ln[-ln(1- a)] lnk0 nlnt
(5.42)
Координаттарға
ln[-ln(1- a)] f(lnt)
салсақ, түзу сызықты
тәуелділікті аламыз (5.35-сурет).
Түзу сызықтың еңкею бұрышынан − n, ал түзудің ординат өсімен қиылысындағы кесіндіден − k0 мәндерін табуға болады. (1-a) − мәні кристалданбаған сұйық полимердің үлесі.
Полимерлердің кристалдануына әртүрлі факторлардың әсері. Полимерлердің ретті құрылысын негізінен екі құрылымдық элемент- тер - буындар және тізбектер айқындайды. Негізгі факторлардың бірі - тізбектің конфигурациясы. Мысалы, стереоретті, изотактикалық және синдиотактикалық полимерлер кристалданады, ал атактикалық полимер кристалданбайды. Сызықты полиэтилен ретті құрылымды, сондықтан кристалдану дәрежесі жоғары (90%). Алайда, тармақталған полиэтиленнің кристалдану дәрежесі төмен (40%), яғни тармақталу молекулалық құрылымға ретсіздік береді, нәтижесінде текшелену
5.36-сурет. Сызықты (а) және тармақталған (б) полиэтиленнің құрылысы
тығыздығы азаяды. Сызықты және тармақталған полиэтиленнің құрылымдық айырмашылықтары 5.36-суретте көрсетілген.
Макромолекула конформациясының кристалдануға әсері табиғи каучук пен гуттаперча құрылымынан көруге болады. 5.37- суретте осы полимерлердің формулалары келтірілген. Табиғи каучукке цис-изомер тән, конформациясы спираль тәрізді, себебі изопрендік буындар иілген. Транс-изомер гуттаперча-изопрендік буындар тураланғандықтан таяқша тәрізді конформацияда болады, сондықтан таяқша тәрізді конформациядағы макромолекула спираль тәрізді макромолекулаларға қарағанда бір-біріне бағдарлана орналасады
5.37-сурет. Табиғи каучук (а) пен гуттаперчадағы (б) изопрендік буындар конфигурациясы. а-цис-1,4-полиизопрен; б-транс-1,4- полиизопрен
H2C
C O H
CH2
N
(II)
H2C
C O
H N CH2
C O H
H2C
N
CH2
H 2C
H2C
CH2
CH2
H2C
H2C
CH 2
CH2
H 2C
H2C
CH2
CH2
(II)
O C N
N H (I) O C
H O C N
(II)
H
H 2C H 2C H 2C
CH2 CH2
H2C H2C
CH 2 CH 2 CH 2
H 2C H 2C H 2C
CH2 CH2
|