Ббк 36. 82 я 73 а 89 Қазақстан Республикасы Білім жəне ғылым министрлігінің «Оқулық»
жүктеу/скачать 9,2 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Жылусіңіру коэффициенті (жылу белсенділігі).
- Бидай, арпа, асбұршақ пен күріштің меншікті жылусыйымдылығы [Дж/(кг К)]
- Жылуфизикалық сипаттамалардың жылу үдерістерінің
| Температура өткізгіштік. Дəндер қабатында ылғалдылық
10-нан 25% өскен сайын үздіксіз төмендейді (15-сурет): бидайдың Саратовская 29 сортында 91,5 10-9 – 72,710-9 м 2 /с
аралығында, ал арпаның Нутанс 187 сортында 87,4 10-9 – 69,410- 9 м 2
Жылусіңіру коэффициенті (жылу белсенділігі). Саратовская 29 бидай қабаты үшін 25 о С температурада, ылғалдылығы 10…26% болғанда, ол 429...460 аралықта өзгереді, ал Нутанс 187 арпада – 379...426 Дж/(м 2 Кс
1/2 ).
104
Бидай, арпа, асбұршақ пен күріштің меншікті жылусыйымдылығы [Дж/(кг К)] 10-кесте Дəндердің ылғалдылы ғы, %
Дəндердің температурасы, о С 0 10 20 30 40 50 60 10
11 12
13 14
15 16
17 18
19 20
21 22
23 24
25 26
27 28
29 30
1428 1491
1558 1619
1682 1747
1802 1861
1934 1975
2031 2084
2138 2190
2242 2292
2340 2396
2439 2488
2533 1498
1558 1622
1681 1740
1801 1852
1906 1967
2010 2062
2108 2157
2203 2249
2292 2334
2382 2418
2460 2498
1568 1626
1687 1743
1799 1855
1903 1952
2000 2046
2092 2133
2176 2216
2256 2292
2329 2369
2398 2432
2464 1638
1696 1752
1804 1857
1910 1953
1997 2041
2981 2122
2158 2195
2229 2263
2292 2323
2356 2378
2404 2430
1707 1762
1817 1866
1915 1964
2004 2042
2082 2116
2152 2183
2214 2242
2269 2292
2317 2342
2358 2376
2396 1777
1832 1880
1920 1973
2018 2055
2088 2122
2152 2184
2208 2233
2254 2276
2292 2312
2328 2338
2348 2362
1847 1903
1943 1990
2031 2073
2105 2133
2163 2187
2215 2232
2252 2267
2283 2292
2306 2315
2317 2321
2328
ағымына əсері.Дəндердің əр нүктесіндегі температураның өзгеруімен байланысты. Соған байланысты онда бір мезетте екі үдеріс жүреді: біріншіден, жылудың орын ауысу үдерісі (өткізгіштік), екіншіден, жиналу үдерісі (аккумуляция) немесе дəндердің əртүрлі телімдерінен жылудың бөлініп шығуы. Температуралық өрістің өзгеру жыдамдығы мен түріне: температуралық толқынның таралу жылдамдығы, жылу аймағының ену тереңдігі, температура мен дəндердің əрбір теліміндегі жылу ағынының өзгеру жылдамдығы аталмыш екі үдерістердің сандық қатынасына тəуелді. Аталған үдерістердің дамуы дəндердің жылуфизикалық қасиеттерімен анықталады, ал өткізгіштігі – λ жылуөткізгіш- тікпен, жылудың бөлінуі немесе жиналуы – ρc жылусыйымдылық көлемімен анықталады. Осылардың жалпы үдеріске біріккен 105
Жылуөткізгі ш тікλВт
(м ·к ) əсері, дəндердің температуралық толқынды өткізу қабілетін сипаттайтын температура өткізгіштікпен есептеледі α= λ/ρc, ал оған кері шама дəндердің температуралық инерциясын сипаттайды. Температура өткізгіштіктің мəні неғұрлым жоғары болған сайын, температуралық толқынның таралу жылдамдығы (изотерма) да соғұрлым жоғары, ал дəндердің əртүрлі телімдері арасындағы температура айырмашылығы төмен болады.
19-сурет. Саратовская 29 сортты бидайдың жылу өткізгіштік қабатына тəуелділігі
20-сурет. Саратовская 29 сортты бидайдың температура өткізгіштік қабатына тəуелділігі
106
Дəндер қабаты жоғары сапалы жылу изоляторлардың жылуөткізгіштігімен салыстыруға келетін төмен
жылу өткізгіштігімен ерекшеленеді: асбест - λ=0,116; жүн киіз – λ=0,0524; ағаш – λ=0,107...0,363 Вт/(м К) жəне т.б. Жылуөт- кізгіштігі нашар болғандықтан дəндердегі жылу көбінесе, кептіргіштердің ыстық қабатымен тікелей жанасатын жіңішке қабатында тұрып қалады. Дəндердің бұл қабаты бірден қатты қызып кетіп, сапасы нашарлап кетуі мүмкін. Мысалы, (97) теңдеуде ойша есептеулер көрсеткендей, қорап қабырғасының температурасы 77 о С, ал жанасу уақыты 150 с болғанда темпертуралық толқын дəндер қабатының 20 мм тереңдігіне дейін жетті, ал бөлініп шыққан жылудың 60% қалыңдығы 3 мм бірінші қабатта жиналып қалды да, кешірілмейтін қатты қызып кетуге əкеліп соқты, яғни температурасы 30-дан 69 о С-қа дейін көтеріліп кетті. Дəндердің осы ерекшелігіне байланысты кептірудің əдістері мен тəртібін, кептіруші құрылғының конструкциясын, жылуфизикалық қасиеттерді ескеріп таңдау қажет. Дəндердің қатты қызып кетуін алдын алу шараларына: кептіргіштің ыстық қабаттарын жылу изоляциялық материалдармен қаптау, оларды жылуөткізгіштігі төмен материалдардан əзірлеу, қауіпті аймақтарда дəндердің ыстық газбен тікелей жанасуын болдырмау, іске қосу механизмінің тиімді жұмыс тəртібін жүзеге асыру жатады. Температура өткізгіштік мəнінің жоғары
болуы температуралық өріске теңестіруші əсер береді де, біркелкі жылытуға немесе салқындатуға ықпал етеді. Дегенмен, Астық массасының температура өткізгіштігінің мəні өте төмен болуымен, шамамен аллюминийден 1000 есе төмен жəне температуралық толқынның тым баяу таралуымен (20 мм 150 с ішінде) ерекшеленеді. Жылуөткізгіштік λ пен температура өткізгіштікті α өзара бір- бірімен салыстырғанда, біріншісі - жылулық сипаттамасы, яғни теңдеу бойынша жылу ағынының көлемін анықтайтынын, ал екіншісі – термикалық (температуралық) –теңдеу бойынша температураның өзгеру жылдамдығын анықтайтынын байқауға болады.
107
Олардың физикалық мəніндегі айырмашылықтарын ауаның мысалында көруге болады. Ауа əдеттегі жағдайда жылуда нашар өткізеді [λ=0,024 Вт/(м К)], яғни жақсы жылуизолятор. Алайда, тығыздығы төмен болғандықтан (қалыпты жағдайда ρ=1,29 кг/м3) оның жылуаккумуляциялаушы (көлемдік жылусыйым- дылығы) қабілеті өте төмен: ρc=1,30 Дж/(м 3 К). Осының нəтижесінде ауаның температура өткізгіштігі байланыс теңдеуі бойынша жоғары мəнге ие (а=19 10-6 м 2 /с), яғни болатпен салыстырғанда, 1,5 есе жоғары. Температуралық толқын ауада тез таралады (ауа тез жылиды), бірақ жылуды өткізуі өте төмен. Жылу сіңіру коэффициенті (жылу белсенділігі) теңдеу бойынша дененің беткі қабатынан ішіне жеткізуді (немесе жылуды іштен сыртына қарай жіберуді) сипаттайды, беткі қабаттағы жылу ағынының тығыздығы мен дененің беткі қабатынан өткен жылу көлемі жылу сіңіру коэффициентіне тура пропорционал. Астық кептіргіште дəндер мен газдың температурасын алшақтан немесе жергілікті бақылау жүйесін пайдалануды əзірлеуде жылу сіңіру коэффициентін есепке алу қажет. Дəндер қабатының, əсіресе, ауаның (дəндер қабатымен салыстырғанда, 70...80 есе төмен) жылу сіңіру коэффициентінің мəні төмен болғандықтан (болаттан 30 есе төмен), өлшеуіш көлемді температура түрлендіргіштердің қызуы баяу жүреді де, көрсеткіштер кешіктіріп беріледі. жүктеу/скачать 9,2 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|