Ќан жїйесі физиологиясы



бет121/128
Дата31.12.2021
өлшемі6,9 Mb.
#23273
түріОқулық
1   ...   117   118   119   120   121   122   123   124   ...   128
Рең түйсігі. Жануарлар заттың тек бейнесін ғана қабылдамай, оның түсін де ажырата алады деген болжам бар. Жануарларға рең түйсігінің тән болатынына мимикрия - қорғаныш рең, құбылысы дәлел. Көп жануарлар өз жауларынан түсіне сәйкес келетін фонға тасалану арқылы сақтанады.

Жануарларда рең түйсігінің құпиялары жақсы зерттелмеген. Оны үш компонентті теория арқылы түсіндіреді. Жалпы қызыл, жасыл және күлгін түстер негізгі түстер деп саналады. Оларды өзара белгілі ара қатынаста араластыру арқылы әртүрлі рең түйсігін тудыруға болады. Көздің торлы қабығында түрлі ұзындықтағы сәулелер толқынына әрқалай сезімталдығымен ерекшеленетін үш түрлі сауытшалардың болатынын баяндап өттік. Егер көзге ұзын толқынды сәулелер әсер етсе, онда тек осы толқынды қабылдайтын сауытшалар қозып, қызыл түс түйсігі пайда болады. Жарық әсерінен екінші топ сауытшалары қозса - жасыл түс түйсігі, үшінші топ сауытшалары қозғанда - күлгін түс түйсігі туындайды. Аралық түстер осы үш топтың сауытшаларының әртүрлі деңгейде қозуының нәтижесінде пайда болады. Мысалы, қызыл-сары түс түйсігі «қызыл» сауытшалардың күшті, «жасыл» сауытшалардың жеткілікті, ал «күлгін» сауытшалардың әлсіз деңгейде тітіркенуінен туындайды. Демек, әрбір сауытшада сигналдарды өздеріне ғана тән жүйе арқылы тарататын үш түрлі жарық қабылдағыш болады. Осы құрылымдардан тараған түстердің қосындысынан спектрдің барлық реңдерін алуға болады. Егер сауытшалардың әртүрлі түс қабылдайтын осы үш элементтері бір мезгілде және бірдей деңгейде қозса, ақ түстің түйсігі пайда болады.

Үй құстары өте жақсы көреді. Тауықтарға рең түсігі тән, бірақ олар көгілдір, көк және күлгін түстерді ажырата алмайды.

Тауық пен басқа үй құстары ала көлеңкеде, қараңғыда көрмейді, сондықтан оларды азықтандыратын, бағатын жайларды жарық ұстаған жөн.





Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   117   118   119   120   121   122   123   124   ...   128




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет