Ауқымды компьютерлік желі Интернет

0..255

0..255

желі нөмірі + компьютердің желідегі нөмірі

1-деңгейдегі домен

2-деңгейдегі домен

3-деңгейдегі домен

4-деңгейдегі домен

1-деңгейлі домендер (домендік аймақтар)

Ұйым түрі	Ел аты
.com коммерциялық ұйымдар	.ru Ресей
.edu білім беру	.ua Украина
.gov АҚШ үкіметі	.by Белоруссия
.mil АҚШ-тың әскери ұйымдары	.uk Ұлыбритания
.org, .net әр түрлі ұйымдар	.it Италия
.info ақпараттық сайттар	.jp Жапония
.biz бизнес	.cn Қытай

Адрестердің түрленуі

DNS (Domain Name Service) – домендік адрестерді IP-адрестерге түрлендіретін домендік аттар қызметі.

www.google.com

• www.google.com сайтының IP-адресін алу үшін DNS серверіне сұраныс жіберу
• жауап күту
• алынған 66.102.9.47 IP-адресі бойынша Web-параққа сұраныс жіберу

193.124.85.210

сайт адресі

каталог (қапшық)

Файл аты

сайттың бастапқы беті : index.html, index.htm

FTP-сервердегі файл

протокол

WWW қызметі

WWW (World Wide Web) – деректерді гипермәтін түрінде тасымалдау қызметі.

Гипермәтін – басқа құжаттарға сілтеме жасайтын мәтін.

Гипермедиа – құрамында басқа құжаттарға сілтеме жасайтын мәтін, сурет, дыбыс, видеосы бар құжат.

Браузер (броузер, browser) – Web-парақтарды экранда көруге арналған программа:

• Mosaic (1993-1995), Иллинойс университеті, США
• Netscape Navigator ( 1995-тен 2002 жылға дейін)
• Internet Explorer (6.0,. 7.0 версиялары), Windows құрамында, 70%
• Mozilla FireFox (2.0 версиясы), http://www.mozilla.org, 15%
• Opera (9.0 версиясы), http://www.opera.com, 15%

• серверден файлдарды құйып алу (download)
• файлдарды, сонымен қоса Web-сайттарды серверге жүктеу (upload)

Қол жеткізу құқығы

• login: пайдаланушының кодталған аты
• password: құпиясөз(пароль)

Анонимді кіріс (браузерларда – автоматты түрде)

• login: anonymous
• password: кез-келген

FTP-серверде файл іздеу

• dirinfo, readme, index
• ftpsearch.com

• freeware – тегін программалар
• registerware – электронды почта арқылы тегін тіркелу
• shareware (try before you buy) – шартты-тегін программалар (уақыт бойынша шектеу, адамның мазасын алатын хабарлармалар)
• демо-версия – программаның мүмкіндіктерін көрсету (функцияларды шектеу)
• бета-версия –коммерциялық программалардың алдын-ала шығарылған нұсқасы, мақсат – қателерді анықтау

пошталық сервер

пошта жәшігі

поштолық сервер

пошта жәшігі

@

www.mail.ru

пошталық сервер

Хаттың тақырыбы

сәлемдесу

негізгі мәтін

қол қою

жалғанды файлдар

(attachments)

Пошталық программалар

• Outlook Express – Windows-тың құрамында
• Outlook – Microsoft Office-тің құрамында
• TheBat (http://www.ritlabs.com)

Мүмкіндіктері:

• хабарламалар құру, оған файлдарды жалғау
• хабарламаларды қабылдау және жөнелту
• хабарламаларды кері жөнелту (forward)
• көрсетілген мерзім бойынша поштаны автоматты түрде тексеріп отыру
• адрестік кітапша (контакттар тізімі)
• хабарламаларды қапшықтарға сорттау

деп хабарламаларды:

• off-topic (бөгде хабарламалар, жарнама)
• басқа қатысушыларды балағаттағаны
• ұятты сөздер жазылғаны

үшін алып тастауға құқылы

қатысушыны айтады

аватор

цитата

Көптеген сілтемелерді тауып береді

• кейбір сілтемелер тақырыпқа сәйкес келмейді
• керектісін таңдап алу қиын

сілтемелердің саны әлдеқайда аз

• Web-чаттар (Web-парақтарда): барлығының құқығы бірдей
• IRC-чаттар (Internet relay Chat, 1988) арналарда «сөйлесу», кейбіреулерге жеңілдіктер ұсынатын арна операторлары бар

• диалог
• топ болып талқылау
• файлдармен алмасу

орысша версиясы icq.rambler.ru

ТЕЛЕФОН

Skype

• Skype – Skype телефон қоңыраулары
• Файлдар алмасу
• Топтық және жеке чаттар
• Телеконференциялар (9 адамға дейін)

• Жергілікті және ұялы телефондарға телефон шалу
• Қарапайым телефондардан келіп түскен қоңырауларды Skype-та қабылдау
• Дауыстық хабарламалар мен SMS-терді қабылдау және жөнелту

• ойындарды, музыканы, ауа райы болжамдарын жүктеу
• байланыс операторларының, метеосайттар, электронды пошта, Интернет-дүкендердің сайттары ғана

• бағасы қымбат (ескі технологиялар)
• мүмкіндіктері шамалы

• кірістірілген браузер (Opera Mini – парақтарды сығу)
• Java тілін қолдау
• e-mail-ға қажетті кірістірілген программа
• компьютерде модемнің орнына қолдануға болады

• музыканы ойнату, видео
• фото мен видео түсіру
• операциялық жүйе, офистік программалар

• хаттың тақырыбы, сәлемдесу, қол қою
• сөздерді бас әріптермен жазбау
• алдын-ала келісім болмаса көлемі үлкен файлдарды жібермеу
• жүктелетін файлдарды(*.exe) жөнелтпеу
• ұятты сөздер мен түсініксіз сөз тіркестерін қолданбау

Форумдар:

• сұрақтар мен жауаптар тізімін әуелі оқып шығу (FAQ, ЧаВо)
• форумның тақырыбынан ауытқымау (off-topic – «тақырыптан тыс»)
• сөздерді бас әріптермен жазбау
• басқа қатысушыларды балағаттамау

Чаттар:

• өзгелердің әңгімесіне кіріспеу
• сөйлесіп отырған адамыңыз кетіп қалса, оған ренжімеу