Қазақстанның Ғылымы мен өмірі халықаралық ғылыми-көпшілік журнал Бір жылда 6 рет жарық көреді Құрылтайшы: «ҚҰҚЫҚТЫҚ миссия»
жүктеу/скачать 5,5 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Кілтті сөздер
- Ключевые слова
............................................................. 1. Одегов И. Пуруша. Рассказ // «Дружба Наро- дов» 2012, № 3 – [Электронный ресурс] – Режим доступа. – URL: http://magazines.russ.ru/druzhba /2012/3 /o7.html (дата обращения 11.03.2015). 2. Гончарова А. НЕПАЛьцем сделанный // Газета «Экспресс К», № 170 (17285) от 17.09.2011 – [Электрон- ный ресурс] – Режим доступа. – URL: http://www.express- k.kz/show_article.php?art_id=57898 (дата обращения 14.03.2015). 3. Алтыбаева С.М. Казахская проза периода неза- висимости: традиция, новаторство, перспективы. Моно- графия. – Алматы, 2009. -352 с. 4. Постмодернистская литература Казахстана: по- этика и семантика. Монография / Под ред. Л.В. Сафро- новой. – Алматы, 2014. – 172 с. 5. Топоров В. Н. Мифы народов мира // Энцикло- педия мифологии – [Электронный ресурс] – Режим до- ступа. – URL: http://dic.academic.ru/ dic.nsf/enc_myphology/3622/ПУРУША (дата обращения 14.03.2015). 6. Барт Р. Введение в структурный анализ повест- вовательных текстов // Французская семиотика: От структурализма к постструктурализму / Пер. с франц. сост. вступ. ст. Г.К. Косикова. – М: ИГ Прогресс, 2000. – С. I96-238. Дүйсенбі С.А. Қ.А. Ясауи атындағы ХҚТУ- нің аға оқытушысы, Түркістан қ. АРАБ ТІЛІН ОҚЫТУДАҒЫ ГРАММАТИКАЛЫҚ ДАҒДЫЛАРДЫ ҚАЛЫПТАСТЫРАТЫН ЖАТТЫҒУЛАР ТУРАЛЫ Түйіндеме: Бұл мақалада араб тілін оқытуда грамматикалық дағды қалыптастыратын жаттығулардың кейбір түрлері қарастырылған. Грамматикалық –аударма әдісінің тіл үйренуде ауызша және жазбаша сауаттылыққа бағыттайтындығы түсіндірілген.Араб тілі грамматикасының теориялық ережелерін оқытуда тіл үйренушінің қазақ, араб, орыс және тағы басқа тілдердің грамматикасынан мол хабардар болуы араб тілін салыстырмалы түрде үйретуде шет тілін саналы түрде игеруге тәрбиелейтіндігі айтылып өткен. Мақалада тіл үйренуде сөйлеу шеберлігінің маңызды деп есептелінетін ауызша және жазбаша түрлерін жетілдіруде орындалатын тілдік, сөйлеу және шығармашылық жаттығу түрлерінің кейбір үлгілері көрсетілген. Орындалатын тілдік материалдың мазмұндық,тақырыптық және грамматикалық тұрғыдан қарастырылуы бойынша тілді үйренуге бағыттайтын кейбір әдіс-тәсілдерге мысалдар келтірілген. Араб тілін үйрену барысында тілдік,грамматикалық дағдыларды жетілдіруді қалыптастыратын әртүрлі жаттығу түрлерінің әдістемелік жағынан тиімді ұйымдастырылуы үлкен шеберлікті қажет ететіндігі де сөз етіледі. Кілтті сөздер: лингвистикалық компонент, грамматикалық-аударма әдісі, грамматикалық дағды, грамматикалық жаттығулар, жазбаша грамматикалық материал. Аннотация: В этой статье рассматриваются некоторые виды упражнений, развивающие грамматические навыки при обучении арабскому языку. Даются пояснения использования грамматико-переводного метода для усвоения устной и письменной грамотности при изучении языка.