Бағалы қағаздар нарығы және биржа ісі: Оқу құралы. Алматы: 2007


Сурет. Шартты құнына әсер ететін факторлар



бет200/219
Дата17.04.2022
өлшемі1,63 Mb.
#31259
1   ...   196   197   198   199   200   201   202   203   ...   219
Байланысты:
Áà?àëû ?à?àçäàð íàðû?û æ?íå áèðæà ³ñ³ Î?ó ??ðàëû. Àëìàòû 2007

15.3.Сурет. Шартты құнына әсер ететін факторлар
15.6. Фьючерстік саудадағы қаржылық есеп айырысу
Фьючерстік шартпен сауда төмендегідей тәртіппен жүргізіледі:

Біріншіден, шартты сатушы әрдайым шарттың бағасын төмендеті үшін ойнайды, яғни егер ол шартты сатқанынан гөрі сатып алғанда төмен бағамен алса, онда ол пайда табады;

Екіншіден, шартты сатып алушы әрдайым шарттың бағасын жоғарылату үшін ойнайды, яғни егер ол шартты сатып алғанынан гөрі жоғары бағамен сатса, онда ол пайда табады.

Себебі фьючерстік саудадағы қаржылық есеп екі баланс тендігінен құралады:



  • егер шартты сатып алушы ұтса, онда міндетті түрде шартты сатушы ұтылады, сондай-ақ керісінше де болады;

  • есеп айырысу палатасының және оның клиенттерінің бір мүшелеріндегі ұтыс сомасы Есеп айырысу палатасының басқа мүшелеріндегі ұтылыс сомасына тең болады.

Фьючерстік шартты сатып алу-сату бойынша есеп кезеңіне шартты бекіткен күн кіреді. Шарт орындалмай немесе жабылмай қалған кезең және шартты жабу немесе оны орындау күні (кезеңі) қаржылық есеп күні болып есептеледі. Осы айтылған кезеңдерде жүргізілетін қаржылық процедураларды қарап өтелік.

I кезең:

  • шартты бекіту күні (позицияны ашу);

  • Есеп айырысу палатасында шартты тіркеу;

  • шарт үшін кепілдік жарна (алғашқы маржа) төлеу;

  • шартты тіркегені үшін төлем.

II кезең:

  • ашық позицияны сақтау күні (кезі);

  • айналым маржа бойынша есеп;

  • егер Есеп айырысу палатасы маржаның ставкасын өзгертсе, онда алғашқы маржа бойынша есеп.

III кезең:

  • кері мәміле жасау (немесе офсеттік) жолымен шартты жабу күні немесе шартты орындау күні (оның мерзімі аяқталған күн);

  • жабылған позиция бойынша пайданы (зиянды) есептеу;

  • кері мәмілені тіркегені үшін төлем;

  • есеп айырысу палатасыныц палата мүшесіне (клиентке) төлейтін немесе Есеп айырысу палатасы мүшесінің (клиенттің) палатаға төлейтін ақша сомасын есептеу;

  • фьючерстік шарттың негізі болған биржалық активті беру (алу);

Осы атап өткен кезендерден Есеп айырысу палатасыныц қызметі құралады. Олар:

  • алғашқы маржаны есептеу;

  • жабылған позициялар бойынша ұтыс және ұтылыс сомасын анықтау;

  • ашық позицияларды есепке алып және айнымалы маржаны есептеу.

Алғашқы маржа деген Есеп айырысу палатасы мүшесінің өз шотынан Есеп айырысу палатасым Есеп айырысу палатасы мүшесінің өз шотынан Есеп айырысу палатасы шотына (немесе алғашқы маржа сомасының есебінен) фьючерстік шарттың бағасы ол үшін қолайсыз бағытта өзгеретін ашық позиция болған жағдайда ауда­ратын ақша сомасы.

Айнымалы маржа деген Есеп айырысу палатасы мүшесінің өз шотынан Есеп айырысу палатасы шотына (немесе алғашқы маржа сомасының есебінен) фьючерстік шарттың бағасы ол үшін қолайсыз бағытта өзгеретін ашық позиция болған жағдайда ауда­ратын ақша сомасы.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   196   197   198   199   200   201   202   203   ...   219




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет