сурет - Интерактивті оқыту әдісі



 

«ми шабуылы»; 



 

тренингтер; 



 

іскерлік және рольдік ойындар; 



 

нақты, практикалық жағдаяттарды талдау; 



 

топтық пікірталастар. 

 Интерактивті сабақтарда келесідей оқыту формаларын қолдануға болады. 

Тренингтер.  Тренингтік  сабақтармен  оқыған  материалдың  негізгі  назарын  практикалық 

ӛңдеуге  аударылатын  оқыту  деп  түсіндіріледі.  Мұнда  студенттер  берілген  арнайы 

жағдаяттарды  модельдеу  процесінде  қажетті  білім,  білік  пен  дағдыларын  дамыту  және 

оларды бекіту, ӛзінің тәжірибесіне деген қарым-қатынасын ӛзгерту, сонымен бірге басқа 

да жұмыс тәсілдерін қолдану мүмкіндіктерін алады. 

   

«Тренинг» ұғымы жалпы жинақталған мәнде пайдаланылады. Онда түрлі әдістер және 

оқытудың  белсенді  әдістері  кеңінен  қолданылады,  мысалы:  іскерлік,  рольдік  және 

имитациялық ойындар, нақты жағдаяттарды талдау, топтық пікір-таластар және т.б. 

    Пікірталас.  Оқытудың  бұл  әдісі  студенттердің  шағын  тобында  (6-15  адам)  нақты 

проблема  бойынша  топтық  пікір-талас  жүргізумен  сипатталады.  Әдетте  «пікірталас» 

түсінігімен барлық формадағы пікір алмасу түсіндіріледі. Тәжірибе тарихы кӛрсеткендей, 

пікір  алмасусыз  және  оған  сәйкес  қайшылықтарсыз  жалпы  қоғамның  дамуы  мүмкін 

еместігін  дәлелдейді.  Әсіресе,  ол  адамның  рухани  ӛмірінің  дамуына  және  кәсіби  ӛсу 

аймақтарына қатысты. 

   Жалпы  пікірталасты  педагог  басқарады  және  оны  басқару  процесі  екі  сипатта  болуы 

мүмкін:  біріншіден,  пікірталасты  жүргізу  үшін  педагог  студенттердің  ӛзара  қарым-

қатынасын  құрады  және  оның  белгілі  бір  деңгейін  (ашықтық,  бір-біріне  жақсылық 

тілеушілік,  жақсы  ниет  т.б.)  қолдайды,  яғни  педагог  жағынан  пікірталасты  басқару 

процесі  коммуникативтік  сипатта  болады.  Екіншіден,  педагог  шындықты  іздеу  процесін 

басқарады.  Егер  оқытушы  дұрыс  қорытынды  жасауды  қамти  алатын  болса  ғана, 

пікірталасты ӛткізу жіберіледі. 

  Қорытындылай  отыры,  бұл  әдістің  оқыған  материалды  жақсы  меңгеруіне  әсер  етіп, 

тыңдаушылардың  тәжірибесін  максималды  толық  қолдануға  кӛмектеседі.  Оның 

ерекшелігі  мынады  –  топтық  пікірталас  барысында  тыңдаушыларға  қайсысы  дұрыс 

туралы педагог емес, студенттің ӛзі  оқытушы ұсынған принциптер мен тәсілдерді  қамти 

отырып  және  ӛздерінің  жеке  тәжірибелермен  максималды  қолданып  дәлелдейді.  Топтық 

пікірталастар  күрделі  материалды  оқуда  және  ӛңдеуде  неғұрлым  күшті  нәтиже  береді. 

Оқытудың мұндай белсендіру әдісі кері байланыс үшін жақсы мүмкіндіктерді камтамасыз 

етеді,  яғни  тәжірибені,  мотивацияны,  білім  мен  дағдыны  бекітуге,  оларды  бір  аймақтан 

екіншісіне ауыстыруға және т.б. 

    Іскерлік  және  рольдік  ойындар.  Оқытудың  белсендіру  әдістері  жалпы  «іскерлік 

ойындар»  атауына  ие  болды.  Бұл  әдіс  әр  түрлі  рольдік  ойынның  кешендерін  кӛрсетеді 

және  кӛбіне  қатысушылардың  қызығушылықтары  қарсы  болып  келеді,  ойын  барысында 

немесе  ойынның  аяғында  қандай  да  бір  шешім  қабылдау  қажеттілігімен  ерекшеленеді. 

Рольдік  ойындар  басқарушының  негізгі  маңызды  қасиеттерін,  мысалы:  коммуникативтік 

қабілеттер,  шағын  топтарда  жұмыс  істеу  іскерлігі,  ӛз  бетінше  ойлау  және  т.б. 

қалыптастыруға кӛмектеседі. 

    Іскерлік  ойындар  ереже  бойынша,  топтық  ойлану  ізденістерімен  келісілген  формада 

етеді  және  ол  ойынға  қатысушылардың  барлығынан  қарым-қатынасқа  еліктіруді  талап 

етеді.  Ӛзінің  мәні  бойынша  оқытудың  бұл  әдісі  қарым-қатынасты  ортатудың  ерекше 

формасы болып саналады. 

   Қарым-қатынастың  кез-келген  түрінде  ойынға  қатысушылардың  бірі  автор  болады,  ол 

әр  уақытта  ӛзінің  кӛзқарасын  білдіреді.  Ал  екінші  қатысушы  адам  реципиент  болуы 

мүмкін, ол автордың мәтінін қабылдап, авторлық кӛзқарасты қайта құрады, яғни түсінгені 

бойынша  бейнені  құрайды.  Қарым-қатынастың  үшінші  қатысушысы  іскерлік  ойын 

аймағында  қатынасты  сыншы  (критик)  болады,  неғұрлым  жетілген  және  рәсімделген 

ӛзінің кӛзқарасын ӛңдейді. Тӛртінші қатысушы қарым-қатынасты ұйымдастырушы болуы 

мүмкін,  жұмыстың  барлық  түрін  бір  пікірге  келтіріп,  авторлық  кӛзқарасты  жетілдіру 

бойынша мақсатты түрде ӛозғалыс күштерін ұйымдастырады. 

    Іскерлік  ойындар  қорытынды  жасаумен  аяқталады,  мұнда  тәжірибе  үшін  неғұрлым 

маңызды  нәтижелерге  талдау  жасауға  ерекше  назар  аударылады.  Алайда  соңғы  кезең 

ойын барысындағы рефлексияға дейін созылуы мүмкін. Мұндай рефлексияның объекттері 

келесілер  болуы  мүмкін:  ойлау  процесіндегі  жеке,  топтық,  топ  аралық  қозғалыс 

динамикасы;  тұлғааралық  қатынастарды  ӛзгерту  негізінде  ұжымдық  пікірлердің  пайда 

болу динамикасы; ойыншылардың бағыты және бағыт аралық қарым-қатынасы және т.с.с. 

 

Бақылау сұрақтары: 

1.Оқытудың интерактивті формалары қандай? 

2.Интерактивті оқытудың мәні мен мағынас неде? 

3.Баяу оқыту әдісінің ерекшелігі неде? 

4.Белсенді оқыту әдісінің ерекшелігі неде? 

 

 

 

 

 

Оқыту процесінде интерактивті тақтаны қолдану 

 

       Жаңа  ұрпақты  оқытудың  мультимедиялық  құралдары  қазіргі  компьютерлік 

технологиялардың  барлық  артықшылықтарын  ӛзіне  біріктіріп  қарастырады.  Ол  оқыту 

процесін сапалы жаңа деңгейге кӛтеруіне ықпал етеді.  Бір-бірінен мобильдік телефондар 

мен компьютер, сонымен қатар теледидар кӛруі арқылы ерекшеленетін қазіргі жаңа ұрпақ 

пен мектеп оқушылары темпераментті визуалды ақпараттар мен оны кӛруін ынталандыру, 

оған  жағдай  жасауда  қажеттіліктері  неғұрлым  жоғары  ақпараттарды  қабылдау  әдісіне 

сәйкес келеді. 

      Мұғалім  кез  келген  компьютер  арқылы  кӛрсетуді  толығымен  басқару  мүмкіншілігін 

алады-  интерактивті  тақтаның  бетіне  суреттер,  карталар,  схемалар  және  т.б.  шығарады, 

объектілерді  құрастырады  және  оларды  орналастырады,  бейне  мен  интерактивті 

анимацияларды  кӛрсетеді,  маңызды  деген  кезеңдерін  түрлі-түсті  белгілермен  ерекшелеп 

кӛрсете  алады,  сонымен  бірге  кез-келген  компьютерлік  бағдарламалармен  жұмыс  істеу 

мүмкіндіктері  бар.  Осының  барлығы  топпен  визуалды  қатынасты  жоймай  және  ӛзінің 

компьютеріне  «жабыспай»,  яғни  тікелей  интерактивті  тақтамен  жұмыс  істеу  барысында 

іске асады. 

     Интерактивті  тақтада  компьютерде  жасайтын  жұмыстарды  да  жасай  аласыз:  мәтінді 

теріп  және  сақтай  аласыз,  фильмдер  мен  слайдтар  кӛрсете  аласыз,  интернеттен  қажетті 

ақпараттар  іздестіре  аласыз.  Мұғалімнің  берген  сабағын  оқушылар  тақтадан  анық  кӛре 

алады, олар енді ӛзге жаққа алаңдамайды. 

    Интерактивті  тақта  мұғалімнің  сыныптағы  әрбір  оқушыға  ақпаратты  тиімді  жеткізуіне 

кӛмектеседі.  Әрине,  барлық  қажетті  бағдарламалармен  компьютерде  отырып  жұмыс 

жасауға  болады,  сондай-ақ  экранның  кӛлемі  жұмыс  жасауда  барлық  оқушылардың 

қатысуына  мүмкіншілік  бермейді.  Бірақ  сіз  сол  материалды  интерактивтік  тақта  арқылы 

кӛрсете отырып, сыныптағы оқушылардың зейінін аудара аласыз. 

    Кӛрнекілік  пен  интерактивтілікке  байланысты  сынып  оқушылары,  топтар  белсенді 

жұмыс  атқарады.  Интерактивті  тақтамен  жұмыс  барысында  оқушыларда  немесе 

тыңдаушыларда  қабылдау  процесі  жақсы  жүреді,  кӛңіл  аудару  концентрациясы 

жоғарылайды,  жалпы  материалдың  мазмұнын  түсіну  мен  оны  есте  сақтау  қабілеттері 

артады.  Сонымен  қатар  мұғалімнің  компьютерлік  құзыреттілігі  маңызды  түрде 

жоғарылайды,  ал  оқушылар  немесе  тыңдаушыларға  интерактивті  тақтамен  жұмыс  ұнап, 

олардың оқуға, жұмыс істеуге дегент қызығушылықтарын артырады. 

    SMART  тақтаны  интерактивтік    Sympodium  планшетімен  толықтыруға  болады, 

тыңдаушы кіші топтарды игергендей үлкен аудиторияларды да игеруге болады. Мұғалім 

кішігірім экранда жазу жазып, орнынан қозғамай оқушыларға қарап тұрып, компьютерлік 

қосымшаларды,  сонымен  бірге  оқушылардың  ұлкен  экранда  және  интерактивтік  тақтада 

берілген сол кӛріністі кӛретінін бақалай алады. 

    Мұғалімдердің  жұмысын  жеңілдететін,  тапсырмаларға  үлкен  интерактивтілік  пен 

кӛрнекілік  беретін,  сондай-ақ  барлық  мүмкіндіктегі  тақырыптар  мен  пәндер  бойынша 

анимациялық роликтер, үлкен коллекциялы суреттер ұсына отырып, компания   SMART 

Teshnologies  арнай  бағдарлама  жасады.  Сабақ  барысында  сіз  веб-сайттар  мен  кез  келген 

қосымшалардан да жазу жаза аласыз, оларды әрдайым сақтай да аласыз, олар сізге қажет 

болуы мүмкін. 

   SMART  қамтамасыз  етілген  арнайы  бағдарлама  қолдан  жызылған  жазбаны,  терілген 

жазба  мәтініне  айналдыруға  немесе  экран  клавиатурасының  кӛмегімен  жазбаны  қосуға, 

аудио-бейне жазбалармен, мәтіндер мен объектілермен жұмыс жасауға мүмкіндік береді. 

    Мұғалім оқушылардың айтқан ұсыныстарының барлығын жаза отырып, сабағын  «миға 

шабуыл»  жасаудан  бастауға  болады,  содан  кейін  әр  түрлі  фигураларды  қолдана  және 

объектілердің  арасында  байланыс  туғыза  отырып,  ақпараттарды  құрылымға  келтіреді, 

одан кейін қажетті кӛшірмелер жасап түсініктемелерді қосуға болады. 

    Осы  бағдарлама  коллекциясының  кӛмегімен  2000  суреттен  де  кӛбірек  материалдарды 

тез жүйеге келтіруге, әңгіме сюжеттерін құрастыруға, ғылыми әдістер қосуға, табиғаттағы 

су  айналымын  схема  түрінде  кӛрсетуге  немесе  ӛлең  жазуға  болады.  Схемаларды 

орналасқан суреттерді, тақтаның үстіне оңай ауыстырып орналастыруға болады, олардың 

бейнелеріне саусақпен тигізгенде оқушылар сағат тілін айналдыруы мүмкін, бұрыштарды 

ӛлшей немесе оларды санай алу мүмкіндіктері бар. 

    Интерактивті тақта бұл ауыр паталогиялық және дамуда қиындықтары бар балалармен 

жұмыс  жасауда,  психологиялық  орталықтарда  коррекциялық  міндеттердің  қажеттілігін, 

білім беру мәселесін шешуде тиімді құрал болып саналады. 

    Қазіргі 

уақытта  интерактивті  тақталардың  келесідей  түрлері  қолданылады. 

Интерактивті тақта SMART  екі типті болады: тікелей және кері проекциялы. 

   Тікелей  проекциялы  тақтамен  жұмыс  жасау  үшін  арнайы  орындықта  немесе  арнайы 

қондырғыда  орнатылған  проекторлар  қолданылады.  Мұндай  қондырғылар  оқу  ісіне  кері 

әсерін  тигізуі  мүмкін,  мәселен  жұмыс  бабында  интерактивті  тақта  мен  проекторлардың 

арасында оқытушының проектордегі бейнесі кӛлеңкелеп жауып қалмауынан алдын алады. 

Оны бір жерден екінші жерге жеңіл тасымалдауға болады. Егерде мұндай келеңсіздіктер 

болмаған  жағдайда  проекторды  арнайы  кранштейнге  қондырып,  жоғары  тӛбеге 

орналастыру керек. 

    Ал  кері  проекциялы  тақта  проектормен  бірге  компьютердің  жүйелі  блогымен  арнайы 

корпустарда  орнатылады.  Корпустың  ішінде  орнатылған  айна  жүйелерінің  арқасында 

бейне экранға артқы жағынан беріледі, яғни адам алдында тұрса да кӛлеңкесі түспейді. 

    Интерактивті  тақтада  сенсорлы  технология  екі  түрлі  тәсілмен  іске  асады.  Резистивті 

жүктеу/скачать 0,7 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: