Бөж тақырыбы


-ҒАСЫР ФРАНЦУЗ АҒАРТУШЫЛАРЫ ФИЛОСОФИЯСЫ



бет3/4
Дата07.11.2022
өлшемі68,2 Kb.
#48220
1   2   3   4
18-ҒАСЫР ФРАНЦУЗ АҒАРТУШЫЛАРЫ ФИЛОСОФИЯСЫ
18 ғасыр философиясын ағарту философиясын деп атау келісілген. Бұл атауды француз философиясы Құдай қоршаған орта және адам туралы түсініктерді бұзуы арқасында алды. Деизм - өкілдері: Вольтер, Монтескье, Руссо, Кондильяк; Атеистік – материалистік бағыт және оның өкілдері Атеизм – философияда Құдайдың қандай да болмысын тіршілігі мен көріністерін терістейтін және дінді жоққа шығаратын бағыт.
Материализм идеалдының (рухтың) қоршаған дүниені жаратудағы және болмысындағы ролін мойындамайтын, дүние, оның құбылыстары мен адам тіршілігін жаратылыстық ғылымдар тұрғысынан түсіндіретін философиялық бағыт. Атеистік материалистік философия 18 ғасырдағы Францияда,
Ұлы француз революциясы кезінде кең тарады. Өілдері: Мелье, Ламетри, Дидро, Гельвеций, Гольбах. Утопистік – социалистік өкіллдері: Мабли, Морелли, Оуэн, Сен - Симон
Жан Мелье (1664-1729) кәсіби священник болғанымен, өмір жолында Құдай мен дінді толық терістеп, атеизмге келген философ – материалист.Ол - Ешбір Құдірет түрінің тіршілігін мойындамады. - Материядан бөлек тіршілік ететін идеяға, өлмейтін жанға сенбеді; - Қоршаған дүние ерекше субстанциядан материядан құралады деп есептеді. - Материя бүкіл тіршіліктің, барлық заттардың алғашқы себебі, ол жаратылмайды және шын тіршілік етеді, өзіндегі қозғалу қасиетіне байланысты тоқтаусыз өзгереді деп есептеді. - Материя комбинациялар нәтижесінде үш түрлі заттардан құралатын ұсақ бөлшектерден тұрады; - Таным материяның материяда бейнеленуі - Сезім біршама білімдердің көзі; - Әлеуметтік антогонизмдердің себебі қара жұмыстан құтылуды көздегендердің «қара ниетінен» туған жеке меншікте деп түсінді; - Абсолютизмді құлатып (өз заманындағы) мемлекет пен жеке меншікті жоюға шақырды. - Болашақтың қоғамын тең құқылы, бірге өмір сүретін, өндіріспен бірге айналысатын, кірісті тек бөлісетін туысқан қауымдар одағы түрінде елестетті. Саяси әлеуметтік көзқарстары бойынша Мельені социалист утопистерге алғашқы коммунистерге жақызады.
Жюльен Ламетри (1709-1751) атеистік позицияны ұстанды. Идеализм мен теологияны толығымен терістейді. Қоршаған дүниені жаратылмайтын, мәңгі шексіз, біртұтас субстанциялардың – материялардың түрлі көріністерінің жиынтығы деп есептейді. Жан, сана, сезімдер табиғи жолмен қалыптасады, материяның қасиеттері болып табылады. Материя өзіндік жетімді болғандықтан, Құдайға деген мәңгі қажеттілік жоқ; Танымда басты ролді сезімдер атқарады,и дүние толық таныла алады; Утилитарист болды: адам өмірінің мәні оның жеке басының бақытында деп есептеді; Жеке меншік адам бостандыңының кепілі деп таныды; Мемлекет идеалы ретінде «білімдер абсолютизмді» атады


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет