Термисторлар – өз кедергісін температурасын өзгерткен кезде өзгертеді. P-n өткелі жоқ. Температура бақыланатын жүйелерде қолданылады.
Фотодиод – оптикалық сәулелендірудің қабылдағышы ретіндегі құрылғы. Сәулелендіру кезінде өз кедергісін өзгертеді. Сәулелендіру кезінде электрлік ток пайда болады. P-n өткелі бар. Ақпарат қабылдау және беру үшін сәулелену детекторы ретінде де қолданылады.
Жарық диоды – электр энергиясын көрінетін және көрінбейті электр энергиясына айналдырады. p-n-өткелі бар. Жай шамға қарағанда азырақ энергия жұмсайды, және өлшемі де кішкене, сонымен қатар ұзағырақ жұмыс істейді. Автомобиль фарында, бағдаршамдарда, қолшамдарда, шамдарда жарые көзі ретінде қолданылады.
Транзистор – белсенді жартылай өткізгіш, күшейткіш каскадты радиоэлемент. Екі p-n өткелі бар. Электрлік сигналды генерализациялау, айналдыру және күшейту үшін қолданылады.
Қорытындылай келе, біздің өміріміздегі жартылай өткізгіш құралдарының маңызы зор екендігін айтқым келеді. Себебі, олар біздің күнделікті тұрмысымызда қолданылатын құралдарда қолданылатын болып табылады. Айта кетсек, шамдар, бағдаршамдар, күн батареялары, фотоаппараттар, радио, теледидарлар және т.б көптеген құралдар.
25. Медициналық электротехникалар мен медициналық мақсаттағы бұйымдар. Таблетпресс, Медициналық тоңазытқың, Гомогенизаторлар. Фармацевтикалық өндіріс саласы өте ауқымды өндірістердің бірі болып табылады. Дәрілік заттардың кейбірі дәріханаларда дайындалса, ең негізгі басым бөлігі фармацевтикалық кәсіпорындарда арнайы стандарттарға сай өндіріледі.
Фармацевтикалық өндірісте кез келген дәрілік затты өндіруде өнімділігі жоғары, халықаралық сапа стандарттарына сай аппараттар қолданылады.
Таблетпресс – фармацевтикада дозаланған дәрілік заттарды дайындауда қолданылатын техникалық құрал. Аппараттың жұмысы бастапқы материалды механикалық қысу арқылы қажетті тығыздықты және қалыпты алуға негізделеді. Таблетпресс-фармацевтикада ең көп қолданылатын қондырғылардың бірі. Себебі дәрілік заттардың басым көпшілігі дозаланған, қолдануға ыңғайлы таблетка түрінде шығарылады. Медициналық тоңазытқыш – бұл әдіс екі үлкен компонентке бөлінеді: фармацевтикалық тоңазытқыштар мен медициналық мұздатқыштар. Мұндай терминологиялық бөліну олардың қолданылу аясына байланысты. Фармацевтикалық тоңазытқыш дәрі-дәрмектер мен заттарды, биологиялық үлгілерді (сарысулар, вакциналар), биохимиялық зерттеулерге арналған әртүрлі реагенттерді, қоректік ортаны сақтауға қызмет етеді. Функционалдық ерекшелігіне қарай, тоңазытқыш жабдығының жұмыс температурасы Цельсий бойынша нөлдік белгіден жоғары болады және +2 ...+23 °С диапазонын қамтиды. Ал медициналық мұздатқыш техникасының мақсаты – донорлық қанның, оның сынамалары мен компоненттерінің ұзақ мерзімді сақталуын қамтамасыз ету. Медициналық мұздатқыштар -15°С-ден -85°С-ге дейінгі температуралық режимді қамтамасыз етеді. Медициналық мұздатқыштардың бір түрі-тез мұздатқыштар. Атау өзі туралы айтады: олар қанды, плазманы тез мұздатуға арналған. Қан компоненттерін сақтау үшін де қолдануға болады. Гомогенизаторлар – гомогенизацияға арналған аппараттар. Гомогенизаторлар біртекті, тұрақты, көп фазалы дисперсиялық жүйелерді құру мәселесін шешеді. Гомогендендірілген жүйелердің біртектілігі компоненттерді дисперсиялық орта көлемінде қандай да бір жолмен қайта бөлу арқылы қамтамасыз етіледі Гомогендендірілген жүйелердің тұрақтылығы дисперсті фазалардың максималды ұсақталуы және беттік белсенді заттарды енгізу арқылы қамтамасыз етіледі. Гомогенизаторлар сұйық дисперсті ортамен жұмыс істейді. Біртекті дисперсті фаза қатты (мысалы, май бояуларындағы пигменттер), сұйық (мысалы, сүт пен майонездегі майлар), газ тәрізді (мысалы, суфле немесе балмұздақтағы ауа көпіршіктері) болуы мүмкін. Кейбір гомогенизаторлар газ тәрізді дисперсиялық ортамен жұмыс істейді. Дисперсті фаза әдетте сұйықтықпен түзіледі (әртүрлі ылғалдандырғыштар, бу және түтін генераторлары).
26. Электр қондырғылары және фармацевтикалық өндіріс орындарын автоматтандыру. Фармацевтикалық өндіріс технологиясы. Фармацевтикалық өндіріс орындарында электр энергиясын үнемдеу. Фармацевтикалық өндіріс технологиясы – дәрілік заттарды өндіруді іске асыратын, «Фармация» ғылымының бір саласы. Фармацевтикалық өнеркәсіп – негізінен аурулардың алдын алуға, жеңілдетуге және емдеуге арналған дәрілік заттарды зерттеуге, әзірлеуге, жаппай өндіруге, нарықты зерттеуге және таратуға негізделген өнеркәсіп саласы. Өндіріс орындарын автоматтандыру –өндірісте бұрын соңды адамға жүктелген басқару және бақылап қадағалау сияқты міндеттердің автоматты құрылғылар мен құралдарға берілуі.Автоматтандырудың негізгі мақсаттарына – еңбек өнімділігін арттыру, өнімнің тұрақты сапалылығымен қамтамасыз етілуі жатады. Еңбек өнімділігінің деңгейі –фармацевтикалық өндірістің экономикалық тиімділігінің басты критерийі болып табылады.Осы жерде фармацевтикалық өндірістің бір ерекшелігі – сапаны бақылау барысында шығынның артуы. Фармацевтикалық өндірістің белгілі бір талаптарына сәйкес келуі үшін – үнемі жоспарлы бақылаудан өтіп, персонал, дәрілік заттар және сақтау шарттарын есепке алу қажет.