Обращается внимание на то, что при обучении теоретическим правилам грамматики арабского языка дается полная информированность о грамматике других языков, которая воспитывает у обучающихся сознательное изучение иностранных языков для сопоставительного анализа с арабским языком. Қазақстанның ғылымы мен өмірі – Наука и жизнь Казахстана Science and life of Kazakhstan. №3 (30). 2015 .................................................................................................................................................................................................. ........... 182 В статье даны примеры различных языковых, речевых и творческих упражнений, которые развивают необ- ходимые устные и письменные речевые умения. Также приведены примеры использования методов и приемов, направленных на содержательное, тематическое и грамматическое изучение языка к востребованному языковому материалу. В статье выделяется момент о том, что при обучении арабскому языку требуется большое мастерство для методически оптимальной организации использования различных видов упражнений, формирующих развитие грамматических, языковых навыков. Ключевые слова: лингвистический компонент, грамматико-переводный метод, грамматический навык, грамматические упражнения, письменный грамматический материал. Abstract: Types of activities that born grammatical skills are considered in this article. The Grammar-Translation Method Lead to oral and written Literacy. A learner’s good know ledge of Kazakh, Russian and other Languages will help teach Arabic more easily. Some types of speaking and creative activities that play a great role in developing and writing skills are mentioned in the article. The article also deals with some methodology of teaching a foreign language. There are different kinds of activities that improve the Language and grammatical skills in teaching Arabic. The methodology of teaching such activities should be effectively organized. Key words. linguistic component, grammar-translation method, grammar skills, grammar exercises, grammar written material. Шет тілін оқыту әдістемесі теориялық және практикалық дайындық беретін оқу пәні ретінде белгілі рөл атқаруда. Шет тілін оқытудың лингвистикалық мазмұны тіл аспектілерінде (фонетика, лексика, грамматика, графика, орфо- графия) сөйлем үлгілерінде (диалог, монолог, полилог, дискурс) және функциональдық стильдер (ғылыми, публицистикалық, ресми-іскерлік, сөйлеу т.