Б. А. Джаамбаева Философия Оқулық
жүктеу/скачать 1,78 Mb. Pdf көрінісі
|
treatise20490
| 2.7. Буддизм
Буддизм – Үнді елінде пайда болып, дүниежүзілік үшінші дінге айналған. Философия ілімі – буддизм. Буддизмнің негізін қалаған Үнді елінің шакья тайпасынан шыққан Гаутама Сидхартха (б.д.д. 621-544 жж.). 1) Будда жӛніндегі аңыздарға қарағанда, ол үлкен гүлдеген бақтың ішінде туып-ӛсіп, тәрбиеленіпті. Үйленіп, балалы болыпты. Бірақ күндердің бір күнінде қалаға келіп, халықтың шексіз зардабын кӛріп, 29 жасында тәтті ӛмірден бас тартып, ел аралап кетеді. Қаншама ел кезіп, ӛзінің тәнін қинап, ел кезген брахмандармен сұхбаттасып, дүниенің терең мәнін іздейді. Бірақ, одан еш нәрсе шықпағаннан кейін, ол адамның зардап шегуінің себебі неде және одан қалай құтылу керектігі жӛнінде ойланады. 2) Герман Гессе бойынша, ол ата-анасының үйінің жаныда, ӛзен жағалауында, орман кӛлеңкесінде Брахманың ұлымен, яғни досымен бірге ӛседі. Құрбандық шалу жеткілікті ме? Сол құрбандық шалғандар бақытты ма? Ал Құдайлар ше? Дүниенің негізін салған Атман емес, Праджапати болды ма? Ол жалғыз, бәрі бірдей ме? Атманды қайдан іздеуге болады? Оның мәңгілік жүрегі қайда соғады? Ӛзінде болмаса, қайда? 3) Бенгаль вайшнавизмімен келіскен – ол Вишна Құдайының тоғызыншы аваторы. Гаутама әркім жарыққа қол жеткізе алады, немесе әркім «Будда табиғатын» иелене алады деп оқытты. Әркімде ақыл бар, ол дегеніміз, яғни әркімнің түсіну және білу қабілеті бар. Әркімнің жүрегі бар, ол дегеніміз ӛзгелерге деген сезімнің барлығы. Әркім сӛйлесу қабілетіне және әрекет етудің нақты деңгейлік қуатына ие. жүктеу/скачать 1,78 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|