4-тапсырма Топырақ құрамы. Өсімдіктердегі химиялық қосылыстардың түрлері
Топырақтағы химиялық және биологиялық процестер. Олардың көректік заттар өзгерудегі рөлі. Қоректік заттар мен топырақтың тиімді құнарлылығын арттыру
жүктеу/скачать 24,57 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Топырақтың сіңіру қабілеттігі
| 2.Топырақтағы химиялық және биологиялық процестер. Олардың көректік заттар өзгерудегі рөлі. Қоректік заттар мен топырақтың тиімді құнарлылығын арттыру.
Топырақ көпфазалы полидисперсті жүйе. Ол қатты бөлшектер (топырақтың қатты фазасы), су (топырақ ерітіндісі), топырақ ауасынан құралады. Топырақ ерітіндісі – табиғи жағдайда болатын топырақтың сұйық фазасы. Топырақ ерітінділерінің құрамы өте кең ауқымда өзгереді. Топырақ ерітінділерінің компоненттері: катиондары Ca2+, Mg2+, K+, NH4⁺, Na+ аниондар HC0₃⁻, S0₄2⁻, N0₃⁻, Cl⁻ Топырақ ауасы атмосфералық ауадан CO2 мөлшерінің жоғары болуымен ерекшеленеді. Топырақ ауасының құрамында келесілер бар: күкіртсутек, метан, азот гемиоксиді органикалық қосылыстар (көмірсутектер, спирттер, эфирлер, альдегидтер). Әдетте құнарлы топырақтың қатты фазасы мыналардан тұрады: 95% бейорганикалық қосылыстар 5% органикалық қосылыстар. Топырақтың органикалық заттары – тірі ағзалардың құрамына кіретін заттарды қоспағанда, топырақта болатын органикалық қосылыстардың жиынтығы. Гумус – өсімдіктер өлгеннен кейін топыраққа түсетін органикалық қалдықтардың гумификациясы нәтижесінде түзілетін жоғары молекулалы полифункционалды қосылыстардың күрделі қоспасы. Гуммификация – СО2, O2, H2O және микроорганизмдердің әсерінен болатын физикалық-химиялық өзгерістердің күрделі жиынтығы. Топырақтың сіңіру қабілеттігі: Механикалық сіңіру қабілеті – ілінген бөлшектерді топырақ арқылы сүзу процесінде ұстап қалу қасиеті. Физикалық сіңіру қабілеті – физикалық күштердің әсерінен топырақтың қатты фазасымен шектесетін ерітінді қабатындағы еріген зат концентрациясының өзгеруі. Еріген заттардың бейтарап молекулаларының оң және теріс физикалық адсорбциясы бар. Химиялық сіңіру қабілеті – топырақ ерітінділерінде ерімейтін немесе аз еритін тұздардың түзілуі. Бұл процесс Са2+, Mg2+, Fe3+, Al3+ иондарының суда еритін сульфаттармен, карбонаттармен және фосфаттармен әрекеттесуі нәтижесінде тұнбаға түсетін аз еритін қосылыстар түзіледі. Биологиялық абсорбция өсімдіктер мен микроорганизмдердің топырақтан химиялық элементтерді таңдап алу, оларды жинақтау және органикалық түрге айналдыру үшін тіршілік әрекетімен байланысты. Физика-химиялық (немесе алмасу) сіңіру қабілеті – топырақтың қасиеті топырақ ерітіндісінің иондары мен топырақтың қатты фазасының алмасуына тең. Топырақтар негізінен катион алмасу қабілетімен сипатталады. Топырақ сіңіретін кешеннің (СК) құрамына кіретін және ион алмасу процесінде ауыстырылатын катиондарды алмасу катиондары деп атайды. Оларға көбінесе катиондар жатады: Ca2+, Mg2+, K+, Na+, H+, Al3+. жүктеу/скачать 24,57 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|