б.) енетін сөйлеу жанрларында іске асырылады [5, 29]. Тілді игеру барысын ойлауда басты рөл атқарады деп танылған саналылық әдістері тобының ішінде грамматикалық- аударма әдісі XYIII ғасырдан бірінші дүниежүзілік соғысқа дейінгі кезеңде кең етек жайған әдіс болатын. Бұл әдістің танымалдығы бір жағынан, оның шет тілін үйренушілер алдына қойылған білімділік мақсатқа сәйкестігімен, екінші жағынан, Қайта өрлеу дәуіріндегі латын тілін оқыту әдістемесінен мұраға қалдырылған дәстүрлермен байланыстылығымен түсіндіріледі. Ғасырлар бойына шет тілін үйренудегі мақсат оқушылардың жалпы классикалық білімі, мәтіндерді аудару нәтижесіндегі қисынды ойлау мен грамматикалық бағыттағы жаттығуларды орындауды дамыту болып келді ]5, 192[. Бұл әдістің өкілдері оның негізгі принциптері қатарына сол шынайы тілді бейнелейтін жазбаша сөйлеу тілін, тілдің жүйесі туралы ұғымды беретін грамматиканы, сол сияқты оқушы әуелі сөздер мен грамматикалық қағидаларды жаттау арқылы сөйлем құрауға үйрететін дедукция әдісін, лексикалық бірліктер мен грамматикалық формалардың мәнін ашатын дәлме-дәл аударма мен есте қалдыру тәсілі ретінде оларды жаттауды, сабақ процесін оқу және түпнұсқа мәтіндер материалы негізінде өткізуді бекітті. Грамматикалық аударма әдісі бойынша қанша ғасырлар бойы оқытылды, оны күні бүгінге дейін сабақ процесінде қажетті жерлерде қолданамыз. Бұл әдістің оқушыға тілдің грамматикалық жүйесі туралы жақсы білім беретінін және тілдік орта жоқ жерде жазбаша аудармашылық шеберлікті қалыптастыруға көмектесетінін жылдар бойғы тәжірибемізден байқап келеміз. Алайда бұл әдісті үнемі қолдана берсе, тіл үйренуші қарым- қатынастың әр түрлі жағдаяттарында тілді практика жүзінде қолдануда дағдарып қалатыны ақиқат екендігі дәлелденіп келеді. Әрине, СССР- дегі оқыту жүйесіндегі неміс, ағылшын, француз сияқты шет тілдері қатарына 1982 жылдан бастап кейбір орта мектептерде (қосымша сервис пән ретінде журналистика, филология мамандықтары бойынша кейбір гуманитарлық оқу орындарында оқытылған) оқытыла бастаған араб тілі де осы әдіс жүйесімен оқытылғаны рас. Осыған қатысты айтылған сыни пікірлер бойынша бұл әдістің қазіргі заман талабына сай тіл үйретуде жетекші әдіс бола алмайтындығы сөзсіз. Алайда осы әдіс шеңберінде қалыптасқан оқытудың көптеген тәсілдері аударманы қолдану мен сөздердің контекстегі мағынасын түсінуде, грамматикалық ережелерді жадыда қалдыру үшін әр түрлі типтегі тілдік жаттығуларды қажетті жерде орындау кезінде қолданылатындығын және жоққа шығармайды. Грамматикалық аударма әдісі саналы-практи- калық, саналы-салғастырмалы сияқты түрлерімен шет тілін үйретудегі саналы әдістер тобына кіреді. Мұндай саналы әдістерге тілді саналы түрде игеру мақсаты тән болып келеді. Араб тілін оқыту әдістемесінің теориялық және практикалық жағынан басқа шет тілдерін оқытуда қолданылатын оқыту әдіс-тәсілдерімен біршама тығыз байланыстылығын ешбір оқытушы теріске шығармайды деген ойдамыз. Араб тілінің теориялық ережелерін оқытуда кездесетін мәселелерді салыстыратын болсақ, тіл үйренушінің қазақ, орыс және араб тілдерінің грамматикасынан хабардар болуының маңызды екендігін айтқымыз келеді. XIX ғасырдың екінші жартысынан бастау алып, қазіргі кезде жетекші рөлге ие болған тура (табиғи) әдістердің тілді практикалық жағынан меңгеру қажет деген пікірдің дұрыс екендігін қоштай отырғанмен, оның яғни тілді игеруді тек интуиция мен сезімдік қабылдауға ғана сүйену ылғи да тиімді емес, оқыту жүйесінде ана тілін қолданбауы, грамматикаға жанама түрде аз көңіл бөлінуі сияқты кемшіліктерін де ескеруіміз қажет. Қазақстанның ғылымы мен өмірі – Наука и жизнь Казахстана Science and life of Kazakhstan. №3 (30). 