ynrepiM
де,
тэртш те канагаттанарлыксыз болады.
MyraniM
бал ал ар ужымыныц
дамуына, жеке окушылардьщ даму мэселелерше немкурайлы
карайды, киын жагдайлардан кутылу ушш катты талап коюдан
бас тартып ешкандай белсендшж, шыгармашылык танытпайды.
Окушылардьщ тэрбиес1, дамуы кадагаланбайды, карым-катынас
барысында ынтымактастык, тусш юушш к болмайды. Мугал1м
«Сен тимесец, мен тимеймш», «К^алай болса, солай болсын» деген
позицияны устанады.
3. Карым-цатынастыц демократияльщ стилшде окушы
мен мугал1м педагогикалык карым-катынастыц тец кукылы
субъектшер1 ретшде карастырылады. Окушылар мен мугал1м
ынтымактастык
карым-катынаста
болады,
окушылардьщ
жеке
niidpnepi
есепке
алынып,
олардыц белсендшжтер1,
шыгармашылыктары
жогары
багаланады.
Озара
карым-
катынастары кецес беру, акыл айту, oTiHim, сешм арту сиякты
формалар аркылы
icKe
асырылады. Мундай стиль окушылардьщ
тулга ретшде дамып калыптасуына, олардыц субъектшж
позицияга ие болуьтна, гуманистж катынастардыц орныгуына,
жагымды психологиялык ахуалдыц калыптасуына
3cep i
кеп.
Бул стилын устанатын педагогтар окушылардьщ кещл-кушн,
психологиялык жагдайын тусшуге, олардыц мумкш ш ш ктерш ,
жетютжтерш дурыс багалауга, оларга дурыс кундыльщтык багыт-
багдар беруге тырысады. Осындай мугал!мдердщ баскаруымен
167
жумыс ктей тш окушыларда ез беттершше жумыс
icTeyre
дагдылану, жауапкершипк, шыгармашылык,, езш щ кабшеттерш
дамытып icKe асыру ерекшелштер1 жш байкалады. Бул стиль
бойынша жумыс ктей тш мугал1м: «Бэр1м1з
6 ip re
жоспарлаймыз,
6 ip irin
орындаймыз,
6 ip irin
ж етктж ке жетем1з» деген позицияны
устанады.
H.Н.Ханньщ зерттеушше мугал1мнщ оку-тэрбие процесшде
ынтымацтастык царым-цатынасты icKe асыруга даярлыгы
мынандай компоненттерд1 камтиды:
I. Педагогикалык ic-эрекетке деген кэс1би ынтаньщ болуы.
2. Оку процесшде окушы тулгасын калыптастыруга каж ете
бипм келемшщ болуы.
3. Педагогикалык процестщ кызметше жагымды эсер беру
максатындагы кэаб и юксрлжтер жиынтыгы.
В.А.Кан-Калик мугал1м мен окушылар арасындагы карым-
катынастыц мынандай топтамасын аныктаган:
1. Б1рлескен шыгармашылык ic-эрекетке эуестену непзш деп
карым-катынас
(мугалт
окушыларды
шыгармашылыща
ынталандырады, балалар мугал1м соцынан цалмайды).
2. Достьщ ыкылас непзшде курылган педагогикалык карым-
катынас (мугалт окушыныц ересек жолдасы pemiude царым-
к,атынаста болады. татулъщ, достьщ цатынас орнайды).
3. Дистанцияльщ карым-катынас (mypni элеуметтт роль
атцаруларына байланысты ок^шы мен муга/нм арасында пакты
дистанция сацтачады, мугал1мшц жетекип ролг орын алады).
4. Коркыту аркылы карым-катынас орнату (мугал1мнщ
октемдш басым болады, балалар упемг мугалшш ц урсуынан
урейлент ж уред/).
5. Балалармен жумыс ктеген кезде эзш-калжыцга непзделген
карым-катынас
(балапарга
уна\’
уийн
жас
мугачлмдер
цалжыцдасып сойлеудг устанады, 6ipax, бул дурыс нэтижеге
жетшзбейдГ).
6. М:угал1м шэмрттер алдында езшщ артыкшылыгын керсетуге
багытталган карым-катынас (мугаллм тек озтщ беделлмен гана
айналысады, унемл озтщ балалардан жогары екешн дэлелдеуге
тырысады).
Эр
жас
мугал1м
езш щ
дербес
ерекшелжтерше,
168
мумюнджтерше, кабшеттерше байланысты педагогикалык
карым-катынастын, езш дш стилш калыптастырады. К,арым-
катынастыц езш дж стилш калыптастыру ушш еЧ алдымен
жас маман езш ш психологиялык ерекшелжтерш, кундылык
багдарын,
Достарыңызбен бөлісу: |