Білім және ғылым
жүктеу/скачать 2,97 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Полиуретанды синтездеу.
- Үш өлшемді поликонденсациялану
| Полиэфирлерді синтездеу: Дикарбон қышқылдары мен диол- дардың әрекеттесуі:
nHO - R - OH nHOOC- R' - COOH H n 2 ω-оксиқышқылдарды гомополиконденсациялау: nHO - R - COOH H Диолдарды гомополиконденциялау арқылы жай полиэфир алу: nHO- R - OH HO[ R - O ]n H (n -1)H2O Полиуретанды синтездеу. Гликольдің дихлор көмір қышқылы мен диаминдер арасындағы реакция: Cl C O O R O C O Cl + nH2N R' NH2 C O R O C O O HN R' NH + (n-1) HCl Полиаликенфенилендер мен полифенилендерді синтездеу. Бұл реакцияларды сызбанұсқа түрінде былай келтіруге болады: nH - Ar - OH + nR - CHO | | OH R nCI - Ar - R - CI [- Ar - R-]n + nCI2 n Бірінші реакция арқылы фенолформальдегид полимері, ал екінші реакция бойынша полиалкиленфенилендер алынады. Соңғы реакцияның нәтижесінде полифенилендер түзіледі. Үш өлшемді поликонденсациялану Егер поликонденсациялану реакциясына қатысатын мономерлер- дің реакциялық қабілеті бар функционалдық топтарының саны екіден жоғары болса, тармақталған немесе торланған полимер түзіледі. Тармақталған полимерлер екі функционалды ARB мономерлердің үш функционалды (f=3) мономермен A3R сополиконденсациялануға түскенде түзіледі: ~ ARB - ARB - AR1A - BRA - B R A ~ | A | B R A | B | R | A | Тармақталған полимердің молекулалық-массалық сипаттамаларын статистикалық әдіспен оңай көрсетуге болады. Мысалы, полидисперс- тік параметрі мына теңдеумен анықталады: Pw 1 Pn frq frq 1 rq2 , (3.49) мұнда f – мономердің функционалдығы, q – аяқталу дәрежесі. Бұл теңдеудегі тармақталған полимерлердің сызықтық полимерлерге қарағанда полидисперстігі төмендеу. Егер q 1 және r 1 бол- ғанда теңдеу жеңіл түрге көшеді: Pw 1 1 , (3.50)
Pn f Полидисперстік параметр сызықтық полимер үшін q 1 ұмтылғанда екіге тең. Ал АВВ мономері екі, үш немесе төрт функционалды мономерлермен сополиконденсацияланғанда PW / Pn мәні 1,5; 1,33; 1,25 сәйкес тең болады. Үш өлшемді полимерлер екі бифункционалды мономерлер ARA және ВR1В үш немесе одан да көп функционалды R2Вf мономерлермен сополиконденсациялануға түседі. Үш өлшемді поликонденсациялаудың ерекше белгісі – полимердің аққыштығы жоғалып, жүйенің күрт гель түріне ауысуы. Гель еріткіштерде ерімейді, жүйеде полимер молекулалары бір-бірімен қосылып, үлкен бір макромолекула түзіледі. Гель түзу нүктесінен кейін де поликонденсациялауды жүргізе берсек, жүйедегі кіші молекулалар да қосылып, гельдің саны ұлғаяды. Гель түзуде полимердің физикалық күйі күрт өзгереді, тұтқырлығы жоғарылайды. Реакция біткенде қатты және балқымайтын материал алынады. Үш өлшемді тордың түзіліп, полимердің гельге ауысу кезіндегі реакцияның аяқталу дәрежесі гель түзілу нүктесі qr деп аталады. Нақты жүйе үшін qr мәнін анықтау маңызды. Гель түзу нүктесін анықтау әдісін алғаш рет Карозерс көрсеткен. Ол мономердің орташа функционалдығы fор деген ұғым енгізді: fop NI fi NI (3.51)
мұндағы Ni – функционалдығы fi – мономер молекулаларының жал- пы саны, N I - мономер молекулаларының жалпы саны, N i f i - поликонденсациялану реакциясына қатысатын функционалдық топтардың жалпы саны. Поликонденсациялауға қатысатын мономерлердің функционалдық топтары эквимольдік қатынаста болса, гель түзу мен реакцияның аяқталу дәрежесі арасындағы байланыс Карозерс теңдеуімен анықталады: жүктеу/скачать 2,97 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|