2015 .................................................................................................................................................................................................. ........... 183 «Грамматика- раздел лингвистики, содержащий учение о формах словоизменения, о строении слов, видах словосочетаний и типах предложений ]8, 51[. "Кез-келген тілдегі сияқты араб тілінің грамматикасын игеру үйренушіден тілдік сауаттылықты қалыптастыруда үлкен ыждаһаттылықты, тәртіптілікті керек етеді. ةﺎعﺍﺮﻣ ، ﺎهب عﺎفﺘنﻻﺍ ﺪعﺍﻮقﻟﺍ طﺎﺒﻨﺘسﺍ ﻦﻣ فﺪهن ﻥأ يغﺒﻨﻳ و [ . ﻪنﻮثذحﺘﻳ وأ ،ﻪنوؤﺮقﻳ وأ ،ذﯿﻣلاﺘﻟﺍ ﻪﺒﺘكﻳ ﺎمﯿﻓ ﺎهﻣﺎكحأ 5،،،51 ] Әр теориялық қағиданың практикамен ұштасуы ғана нәтижелі болмақ. Шет тілін оқыту әдістемесіндегі тілдің естігенді түсіну ]عﺎمﺘسﻻﺍ), сөйлеу( ملاكﻟﺍ), оқу ( ةءﺍﺮقﻟﺍ) және жазу ( ﻟﺍ ةبﺎﺘك ) тәрізді сөйлеу шеберліктерін үйретуде олардың лингвистикалық компонентін грамматикалық тұрғыдан қарастырады. Сөйлеудің грамматикалық жағымен машықтану жұмысын ұйымдастыруда төмендегідей операция түрлеріне назар аударайық. 1) Ауыстыру, яғни сөйлемдегі бір сөзді ауыстырып жазу. Мысалы: .ةﺭﺎﯿﺴﻟﺍ بﺎب ﺪﻟﻮﻟﺍ حﺘﻓ Мұнда ﺪﻟﻮﻟﺍ сөзінің орнына ﻞجﺮﻟﺍ деп, басқа сөзбен ауыстырып жазуға болады. 2) Трансформация – сөйлемдегі сөздің грамматикалық жағынан түрленуі.Мысалы: ﻦكسأ .ﻥﺎﺘﺴكﺮﺗ ةﻨﻳﺪﻣ يﻓ деген сөйлемдегі ﻦكسأ сөзі 1- жақтағы етістіктің мағынасын білдіреді. Ол етістікті ﻦكﺴﻳ деп 3-жаққа өзгертсек, онда ﻦكﺴﻳ ﻥﺎﺘﺴكﺮﺗ ةﻨﻳﺪﻣ يﻓ болып жазылады. Яғни етістіктерді жақ, шақ және рай түрлеріне, есім сөздерді хал, септік, сан-мөлшер және тек түрлеріне грамматикалық жағынан өзгертуге болады. 3) Кеңейту- жай қысқа сөйлемді жайылма сөйлем түріне айналдыру.Мұнда сөйлемдегі сөз тіркестерінің құрылымдық және мазмұндық тұрғыдан құрастырылуы жүзеге асырылады. Мысалы: .ّيسﺭﺪمﻟﺍ بﺎﺘكﻟﺍ ﻪﻟ . ةﯿبﺮعﻟﺍ ةغﻠﻟﺎب يسﺭﺪمﻟﺍ بﺎﺒكﻟﺍ ﻪﻟ .ةّﯿﻣﺎعﻟﺍ ةﯿبﺮعﻟﺍ ةغﻠﻟﺎب يسﺭﺪمﻟﺍ بﺎﺘكﻟﺍ ﻪﻟ ةﺒﺘكﻣ ﻦﻣ ﻩذخأ يذﻟﺍ ةّﯿﻣﺎعﻟﺍ ةﯿبﺮعﻟﺍ ةغﻠﻟﺎب يسﺭﺪمﻟﺍ بﺎﺘكﻟﺍ ﻪﻟ .ةعﻣﺎجﻟﺍ 4) Құрастыру- сөйлеудің грамматикалық дағдысын қалыптастыруда орындалатын жаттығу түрі. Грамматикалық жасалуы әртүрлі сөйлеу үлгілерін құрастыруда сөйлемдердің мазмұндық жағы логикалық тұрғыдан байланысты болуы керек.Мысалы: ء ْيش ﻞك ﻞﺒق و ﺮكﺎﺒﻟﺍ حﺎﺒصﻟﺍ يﻓ ةدﺎعﻟﺎك ﺍﺪغ ضهنأس مﻮقأ و تﯿﺒﻟﺍ ﻦﻣ جﺮخأ ﺭﻮطفﻟﺍ ﺪعب و ةﯿحﺎﺒصﻟﺍ ةضﺎﻳﺮﻟﺍ ﻦﻳﺭﺎمﺘب .