25-тарау
ЖАРЫҚТЫҢ ПОЛЯРИЗАЦИЯСЫ
Бул тарауда жарық толқындарының электрлі және магнитті векторлары-
ның реттелген бағытын алу және осындай толқындардың қасиеттерін зеттеу
әдістері царастырылады.
25.1. ТАБИҒИ ЖӘНЕ ПОЛЯРИЗАЦИЯЛАНҒАН Ж АРЫ Қ .
М АЛ Ю СЗАҢ Ы
Электромагнита толкыннын
Е
векторы, сол сияқты
Н
векторы белгілі
жазықтықта жатса, онда оны жазық поляризацияланған деп атайды. Элект-
ромагнитті толқынның таралу бағытында
Е
электр векторы арқылы өтетін
жазыктық поляризацияланатын жазыктык болып табылады. Жазык поляри-
зациялы толкынды атомдар шығарады. Күннен, шамның қызған сымынан,
газразрядты түтіктен, шамынан және т.б. шыққан табиғи жарықтарда көпте-
ген ретсіз (хаосты) бағытталған атомдардан шығатын бейберекет сәулелер ко-
сылады, сондыктан
Е
бағыты бір жазықтықта1 жатпайды. Мұндай жарыкты
әртүрлі жазык поляризацияланған толқындардың ретсіз (хаосты) бағытталған
тербеліс жазықтыктарының косындысы реттнде қарастыруға болады. 25.1-су-
ретте
О
сәуленің бір мезетте кимасындағы
Е
векторының осы сәуленің бағы-
тына перпендикуляр проекциясы алынған. Егер табиғи сәуле арқылы өтетін
екі өзара перпендикуляр жазыктықтар алып, олардың
Е
векторларын сол жа-
зықтыққа проекцияласақ, онда олардың проекциялары жуык түрде бірдей бо
лады. Сондықтан табиғи жарыктың сәулесін түзу ретінде алып, оған түсірілген
проекцияларды нүкте және сызыкша түрінде белгілейміз (25.2, а-сурет). Де-
мек, сызықтық (25.2, б-сурет) және нүктелі (25.2, в-сурет) түзулер жазык, поля-
ризацияланған жарыктың сәулелерін береді.
Табиғаты және поляризацияланған кұрауыштардан тұратын және
іш ін а р а
поляризацияланған деп аталатын жарыксәулесі, шартты түрде 25.2, г, д-сурет-
те көрсетілген, сызыктар және нүктелердің катынасы
Достарыңызбен бөлісу: 
