*Оғыздар жартыай көшпелі, жартылай отырықшы мал шарушылығымен айналысты.
* Оғыздардың күз айларында Хорезм шекарасына дейін, ал кейбір бөліктерінің Ұлытау баурайына дейін көшіп жүргенін айтқан ғалым: Әбу Райхан әл- Бируни
* Түркістан аймағындағы оғыздардың елтірі беретін (қаракөл) қойларды өсіретінін жазған: Ибн Хаукәл
31. Көршілес жатқан Орта Азия, Қытай сияқты елдермен айырбас сауданың шикізат көзі ретінде пайдаланылған: мал өнімдері.
32. Оғыздар айналысқан егіншілік түрі: суармалы.
* Сырдарияның төменгі ағысындағы қалалар: Жанкент, Жент, Жуара. Махмұд Қашқари Сырдарияның орта ағысындағы Қарнақ, Сүткент, Фараб, Сығанақ қалалары туралы жазған
* «Ондағы шеберлер темірден ғажайып әдемі бұйымдар жасайды» деп Оғыздар мен Қимақтар туралы Әл- Идриси жазған
* «Түріктер қолөнердің барлық түрін істейді...қару, жебе, ер- тұрман, қорамсақ, найза жасайды» деп жазған араб жазушысы: әл- Жахиз
ҚИМАҚ ҚАҒАНАТЫ
ІХғ аяғы- ХІ ғ басы
•Қимақ қағанатының тайпалық құрамы, құрылуы.
*Ерте қытай деректеріндегі қимақтардың атауы: Яньмо
33. ҮІІ ғасырдың басында қимақтар мекендеген аймақ: Солтүстік Батыс Моңғолия
* Сыма Цяннің жазуы бойынша, Моңғол жердің солтүстігінде өмір кешкен қимақтардың ішінде қыпшақтар да болған.
34. ҮІІ ғасырдың ортасына қарай қимақтар Моңғолияның солтүстік- батысынан көшті Алтайдың солтүстік аудандары мен Ертіс өңіріне.
35. Осы мемлекеттің ыдыраған кезінде қимақтар өз алдына тайпа ретінде көріне бастады: Батыс Түрік қағанаты.
36. 940 жылы Ұйғыр қағанаты ыдырағаннан кейін оның құрамындағы біраз тайпалар: эймур, байандур, татар, ланиқаз, ажларлар, имек, қыпшақ тайпалары қимақ бірлестігіне енеді. Осы жеті тайпа негізінде Қимақ қағанаты қалыптасады.
* «Қимақ елінің құрамында 7 (жеті) тайпа болған. Олардың ішіндегі ең атақтылары қимақтар мен қыпшақтар»- деп жазған парсы тарихшысы: Гардизи
37. Қимақтар құрамында болған ең ірі және күшті тайпа: Қыпшақтар
38.Қимақ қағанаты құрылды: ІХ аяғы.
39. Қимақ қағанатының аумағы: Орталық және Солтүстік- Шығыс Қазақстан
40. Қимақ қағанатының орталығы: Имақия.
41. Қимақ қағанатының орталығы орналасты: Ертіс бойында
42. Қимақ қағанатының екінші астанасы: Қарантия.
43.Қимақтардың екінші астанасы Қарантия қаласы орналасқан көлдің жағасы: Алакөл
•Қағанаттың қоғамдық құрылысы
44. Қимақ қағанатының жоғарғы билеушісі: қаған.
* Өкіметтің барлық билігі қағанның қолында болған. Ол кіші қағанды, ябғу, шад- түтіктерді өзі тағайындады.
* Бұл атақтан екі саты төменгі атақ: ябғу
45. «Имек байғу» немесе «Қимақ ябғу»: бірнеше тайпа көсемдерінің атағы.
46. Қимақтарда жеке тайпа көсемдерінің атағы: шад- түтік
47. Қимақ мемлекетінде қаған әскери қызметкерлерге көрсеткен қызметі үшін: Жер үлесін берді.
48. Махмұд Қашқаридің малы аз, көшіп-қонуға мүмкіндіктері жоқтарға берген атауы: жатақтар
•Қағанаттың саяси жағдайы.
Достарыңызбен бөлісу: |