ﺭﺎطقﻟﺍ ةبﺮع بكﺭأ و ﺎﯿﺸﻣ وﺮﺘﯿمﻟﺍ ةّطحﻣ يﻟﺍ بﻫذأ Отандық және шетелдік араб тілі оқулықтарында сөйлем модельдері , сөйлеу үлгілері, материалды сөйлеуде қолдану қағидалары берілген. Грамматикалық материалды көрсетудегі функциональдық жағынан берілуі, тілдік модельдер және сөйлеу үлгілері түрінде берілуі коммуникативті типтегі көптеген оқулықтарға тән болуда. Мысалы: :يبﺮع مجعﻣ يﻓ ةﯿﻟﺎﺘﻟﺍ تﺎمﻠكﻟﺍ ينﺎعﻣ ﻦع ثحبﺍ ........................... ﻦﯿكﺴمﻟﺍ 5 ) ............................ﻞﯿﺒﺴﻟﺍ ﻦبإ 2 ) Жаттығулар оқу материалын бекітудің, білімді игерудің сапасын тексеруді ұйымдастырудың, сонымен қатар оқушының ойлау қабілетін дамытуға негізделінеді.Шет тіліндегі жаттығуларға емле ережесіне, грамматикалық қағидаларға, т.б. қатысты жазылатын жаттығулар тән. Шет тіліндегі мұндай жаттығулар тілдік, сөйлеу және шартты-сөйлеу болып бөлінеді. Тілдік жаттығуларды орындаудың нәтижесі фонетикалық, лексикалық, грамматикалық дағдыларды қалыптастыру болып табылады.Мысалы: :بسﺎﻨﻣ ّﺮج فﺮحب ﻞمكأ ب( .ءﺎﺴﻣ ةعسﺎﺘﻟﺍ ةعﺎﺴﻟﺍ..... ةﯿحﺮﺴمﻟﺍ أﺪﺒﺗ – يﻓ – )ﻝ 5 ) ﻦع( . ﺍﺮّكﺒﻣ ﻞمعﻟﺍ...... يﻣﺎس ﺭﻮﺘكﺪﻟﺍ ﻞصﻳ – يﻟإ – )ﻦﻣ 2 ) Сөйлеу жаттығулары алған білімдерімен қалыптасқан дағдылары негізіндегі сөйлеу шеберліктерін дамытуға және жетілдіруге бағытталынады. Онда сұрақ-жауап, репликалы, мәтінді мазмұндау, сипаттау, ауызша әңгімелеу, т.б. жаттығу түрлері қамтылады. Ал шартты- сөйлеу жаттығуларын кейбір әдіскерлер тілдік және сөйлеу жаттығуларының аралығындағы орын алатын жаттығуларға жатқызады. Жаттығуларды орындағанда сол өтілген тақырыпты бекіту, қайталау сияқты талаптар қойылады. Мысалы: :ﺎّبﺭوُأ و ﺎﯿقﻳﺮﻓإ و ﺎﯿسﺁ ﻦﻣ سﺭﺪﻟﺍ يﻓ ةدﺭﺍﻮﻟﺍ دلاﺒﻟﺍ ﺮكذإ ﺎﯿسﺁ يﻓ يﺘﻟﺍ دلاﺒﻟﺍ – ﺎﯿقﻳﺮﻓإ يﻓ يﺘﻟﺍ دلاﺒﻟﺍ -- ﺎّبوﺭُأ يﻓ يﺘﻟﺍ دلاﺒﻟﺍ -- Әдістемелік жағынан қарағанда, сөйлеген сөз, естіген хабар, оқылатын мәтін, жазылатын шығарма, қостілді аударма жұмыстары грамматикалық тұрғыдан сауатты түрде орындалғаны дұрыс. Тілді оқыту мазмұнының бірінші компоненті болып лингвистикалық компонент көрінеді, онда фонетикалық, лексикалық, грамматикалық минимумдар және сөйлеу материалы, ұзындығы мен әр түрлі жағдаяттық-тақырыптық жағынан келісілген пікірлер қатаң түрде таңдалынған тілдік материал қамтылады. Аудиомәтінмен жұмыс барысында да мәтінге дейін, мәтінмен жұмыс істеу кезеңі және мәтіннен кейінгі кезең деп бөлінетінін білеміз. Мұнда да сөздікпен жұмыс, сөз тіркесінің байланысу түрлері Қазақстанның ғылымы мен өмірі – Наука и жизнь Казахстана Science and life of Kazakhstan. №3 (30). 2015 .................................................................................................................................................................................................. ........... 184 мен сабақтаса, салаласа байланысқан сөйлем түрлерімен жұмыс, сұрақ-жауап түріндегі диалог құрастыру, мәтінді монолог түрінде мазмұндау, т.б. тапсырма түрлері жазбаша-ауызша түрінде жүзеге асырылады. Мәтін бойынша монолог пен диалог құрастыруда да лексикалық бірліктерге қоса грамматикалық білімнің қажеттілігі байқалады. Сөйлем құрастыруда әрбір сөйлем мүшесінің, әр сөз тіркесінің қиысу ерекшеліктері, етістік түрлерінің шақтар мен рай түрлерінде грамматиканың теориялық ережелерін практикалық дағды бойынша ғана іске асырады. : يﻠﻳ ﺎّمعﺮصﺘخﺎب بجأ 5 ) ؟ مﻮقﻟﺍ ﻒﻠخ ّيﻠﯿفطﻟﺍ بﻫذ ﺍذﺎمﻟ ) أ ؟قﻮﺴﻟﺍ ﻦﻣ قﻳﺪصﻟﺍ يﺮﺘشﺍ ﺍذﺎﻣ )ب 2 لآﺍ تﺎفﻳﺮعﺘﻟﺍ ﺎهﯿﻟﺍ ﺮﯿﺸﺗ يﺘﻟﺍ تﺎمﻠكﻟﺍ ّصﻨﻟﺍ ﻦﻣ تﺎﻫ ) : ةﯿﺗ ﻒﻳﺮعﺗ ) أ ( )ب( - ةمﻠك .ﻩﺍﺮحﺘﻳ و ﺎمئﺍد قﺪصﻟﺍ ﻝﻮقﻳ صﺨش ﺸﻳ ﻥﺎكﻣ ............ .عﺎﺒﻳ و ﻪﯿﻓ يﺮﺘ ............. Жаттығулар орындағанда, алдымен білімді берік меңгеруді қамтамасыз ететін (оқу материалдарын) ережелерді жаттауға, есте сақтауға бағытталған жаттығулар орындалуы қажет. Шет тілі болғандықтан, жаңа сөздерді жаттау, ережелерді түсіну, грамматикалық формалардың түрленуін жаттау, мәтінді мазмұндау сияқты жұмыс түрлері де бар. 5 ( وأ )+( ةﻣلاع عض ) - :أطﺨﻟﺍ حِّحص ّمث ، ) + .ةّﻨجﻟﺍ ﻥلاخﺪﻳ ﺮكﺎﺸﻟﺍ و ﺮبﺎصﻟﺍ )أ .ﻞﺒق ﻦﻣ ةﻠبﺎق ﻞجﺭ عﻣ بعشﺍ ﻞكأ - )ب Шығармашылық жаттығуларда қазақ тілінен араб тіліне аудару, белгілі бір тақырыптар бойынша шығарма құрастырып жазу, әртүрлі көріністі сипаттау т.б. жұмыс түрлерін қамту арқылы құрылатын сөйлемдердің әрқилы грамматикалық құрылымдық ерекшеліктеріне, тақырыптық мазмұнына да мән беру керектігі тағы да бар. Араб тілінде сөзді грамматикалық жағынан талдаудың төмендегідей үлгісі жиі қолданылады. .ةحﺘفﻟﺍ ﻪﺒصن ةﻣلاع و ،بﻮصﻨﻣ ﻪب ﻝﻮعفﻣ : َةﺮئﺎطﻟﺍ .ةّمضﻟﺍ ﻪعﻓﺭ ةﻣلاع و ،عﻮﻓﺮﻣ ﻞعﺎﻓ : ُﻦفﺴﻟﺍ Жаттығулармен жұмыс барысында тілдің теориялық қағидалары оқушының есінде біршама жақсы сақталынатынын байқауға болады. Сол сияқты олар ойлау іс-әрекетінің дағдысын бекітеді, өйткені оқушы грамматикалық талдаумен шұғыл- данған кезде бір грамматикалық форманы екіншісімен салыстырады, сөз тіркестері мен сөйлем түрлерін құрастырады. «Недостаточный уровень грамматических навыков становится непреодолимым барьером на пути формирования не только языковой, но и речевой и социокультурной компетенции» ]4,104[. Араб тілін үйрену барысында тілдік-грамматикалық дағдыларды қалыптастыру қажеттілігін ешкім де жоққа шығармайды. Сондықтан арабша сөйлеу, естігенді түсіну, оқу және жазу шеберліктерін жетілдіруде грамматикалық сауаттылықты меңгеру тіл үйренумен қатар жүретін үрдіс болып қала береді. ................................................. 1 Пассов Е.И. Урок иностранного языка в средней школе. М.., 1988г. 2 Рогова Г. В.., Верещагина И. Н. Методика обучения английскому языку на начальном этапе в СШ. М.., 1988г. 3 Настольная книга преподавателя ИЯ. М.., 2000г. 4 Соловова Е.Н. Методика обучения ИЯ. М.., 2008 г. 5 Щукин А.Н. Обучения иностранного языка . М.., 2004 г. 6 Бадмаев Б.Ц.., Малышев А.А. Психология обучения речевому мастерству. М., 2002г. 7 Зимняя Т.А. Психология обучения ИЯ в школе. М.., 1991г. 8 Глухов Б.А.., Щукин А.Н. Термины методики преподавания русского языка как иностранного. М.., 1993г. ﯿبﺮعﻟأ ،ةﻳدﻮعﺴﻟﺍ .كﻳﺪﻳ ﻦﯿب ة 2112 . .م 9 10 . ﻝﺎعﻟﺍ ﺪﺒع ﺪﯿس مغﻨمﻟﺍ ﺪﺒع .د . ةﯿبﺮعﻟﺍ ةغﻠﻟﺍ سﻳﺭﺪﺗ قﺮط ﻫﺎقﻟﺍ .ةﺮ жүктеу/скачать 5,5 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|