46-шы ғылыми-әдiстемелiк конференция материалдары

205 
 
мүдде, бір болашақ.» атты ҚР Президенті Н.Ә. Назарбаевтың Қазақстан халқына  Жолдауында 
білімді, белсенді, және денсаулығы мықты азаматтар тәрбиелеп,  сапалы білім беріп, дамыған 
елдердің  алдыңғы легіне жету бағытын ұсынғаны белгілі. 
    
Тәуелсіз  ел  тірегі-білімді  ұрпақ. Ол  үшін  тәуелсіздігімізді  тұғырлы ететін  білімді ұрпақ 
көп  болу  керек. 
  Елге  оралып,  білім  алып,  қоғамымызға  белсене  араласып  жатқанына  он 
жылдан  астам  уақыт  өтті.  Олардың  басым  көпшілігі  Әл-Фараби  атындағы  Қазақ  Ұлттық 
университетінің дайындық кафедрасына келіп, сауат ашып, оқу бағдарламасын меңгереді. Осы 
уақыттан  бергі  дайындық  курсынан  өткен  шәкірттердің  бәріне  ортақ  мәселе – төте  жазумен 
сауат  ашқан  жастарымыздың  қазақша  сауатты  жаза  алмауы  және  әр  түрлі  мектептерден 
келгеннен кейін  білім  деңгейінің түрліше болуы. Олар таза қазақша, аралас мектепте  немесе 
таза қытай мектебінде оқыған. Сондай-ақ,  ҚХР-нан басқа елдерден келген бауырларымыздың 
(Ресей,  Түркімен,  Өзбекстан,  Қызғызстан,т.б.  елдерінен)  білімдерінің,  тәрбиесі  мен 
дүниетанымының,  салт-санасы  (психологиясы)  әр  түрлі  екені  белгілі.  Солардың  бәрін  бір 
дәрісханада  отырғызып,  қазақ  тілінің  оқу  бағдарламасын  толық  меңгертіп,  кешенді  тест 
тапсырту  өз алдына бір күрделі мәселе, оның сыртында сөйлеу тілін қалыптастыру, әлеуметтік 
ортаға  бейімдеу  және  халқымыздың  ұлттық  құндылықтарын  таныта  отырып,  сауаттылығын 
жетілдіру  жұмыстары  қатар  жүргізілу  қажет.  Осындай  тілдік  ортасы    мен  білім  деңгейі 
қалыпты емес  жағдайда  білім  беру  үшін  ең  тиімді  әдістерді  пайдаланып, сапалы  білім  беруге 
ұмтыламыз. Соңғы кездерде оқытудың тиімді әдіс-тәсілдері жан-жақты зерттелуде. Түрлі әдіс-
тәсілдер де, оқу-әдістемелік құралдар да, техникалық жабдықтар да бүгінде жетілген, көп. Дей 
тұрғанмен,  шетелден  келген  қандас  бауырларымыз  мемлекеттік  тілде  сауатты  жазу,  дұрыс 
сөйлеу ісінде өте қиналып жататындарын байқаймыз. Бұл – үлкен, әрі күрделі мәселе. Себебі, 
Қазақстан мемлекетінің негізгі тілі – қазақ тілі. Осы елге келген, осы елде білім алып, қызмет 
атқаратын кез-келген азамат мемлекттік тілді білуі керек. Оны құрметтеуі керек. Бұл –міндет. 
Тіл мамандарының алдында осы үлкен міндетті абыроймен  атқару ісі тұр. Ал, шетелден келген 
қазақтар    төте  жазудан  немесе  қытайша  жазудан  кириллицияға    ауысуы  күрделі,  әрі  баяу 
жүзеге  асады.  Олар  білген,  түсінген  ілімдерін  өздері  үйренген  әріппен  жазуға  дағдыланып 
алған. Солай  тез, оңай. Жоғары  оқуға  түсу  үшін  де  тесттің  жауаптарын  жаттап  дайындалады, 
негізгі бағдарламаны терең оқуға, оқулықпен жұмыс жасауға уақыт бөлгілері келмейді, немесе 
салғырттық танытыды. Соның нәтижесінде – мемлекетті тілде өз өтініштерін де дұрыстап жаза 
алмайтын сауатсыз түлектер басым. Көпке топырақ шашуға болмайды, әрине, арасында бірлі-
жарым тілге ден қоятын, шын мәнінде түсініп, білгісі келетін, сауаттылықты қалыптасытруға 
ынталы жастар бар. Дегенмен, басым көпшілігі оқуға түсуді ғана мақсат етіп, сауаттылықпен 
күресуге келгенде құлықсыздық танытады.  
Қазақ  тілін  оқыту – қазақ  тілінің  заңдылықтарын  және  қазақ  тілінің  бай  қорында 
жинақталған    ұлттық  мәдени  мол  мұраны  тыңдаушының  жан  дүниесіне  әсер  етіп,  бойына  
сіңіру – шеберлікті,  талмай  талап  етуді  қалайтын  еңбек.  Өз  дәрісімде    тілдік    грамматикалық 
тақырыпты  түсіндіріп,  оны    бай  мәдени  мұраларымыздағы  інжу-маржандарымызды 
лексикалық  тақырып  ретінде  қамтып,  қазақ  тілін  шетелден  келген  қандастарымызға  игерту 
нәтижесінде  ойлау,  сөйлеу,  дүниетаным  әдістерін  айқындауға  тірек  ете  отырып,  мемлекеттік 
тілді  меңгеруге    тырысамын.  Қазақ  тілінің  бай  мақал-мәтелдері,  тұрақты  тіркестері,  қанатты 
сөздері оларды қызықтырмай қоймайды. Тыңдаушыға жаттатып, оның құрамындағы сөздердің 
ішкі  мағынасын  түсіндіріп,  онан  соң  сыртқы  тұлғасына,  түбірі  қай  сөз  табы,  қосымшасы  
қандай жалғау, немесе жұрнақ деген грамматикалық талдау жасатып, тілді дұрыс түсініп, терең  
меңгеру  мәселесіне  мұқият  үңілгенде  ол  білім  шәкірт  ойында  ұмытылмай  қалады.  Келесі 
дәрісте,  сол  сабақты  қайта  пысықтап,  одан  әрі    сабақтастыра,  ұштастыра  дамытасыз.  Қазақ 
тілінің  бірліктері,  сөйлеу  ерекшеліктері  мен  қазақша  сөйлеу  болмысы  туралы  білім  мазмұны 
оның  жаңа  ой  мазмұнының  қалыптасуына  бағыт  береді. Мысалы, қарапайым  ертегілер, аңыз-
әңгімелер мен мақал-мәтелдерді ғана алайық. Тілі жеңіл, түсінуге оңай, жаттауға ыңғайлы, аз 
сөзді, терең мәнді шығармалар. Дәрісханаға грамматикалық тақырыпты түсіндіріп болып, кез-
келген бір мән-мазмұны  кең (мәселен, адамгершілік, имандылық, достық тақырыптарындағы 
)шығармадан ықшамдалған үзінді оқып, ол туралы әр тыңдаушы өз түсініктерін айтып беру – 
ықшамды.   Шығарманың тілі, мазмұны, жаңа сөздері, идеясы, грамматикалық заңдылықтары, 
шешімі, ортақ жетістіктеріміз. Бірақ, дәрісханадағы шәкірттердің деңгейі әр түрлі. Соған орай 
үш деңгейге бөлініп, тапсырма соған лайықталып берілеледі. Мүлде сөз түсінбейтін, қазақ тілін  

206 
 
оқымаған,  әріп  танымайтын  шәкірттер – І  топ,  әліпбиді  біледі,  бірақ  сауатты  жаза  алмайды, 
сөзді  оқиды,  бірақ  жеткізе  алмайтын  шәкірттер – ІІ  топ,  қазақша  жақсы  оқып,түсінеті,  ойын 
еркін айта алатын шәкірттер –ІІІ топ болып бөлінеді.  Деңгейіне қарай әркім өз түсінігін ортаға 
салады. Онда тілді түсінбей отырғандар, шығарманың мазмұнын терең түсінген тыңдаушының 
айтқаны арқылы сұрақтар қойып, жақсы түсінеді, ортақ талқылауға қатысады. Пікірлеседі, ой 
қорытады, тіл дамытады. Ең бастысы, сол күнгі грамматикалық заңдылықтарға талдау жасала 
отырып,  ұмытылмай  есте  ұстауға  мүмкіндік  аламыз.  Сондықтан  тыңдаушылар  қазақ  тілін 
меңгеруі барысында тілдің құрылымдық-жүйелік заңдылықтарын ғана емес, тілдің өн бойында 
маржандай  тұнып  тұрған  қазақтың  ұлттық  мәдениетін  де  сіңіре  алатын  болады.  Әр  сабақта 
ұлттық  дәстүр,  рухани  құндылықтар,  бабаларымыздың  есімдері  мен  қалдырған  мұралары 
қамтылса,  насихатталса,дәріптелсе  берген    білім  де  сапалы  болады.  Бұл  әсіресе,таза    қытай 
мектебін бітіріп келген тыңдаушылар үшін  тиімді . Қазақ тілін өзгетілді дәрісханада оқытудың 
ең  тиімді  жолы – тілдік  қатынас  заңдылықтарын  қолдану  екендігін  қазақ  тілін  оқыту 
әдістемесінде  алғаш  рет  зерттеп,  дәлелдеген  профессор  Ф.Ш.Оразбаева  екені  белгілі.  Ғалым 
қатысым  әдісін  басшылыққа  ала  отырып,  сөйлесім  әрекетінің  оқылым,  айтылым,  тыңдалым, 
жазылым,  тілдесім  компоненттерін  бір  мақсатқа  жұмылдыра  дамыту  арқылы  ғана  тілді 
үйренушінің саналы білім алып, сапалы әрекет етуіне мүмкіндік туатынын негіздеді.   
Дайындық  кафедрасында    жыл  басында  мамандыққа  бөліп,  топ-топқа  бөлу  барысында, 
таза қытай мектебінен келген тыңдаушылар таңдау пәндеріне ағылшын пәнін таңдайды. Ол пән 
бұл  кафедрада  болмағандықтан,  олар  әдебиет  топтарына,  яғни  гуманитарлық  бөлімге 
қосылады.  Бұл  топта  өнерді,  спортты  таңдаған  жастар  да  қосылады.  Міне,  осы  топтарды 
«мемлекеттік  тілді  игеру»  пәні  ретінде    төртінші  пәнді  сауаттылықты  жетілдіруге, 
грамматикалық минимумдарды игеруге, сөздік қорларын молайтуға жұмыс жасау керек. Қазақ 
тілі  пәні –  оқу  бағдарламасын  игеріп,  тестке  дайындалуға  арналып,  ал  мемлекеттік  тілді 
игеруде тілдік олқылықтарды жетілдіруге мол мүмкіндіктер туғызған болар еді.  
Мемлкеттік  тілді  меңгерту – біздің  басты  міндетіміз.  Оны  игертуде,  өзімізге  ыңғайлы, 
төте  жолды  таба  білуіміз  керек. «Ұстазы  мықтының – ұстамы  мықты»  деген  сөз  бар,  талап 
күшті  болса,  игерілмейтін  білім  жоқ.  Қытайша  болсын,  ұйғырша  болсын,  орысша  болсын  
түсінгенін  өз  бетінше  шимайлай  берген  болса,  кешегі  А.Байтұрсынұлының  «Қазақ»  газетін 
ашқандағы  алғысөзінде  айтылған  мәселе    қанша    ғасыр  өтсе  де    өзгермес.  Өзі  аз  қазақ  бір-
бірімізді  түсінбей  отырғанымыз  намысқа  тиер  ұят  нәрсе.  Бұл – ұлттық  мәселе.  Тіл – ұлттың 
жаны. 
                                           
Пайдаланған әдебиеттер: 
1.  Қазақстан  жол –2050:  бір  мақсат,  бір  мүдде,  бір  болашақ.  ҚР  Президенті  Н.Ә.  Назарбаевтың 
Қазақстан халқына  Жолдауы. 2014ж. 
2. Тұрғанбаев Б.А. Дамыта оқыту технологиялары. – Алматы, 2000 
 
 
 
Әсембаева А.Ш. 
 
ҚАЗАҚ ТІЛІ МЕН ӘДЕБИЕТ ПӘНІ БОЙЫНША ОҚУШЫЛАРДЫ ҰБТ-ҒА 
ДАЙЫНДАУДЫҢ ТИІМДІ ЖОЛДАРЫ 
 
Ұлттық  бірыңғай  тестілеу – жалпы  орта  білім  беру  ұйымдарында  оқушыларды 
қорытынды  аттестаттаудың  бір  түрі.  Бүгінде  қазақ  тілін  оқытудағы  басты  мақсат – 
мемлекеттік  тіл  болып  табылатын  ана  тілімізді  жан-жақты  терең  игерту.  Ал  бұл  міндеттің 
орындалуында  ҰБТ  сынағына  оқушыларды  жан-жақты  дайындау  үлкен  рөл  атқаратындығы 
айқын.  
ҰБТ-ға дайындауда мұғалімнің  рөлі ерекше зор. Мұғалім үнемі ізденіп, көп еңбектенуі 
қажет.  Осы  үнемі  ізденіп,  көп  еңбектенудің  нәтижесінде  қазақ  тілі  пәнінен  жоғары 
көрсеткіштерге  қол  жеткізіп  жатырмыз,  атап  айтқанда  2012-2013 оқу  жылында  орта  балл 
21,5%,  бір  оқушы  тек  қазақ  тілі  пәнінен 25 балл  алған  болатын,  ал  2013-2014 оқу  жылында  
орта  балл 20,5% болды.  Бүгінгі  таңда  қазақ  тілінен 24 оқушы,  әдебиет  пәнінен 6 оқушыны 

207 
 
ҰБТ-ға  дайындап  жатырмын.  Оқушыларды  ҰБТ-ға  дайындауда  төмендегідей  жұмыстарды 
атқарудамын: 
• ҰБТ-ға дайындыққа арналған жоспар құрастырдым. 
• Өткен тақырыптардан теориялық білімдер берудемін. 
• Оқушының сабақ үстінде жаңа білімді меңгеруіне басты көңіл бөлемін. 
• Тест жұмысын орындағаннан кейін түзету жұмыстарын жүргіземін. 
• Тақырыптық тест сұрақтарын құрастырдым. 
Қазақ тілінен 40 нұсқа 25 сұрақтан, барлығы 1000 сұрақ құрастырылды. 
• Әр тараудан кейін сынақ қабылдаймын - тақырыптық тест аламын, ауызша сұраймын. 
 • Тақырыптық есеп жүргізу дәптерін арнадым. 
Ұлттық бірыңғай тестінің сапалы өтуі, алдымен мұғалім мен оқушының уақытты тиімді 
пайдалануында  және  мұғалімнің  тапсырмаларды  түрлендіріп  қолдануында.  Тапсырманы 
түрлендіріп  қолдануындағы  мақсат - оқушылардың  пәнге  деген  құштарлығын  арттырып, 
жоғарғы  деңгейде  білім  алуына  көмектесу,сондықтан  оқушылар  теориялық  білімдерін  үнемі 
практикалық тұрғыда пайдаланып отырады. Қазақ тілінен оқушыларды дайындау үшін қажетті 
тапсырма түрлерін таңдай білу өте маңызды. Тапсырма түрлері мынадай: тренингтер, сызбамен 
жұмыс, тест түрлері (толықтыру, сәйкестендіру, баламалы) перфокарта, түрлі жаттығулар мен 
тапсырмалар.Бұл  тапсырма  түрлері  оқушылардың  білімін  толықтырып,  ҰБТ-да  жақсы 
көрсеткіш  көрсетуіне  көп  септігін  тигізеді  деп  ойлаймын.Сонымен  бірге  қазақ  тілінен  түрлі 
жаттығулар  орындатамын. (түрлі-түсті  қағаздан  көрсету)  түрлі-түсті  қағаздар  оқушы  назарын 
аударады. 
Қазақ  тілінен  тест  орындаған  кезде  сұрақтардың  ішінен  күрделі  сұрақтарды  шешу 
жолдарын  анықтауға  жаттықтырамын.  Қазақ  тілі  сабағында  сөйлем  талдау  арқылы  бүкіл 
грамматиканы  қайталап  шығуға  болады  десем  жаңылмаймын.  Сонымен  біргесөйлемге  жалпы 
сатылай  комплексті  талдау  жүргіземіз.  Сатылай  комплексті  талдау-білімді  тұрақтандырудың 
негізі. 
Қазақ тілі тарауларын қайталауда ереже мен мысалдарды жазғызып отырамын. Мәселен, 
құрмалас  сөйлемді  қайталағанда  бірінші    топ  салаластың  түрін  қайталайды,  екінші    топ 
сабақтастың  түрін  қайталайды.  Қазақ  тілінен  ҰБТ-ға  дайындық  кезінде  мысалдар  мен 
жаттығуларды  көп  орындаған  дұрыс.  Тест  тапсырмаларын  жиі  алып  отырамын,  тест 
тапсырмаларын жиі алып отыру оқушының білімін шыңдай түседі.  
ҰБТ-ға  дайындауда  қазақ  тілі  мен  әдебиетінен  әрбір  тарау  бойынша  оншақты  сұрақ 
жаздырып, оның жауабын оқушылардың өздері үйден ізденіп, оқып, жазып келуді тапсырамын, 
іздену нәтижесінде басқа да деректерді білуі мүмкін.   
Мен  өз  тәжірибемде  әдебиет  сабағында  әр  ақын-жазушының  шығармаларымен  толық 
таныстыру үшін әрқайсысына дайындалған кесте бойынша шолу жасатамын. 
Ақын-жазушылардың өмірі туралы деректі кесте жасаймыз. 
Мысалы Бейімбет Майлиннің өмірі туралы деректі кесте. 
Мерзімі.  Болған оқиғалар 
1894 жыл Қостанай облысы туған 
1910-1912 жыл Әбдірахман Арғынбаев дегеннің медресесінде оқиды 
1913-1914 жыл Троицкідегі «Уазифа» мектебінде оқиды 
1914 жыл Прозалық туындысы «Шұғаның белгісі» жарияланады 
1916-1919 жыл Еліне келіп, ұстаздық етеді. 
1919-1920 жыл Ауылдағы Кеңес жұмысына араласады. 
1934-1937 жыл «Қазақ әдебиеті» газетінің бас редакторы болып істейді. 
1938жылБейімбетМайлиндүниесалды. 
Әдебиеттенжырауларпоэзиясынқайталаукезіндемынадайкестетолтырамыз. 
Жыраулар.Туған, дүниеденөткенжылы,Толғауларыныңаты,Тақырыбы,Ұйқастүрлері 
Әдебиет сабағында әрбір ақын-жазушының өмірі мен шығармаларын оқып танысқаннан 
кейін оқушылардың өзіне 6-7 тест сұрақтарын құрастырып, 3 жауаптан дайындатамын. 
Әдебиет сабағында тесттің басқа да түрлерін қолданып жүрмін. 
Мысалы:  Зияткерлік-философиялық  тест,  кейіпкер  қандай  шығармадан  алынғандығын 
дұрыс жауаптың рет санын қою арқылы анықта т.б. 

208 
 
Мектебімізді бітіруші 11-сынып оқушыларынан тұрақты түрде аптасына 1 рет тест алып 
отыруды дағдыға айналдырдық. 
Мен  осы  тест  алу  арқылы  қазақ  тілі  мен  әдебиет  пәні  бойынша  әрбір  оқушының 
мониторингісін жасай отырып, жетістігі мен кемшілігін сарапқа саламын.  
Өз іс-тәжірибемде қазақ тілінен тарау бойынша оқушылардың өздеріне тест сұрақтарын 
құрастыртып, үш жауаптан дайындатамын. 
Тест  жұмысын  алу  барысында  оқушы  белгілі  бір  тақырыпты  төмендеу  меңгергенін 
байқасам,  білімдегі  олқылықты  жою  бағытында  тапсырмалар  жүйесін  ұсынамын.  Жіберілген 
кемшіліктерін  уақытында  түзетеп,  келесі  жазба  жұмысында  сол  қатені  жібермеуін  қадағалап 
отырамын. 
 11-  сынып  оқушыларына  арнап  қазақ  тілінен  «Тақырыптық  есеп  жүргізу»  дәптерін 
арнадым.  Әрбір  тест  алған  соң,  жекелеген  оқушылардың  қандай  қателікке  жол  бергенін 
бақылып,  осы  «Тақырыптық  есеп  жүргізу»  дәптеріне  жазып  отырамын.  Қате  жіберілген 
тақырып бойынша қосымша жұмыстар жүргізіп, түрлі тапсырмалар орындатамын. Келесі тест 
алғанымда бұрын жіберген қатесін қайталамауын қадағалаймын. 
Бұл жолда ұстаз талмай, шаршамай, үздіксіз, уақытпен санаспай еңбек етуі қажет.  
Тәуелсіз еліміздің болашағы – білімді ұрпақ дейтін болсақ, осы мақсатқа жету үшін әлі 
де  көптеген  жұмыстар  істеуге  тиіспіз.  Сондықтан  жаңа  заманға  лайықты  білімді  ұрпақ 
даярлауда аянбай еңбек ете берсек, жоғарғы нәтижелерге қол жеткізеріміз күмәнсіз. 
 
 
Борецкий О.М. 
 
ИНТЕГРИРОВАННАЯ ПРОГРАММА ЛИТЕРАТУРЫ И КИНО В РАМКАХ 
КОНЦЕПЦИИ «SMART CINEMA» (СОВМЕСТНЫЙ ПРОЕКТ МЕЖДУНАРОДНОЙ 
ШКОЛЫ АЛМАТЫ И КАФЕДРЫ ФИЛОСОФИИ КАЗНУ) 
 
Не  секрет,  что  сегодня  в  образовательном  процессе  особое  место  отводится  гумани-
тарному  циклу  в  его  связи  с  философской  и  психологической  составляющей,  позволяющей 
увидеть фундаментально-личностное измерение гуманитарного знания. Литература сегодня это 
не просто познавательное и увлекательное чтение, а проблематизация себя на тексте. В этой 
связи  литература  и  языки – не  столько  дисциплины,  сколько  искусство,  где  необходимо 
понимать как предмет изображения, так и пространство и время его окружающие. Литература 
рассматривается  как  искусство  преображения  слова,  как  факт  данного,  конкретного 
мировоззрения и миропонимания сегодняшнего дня, сегодняшнего времени и пространства. 
Мировоззренческая  собранность  личности  определяется  той  целостностью,  которую 
создают  целый  ряд  ведущих,  фундаментальных  концептов-понятий.  На  уровне  языка  и  его 
изучения  это  слова-понятия,  вбирающие  в  себя  выводы  многочисленных  рассуждений  на 
предложенную  тему.  Подобная  концентрация  на  концепте  помогает  собрать  все  сведения  в 
одно определение,  емкое и «живое», имеющее реальные образы и символы. 
Другими словами, через концепты-понятия можно отразить фундаментальное основание 
культуры, а на примере конкретных произведений литературы, музыки, живописи и кино дать 
этим концептам образно-чувственное наполнение. 
Для  углубления  такого  концептуального  подхода  к  гуманитарному  образованию  и  был 
разработан проект «Взаимодействия образовательных концептов в интеграции предметов 
Международного  Бакалавриата  в  МША  и  киноискусства»,  который  призван  утвердить 
концепты-понятия, расширить представления учащихся о предмете и теме изучаемого образа, 
произведения, а главное — дать рецепт правил поведения, алгоритмов действия, отношения к 
ряду сложных жизненных ситуаций  и возникающих в реальном социуме проблем. 
Реализация такого образовательного проекта, который получил название «Smart Cinema», 
и  в  котором  принимают  участие  учащиеся  и  учителя  Международная  школа  Алматы  и 
преподаватели  кафедры  философии  КазНУ,  началась  в  сентябре 2013 года.  Данный  проект 
позволяет установить межпредметные связи в школе (литература, иностранный язык, история, 
география,  психология,  математика,  информатика,  изобразительное  искусство)  посредством 
концептов и соединить их с университетским (философско-культурологическим) образованием. 

209 
 
Форма осуществления проекта — клуб. Периодичность — раз в месяц, продолжительность — 
2-2,5 часа. Аудитория: учащиеся старших классов (от 80 до 100 человек). 
Раз  в  месяц  по  тематическому  плану  в  соответствии  со  школьным  учебным  процессом 
школьники  имеют  возможность  смотреть  на  большом  экране  в  кинотеатре  тематически 
подобранные фильмы. Каждый показ предваряется мини-лекцией доцента кафедры философии 
КазНУ  Борецкого  О.М.  на  заданную  тему.  По  отдельным  фильмам  проводится  обсуждение  в 
зале  после  просмотра.  По  итогам  показа,  мини-лекции  и  обсуждения  учащиеся  пишут 
самостоятельные рефлексии-эссе.  
Не трудно понять, что целью данного проекта является интегрированное гуманитарное 
образование. При этом решаются следующие задачи: 
 
мировоззренческая (формирование современных представлений о человеке и мире), 
 
обучающая (соединение учебных предметов средней школы с философией, культуро-
логией и искусством кино), 
 
этическая (формирование ценностного стержня личности), 
 
эстетическая ( формирование душевного мира личности посредством искусства), 
 
коммуникативная (общение учащихся с учителями и преподавателями вуза), 
 
профориентационная  (формирование  мотивационно-ценностной  установки  к  выс-
шему образованию). 
 
Образовательный  процесс  в  киноклубе — этот  процесс  осознания  и  формирования 
личностных  суждений.  Он  находит  выход  и  приводит  к  окончательным  формулировкам. 
Каждый  фильм  программы  был  запланирован  так,  чтобы  дать  шанс  каждому  учащимся 
ответить  на  свои  вопросы, «добрать  понимание  материала,  договорить  недосказанное, 
поставить логическую точку в определении изучаемого концепта». 
В  предшествующей  каждому  фильму  мини-лекции  О.  М.  Борецкий  предлагает  четкий 
алгоритм  рассуждения  по  данному  вопросу,  готовя  зрителя  к  серьезному  вдумчивому 
просмотру, заставляя работать мышление, исключая пассивность, лень и равнодушие. 
Так, например, перед обсуждением концептов: «талант и гений» из программы прошлого 
года была дана мини-лекция с комментарием различий между этими словами. Это был ясный и 
понятный  диалог  с  аудиторией  о  личности  В.Шекспира:  кто  он,  гений  или  талант?  Фильм 
«Влюбленный Шекспир» отвечает на эти вопросы, а также рисует время (эпоху Возрождения) с 
уникальным  театром,  ложью  и  лицемерием,  скоторыми  трудно  уживаться.  Образы  на  экране 
как-будто сходят с полотен Леонардо Да Винчи. Хочется смотреть, слушать и аплодировать со 
зрителями  театра  «Глобус»  Шекспира,  что  и  произошло  в  кинотеатре.  Студенты  МША , а 
также гимназии №1 и школы «Мирас» хлопали актерам, утверждая их мастерство. 
В международной школе МША работа с концептами-это естественная часть программы 
Международного Бакалавриата. Концепты-понятия «экология души — пространство — время 
— история» входят в предметный (русский язык и литература) концепт «время», а этот концепт 
в  свою  очередь  является  частью  ключевого  концепта  «история»,  который  отражает 
фундаментальный концепт программы МБ «Личность и индивидуальность в обществе», что и 
было показано на примере фильма «Тотем волка». 
Таким  образом,  учащиеся,  понимая,  что  говорят  о  личности,  создают  образ-форму,  его 
портрет: тело и характер, которые формируются через понимание индивидуальностей, гениев, 
талантов и их поклонников. 
Концепт «истина» является частью обсуждения ключевого концепта «наука» и помогает 
понять,  что,  живя  в  современном  мире,  мы  должны  осознавать  себя  частью  целого  общества, 
которое отражает наше понимание и наши мысли, принимая или не принимая их. Находясь  в 
обсуждении темы, мы понимаем, что трудно достичь постижения истины, часто жизнь вносит 
свои коррективы, требуя жертвы за свои принципы и убеждения, как это произошло с героиней 
фильма  «Агора»,  первой  женщиной-ученым,  предвосхитившей  открытия  Иоганна  Кеплера.  В 
ходе  обсуждения  учащиеся  высказывались  относительно  важности  мировоззренческих 
принципов и дискутировали на тему взаимоотношений науки и религии. 
 

210 
 
Чтобы точнее представить себе структуру и содержание образовательного проекта «Smart 
Cinema» приведем календарный план на 2015-2016 год. 
 
Дата проведения  Предметы интеграции 
Концепты и обсуждаемые фильмы 
25 сентября 
Русский язык, английский язык, 
драма 
Учитель, авторитет, 
самоопределение 
«Общество мертвых поэтов» 
29 октября 
Литература, музыка, география 
Экология души, пространство-
время-исторя 
«Тотем волка» 
26 ноября 
Литература, история, математика Истина, правда, наука, открытие 
«Агора» 
24 декабря 
Литература, психология 
Этика и мораль, нравственная 
культура 
«Покажи мне любовь» 
28 января 
Литература, история, 
религиоведение 
Вера и суеверие 
«Ной» 
25 февраля 
Литература, психология, 
английский язык 
Личность и ндивидуальность, 
страх 
«Тэмпл Грэндин» 
24 марта 
Литература, ИЗО 
Гордость, индивидуаальность и 
творчество 
«Легенда о пианисте» 
28 апреля 
Литература, история 
Совесть, честность и развитие 
«Снайпер» 
19 мая 
Литература, математика, 
информатика 
Ум и интеллект, характер 
«Умница Уилл Хантинг» 
 
Сегодня  можно  с  уверенностью  сказать,  что  образовательный  проект «Smart Cinema», 
построенный на интеграции школьного, университетского образования и искусства кино, дает 
хорошие результаты. Существуя третий год, он безусловно является уникальным для системы 
образования  в  Казахстане,  популярным  и  актуальным  в  программе  Международного 
Бакалавриата  в  МША  среди  учащихся  и  преподавателей.  Результаты  каждого  просмотра 
фильма и беседы с О.М. Борецким  выносятся на обсуждение и являются частью обязательной 
информации  об  итогах  недели  по  школьному  радио,  а  также  становятся  частью  социального 
проекта  учащихся 8-9 классов,  которые  освещают  результаты  в  ежемесячной  газете  МША 
«Сome together» и информационном стенде «Новости месяца». 
Нельзя  не  отметить  и  то,  что  концептуальное  понимание  помогает  учащимся  развить 
личностную позицию, способствует самореализации и активному становлению в современном 
обществе.  
 

жүктеу/скачать 7,5 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: