А. Байтурсынов 1-том final indd



Pdf көрінісі
бет24/172
Дата27.09.2023
өлшемі1,77 Mb.
#111203
түріБағдарламасы
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   172
Байланысты:
Байтұрсынұлы

35. Кісі Мен КӨлеңКе
Айтайын бір тентектің әңгімесін
Демеңдер «Сөз ғып жазған мұның несін?» 
Есі-ауыс көре салып, қуалады,
Өзінің ұстаймын деп көлеңкесін.
Бұл қуса, көлеңкесі алыстады,
Жүгірсе, жүйріктігі қалыспады.
Қатты да, жай да қуды, ұстатпады 
Болғанша бар өнерін қарыштады.
Тентектің бір мезгілде кірді есі:
«Әуре боп қуып, маған қажет несі?» 
Осылай ойлап, қайта жүріп еді,
Артынан қуды енді көлеңкесі.
* * *
Кейбіреу Қыдыр дарып, қараса бақ,
Бейне бір осы айтылған көлеңке нақ. 
Қайрылмай, қарағанда, бақ-дәулетке
Артынан қуалайды қайтарып ап.


74
36. ҚАрАШеКПен Мен ҚОй
Шақырды Қарашекпен Қойды сотқа, 
Күймей ме, біреу үшін біреу отқа?
Белгілі Қойдың тауық жемейтіні: 
Жазықсыз жаза тартқан пенде жоқ па?
Түлкі екен судьясы теңшіл деген, 
Атақтан cay емес ед жемшіл деген.
Бір күні талапкер мен жауапкерге 
Шақыру қағаз шықты «келсін!» деген.
Екеуі айтқан күні сотқа келді
Түлкі-екең Қойды көріп, көңілденді. 
Тексеріп, әрлі-берлі жауап алып,
Тез істі бітірмекке жәһидтенді.
Талапкер Мұжық айтты: 
«Пәлен күні қотанда 
Қойдың жалғыз қонған түні 
Жоқ болып екі тауық ертеңіне,
Сүйегі, бұрқыраған жатыр жүні.
Дер едім: «Сырттан ұры келген шығар» 
Шықпады түні бойы иттің үні.
Ойыма салыстырып, қарадым да:
«Қой екен жеген» дедім, шексіз мұны.
Қой айтты: «Шөпке тойып күні бойын, 
Қозғалмай жаттым ұйықтап түні бойын. 
Біледі аймағымның бәрі, тақсыр, 
Жоқтығын бұзық көңіл, арам ойым.
Құдайға аян ұрлық етпегенім
Орнымнан тұрып түнде кетпегенім. 
Жалғыз-ақ тауықтардың тұсында емес, 
«Аслан өмірімде ет жемедім».


75
Ал, сонда Түлкі қалай хүкім етті:
«Ұрлаған тануға да, – деді, – епті. 
Өзге ұры келмегенін мұнан білем,
Уақиға болмыс түні ит үрмепті,
Келмесе сырттан ұры, бұл жемесе, 
Жоғалып екі тауық қайда кетті?
Жан берсе, нанып болмас, жақын жатып, 
«Жемедім» дегеніңе тәтті етті.
Тексерген іс түріне қарағанда,
Мұғабын тауықтарды осы жепті.
Обал жоқ, өртесе де мұны отқа, 
Апарып өлтіріңдер, байлап оққа. 
Терісімен талапкерді риза етіп,
Ап келіп тапсырыңдар, етін сотқа».
* * *
Кінәлі біреу ойдан, біреу тілден,
Ахмет, осы айтқаның жетер, тоқта!
Көрдің бе, сөзің онша ажарлы емес
Ұялмай сынатарға салып топқа.
Алайда тыңдағандар бір ойланар: 
Түлкідей төре беру бар ма, жоқ па?


76


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   172




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет