П,ф, к, қ, т, с, ш, щ,
х,ц,ч
Б,в,г,ғ,д,з,ж,ћ
р,л, й, у, м, н, ң
Айтылу
ерекшелігіне
байланысты
Шұғыл
п, б, т, д, қ, к, г, ч, ц
Ызың
в, ф, г, ғ, з, ш, щ, ж, х, ћ
Дауыссыз дыбыстардың артикуляциялық жолы мен арти-куляциялық орнына қарай жіктеліп, топ-топқа бөлінуін жете
бі-лудің дыбыстардың бір-біріне ықпал етіп, өз ара үндесу заңды-лығын түсіну үшін үлкен мәні бар. Тіл білімінде дауыссыз
ды-быстар жүйесін консонантизм деп атайды.
Бақылау сұрақтары:
1. Дауыссыз дыбыстар деп қандай дыбыстарды айтамыз?
2. Дауыссыздар қалай жасалады?
3. Дауыссыздар қалай жіктеледі?
4. Африкат дыбыстар қайсы?
5. Фарингаль дыбыс қайсы?
6. Билабиаль дыбыстар қайсы?
7. Денталь дыбыстар қайсы?
8. Консонантизм дегеніміз не?
Үндестік заңы. Буын үндестігі
Адамның тілі – дыбыстық тіл. Біз өз ойымызды осы ды-быстардың тіркесі, тізбегі арқылы білдіреміз. Дыбыстардың
өза-ра тіркесуінде әр тілдің өзіне ғана тән белгілі бір қалыптасқан заңдылық, жүйесі болатыны айтылды. Морфемалардың
бірың-ғай жуан не жіңішке буынды болып және олардың аралығында қатар келген дыбыстардың акустика-артикуляциялық
жақтан бе-йімделіп, үйлесіп тұруын дыбыстардың үндесуі немесе үндестік заңы дейміз.
Достарыңызбен бөлісу: