289
Сурет 1.10. Predlog кестесі.
Сурет 1.11. Zhalgaular кестесі.
2. Мәліметтер базасы және программалық жабдықтау жұмыс істеу нәтижелері
Осы жұмыс барысында индекстік файлдар арқылы жұмыс жасауды дұрыс деп игердік.
Себебі, олар жұмысты жеңілдетуге көп септігін тигізді. Қолданылған индекстік файлдар,
олар: қазақ тілінде берілген сөзге жалғанатын қосымшаларға арналған кесте, сонымен қатар
орыс тіліндегі аударма алынған кездегі оның жалғауларын анықтап, сәйкестендіруге
пайдаланылатын кестелер. Мәліметте базасындағы кестелерге жүргізілетін операциялардан
бөлек, бірнеше ережелер жазылды. Соның ішінде, қазақ және орыс тілінің септік
жалғауларын сәйкестендіру, қазақ және орыс тілінің етістіктерін және олардың шағын, қай
жақта, жекеше немесе көпше түрде берілгендігін анықтау сияқты т.б. бірнеше ережелер
жазылды. Осы айтылған жұмыстарды қамтып, қазақша-орысша машиналық аударма
программасын құрастырдық, ол келесі суретте көрсетілген (2.1-сурет):
291
Сурет 2.3. Сөйлем аудару.
Қорытындылай келе, машиналық аударма қазіргі кезде үлкен сұранысқа ие екені белгілі.
Қазіргі таңда жұмыс істеп тұрған қазақ тілінен орыс тіліне аударатын demo_kaz_rus
программасы сөйлемдердің құрылымын, сөздің мағынасын ескере отырып түсінікті аударма
жасауда. Еліміздегі машиналық аудармалардың сапасын арттыру мақсатында атқарылып
жатқан жобаның тиімділігі айқын.
Әдебиеттер
1. Бектаев, К.Б. Большой казахско - русский, русско-казахский словарь / Калдыбай
Бектайұлы Бектаев.- Алматы:
Алтын қазына, 2007.- 709 с.
Достарыңызбен бөлісу: