60
МҰҒАЛІМДЕР ҮШІН БАЯНДАМА
Қазақтың нағыз өз тіліндегі дыбысы – 24. Бұлар 3 түрлі
болғандықтан 3-ке бөлінеді.
5 дыбыс ашық айтылатын болғандықтан, дауыстап айтуға
көнетін болғандықтан,
ашық дыбыс яки
дауыс ты дыбыс деп
аталады.
Он жеті дыбыс тұйық айтылатын болғандықтан яғни дауы-
стап айтуға көнбейтін болғандықтан,
тұйық дыбыс яки
дауыс-
сыз дыбыс деп аталады.
Екі дыбыс дауысты дыбыстардай нағыз ашық айтылмайтын
болғандықтан һәм дауыссыз дыбыстардай тым тұйық айтыл-
майтын болғандықтан,
орта дыбыс яки
жарты дауысты ды-
быс деп аталады.
24 дыбысқа араб харіфтерінен үйлескендерін өзгертпей,
үйлеспегендерін өзгертіп харіфтер арналды.
Әуелі араб харіфтері үйлесетін дыбыстарды айтып көрсе-
телік (Дыбыс үні қате ұғылмас үшін арабша һәм орысша екі
әліппемен қатар көрсетеміз).
Дауысты дыбыстар: жоқ.
Дауыссыз дыбыстар:
ب (б),
ت (т),
ـج (ж),
د (д),
ر (р),
ز (з),
س (с),
Достарыңызбен бөлісу: 
