өнімдер арасында əрекеттесулер (кері реакция) жүреді. 
Үдерістің жүру барысында тура реакцияның жылдамдығы кемиді, кері реакцияның жылдамдығы артады. 
Бұл реакцияның жылдамдықтары теңескенде химиялық тепе-теңдік орнайды. 
Химиялық реакцияның тепе-теңдігіне əсер ететін параметрлер: 

Температура; 

Қысым; 

реакцияға түскен заттардың концентрациясы.
Осы параметрлерді өзгерте отырып іс жүзінде тепе-теңдікті қалаған жағымызға ығыстыруға болады.
Тепе-теңдіктегі мына теңдеуді қарастырайық 


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   63




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет